W TRAKCIE OPRACOWANIA Data ostatniej modyfikacji: 21.03.2024
PÓŁWYSEPrzecz m, PÓŁWYSPArzecz ż
Słowniki:
T (półwyspy), L (półwysep, półwyspa), SWil (półwysep, półwyspa), SW (półwysep, półwyspa), SJP (półwysep, półwyspa) notują
SStp, SXVI, Kn nie notują
Najwcześniejsze poświadczenie: 1764
Formy: lp M. m półwysep; ż półwyspa; półwyspy; D. m półwyspu; N. m półwyspem; ż półwyspą; ~ lm M. m albo ż uż. osob. półwyspy; B. ż półwyspy; m albo ż uż. nosob. półwyspy
Znaczenia:
»część lądu oblana wodą z trzech stron«: Wyspa [...] wyspa wodą nieobeszła; połwyspy. eine Halb-Insel. presqu'île; peninsule. T III 2740. Każda z trzech części świata dawnego moze się nazwać wielką połwyspą maiącą inne mnieysze. WyrwGeog 18. Ta część ziemi zowie się Półwyspem, która powiększey części, ale nie wkoło iest obtoczona wodą. I taki mały Półwysep iest Morea, wielki Półwysep południowa część Ameryki. GiecyZiem 135. P[ytanie]. Powiedz znacznieysze rzeki, ieziora, y połwyspy w Krolestwie Pruskim? SzybAtlas 111. Pułwysep albo Hersonesus, iest część ziemi tęgiey, otoczona zewsząd wodą, oprocz ięzyka ziemi, ktory ią łączy z lądem. ŁadSGramGeo_I 16. Przywyspa czyli Pułwyspa (Peninsula) jest cęęść[!] Ziemi ze trzech stron oblana wodą, a z czwartey stykająca się z lądem. MikucZeb 5. Srogi tyran półwyspu był na ów czas zanurzony w żałości: utracił albowiem iedynaka syna w uganianiu się za dzikiemi ludźmi. MarmKłokInk 122. Swiadczy Rzączyński, że śledzie czasem załawiaią y ná naszych brzegach morza Baltyckiego. Przywodzi świadectwo że R. 1529. w Styczniu z Prus 50. sani ze śledziami przyszło do Gdańska, ktorych Wiertel przedawano po 4. szelągi. Podobnąż cenę miały przywiezione z Połwyspu Hela. ŁadSHist 157. Kamszatka iest wielka półwyspa na 4 części podzielona. PolakPatr 555. Ten Kapitan [...] spuścił żagle przy Porcie Achem, gdzie sobie spoczywał, nawałność morska zachwyciła Go, i dopuściwszy Mu przebyć prędzey niżeli sobie życzył część Morza Indyiskiego, które oddziela dwie Półwysypy od Gangesu Rzeki, niepozwoliła Mu stanąć aż w Chikoko [...]. RozCiek 96.
[więcej cytatów w Korpusie Barokowym]
PÓŁWYSEP m, PÓŁWYSPA ż
Formy: lp B. m uż. nżyw. półwysep; Ms. ż półwyspie
Znaczenia:
składnik nazwy geograficznej » «: Poskromili ich w prawdzie Turcy, ale tę pomoc swoię drogo sobie zapłacili, ponieważ odebrali Paleologowi, wprzod pułwysep Taurykański, a potym Adrianopol. BohFOpis 5. Na półwyspie Jndyiskiey Azyatyckiey górami przeciętey z jedney strony lato, á z drugiey zima jednegoż czasu bywa. KniażFol b2v.
[więcej cytatów w Korpusie Barokowym]

Patrz przywyspa, peninsuła, *półwyspie.
Autorka: DA