Słownik XVII wieku

Znaczenia:

hasło w opracowaniu - nie podano jeszcze definicjiA tego, in conscientia mówiąc, to przedsiewzięcie WKMci jest przedniejszą przyczyną, bo zatym nic dobrego ludzie sobie nie obiecują i prawie o wszytkim desperują, skądże ci, co spokojniejszy, do samego Pana Boga wołają i stamtąd ratunku, aby tego zachował, oczekiwają... SkryptSłuszCz II 274. Panowie odrzychłopscy, słuchajcie co mówi do was Izaiasz. Pan jako mąż wynidzie, jako mąż wojenny wzbudzi żarliwość, krzyczeć będzie i wołać, nad nieprzyjacioły swoimi zmocniony będzie. BirkBaszaKoniec 267. ...I jako kiedy lecie zajmie się przędziwo W piekarni lub w świetlicy, kiedy śpi co żywo, Samo się w sobie dusi, niż się ściana sucha Zajmie, potem płomieniem przez okna wybucha (Próżno wtenczas gospodarz na ratunek woła, Cała gromada zgasić pożaru nie zdoła... MorszAUtwKuk 31. Trzęśie się ziemiá, áby przyiąwszy niewinnieyszą nieporownánie krew niż Ablá, otworzystośćią swą pomsty wołáłá. MłodzKaz 5. Jak kokosz woła „rokosz”, chłop rowien kokoszy. KorczFrasz 40. ...ani czasu nie masź do deliberacyi, ani ćierpliwośći do źadney reflexyi, sama precypitancya w tumulćie y zamieszańiu dyktuie konstytucye; tandem ieźeli nikt z protestacyą nie wyńdźie, na nie się nie zgodźiwszy, na to tylko powsźechna zgoda zachodźi, źe wszyscy iednym głosem wołaią na Marszałka, źeby źegnał kongres, ktorego pospolićie taki koniec; á z takiego końca pocźątek wsźystkich niesźczęśliwośći, ktorym obviare nie podobna, wyzuwszy się z iedynego sposobu ratowania się przez Seym. LeszczStGłos 80. Ieżeli na Morzu tyłe docieczono y policzono Insuł, iako to samych Filippinae, rzeczonych rachuią 10 tysięcy wyspow, y naymnieszą na nich zrewidowali curiositatem et raritatem, a czemuby na lądzie w Arabii, nie zliczono tych tysiąca Talmudyckich gor, y ná nich, tak wielkiego woła? ChmielAteny1755 I 139. ...Głosy te rozliczne y przerażaiące cieszą mnie niezmiernie, gdy sobie myślę, iż to są modlitwy y pienia ktoremi każde stworzenie wielbi Opatrzność Naywyższego udzielaiącą, iak mowi Pismo, żywoności ptaszętom ktore do niego wołaią. Monitor 108.

Związki nieprzyporządkowane do znaczeń:

▲ Ustabilizowane połączenia wyrazowe: ▲ za uchem wołać komuś »przypominać«: Uciekł od zony y wyiechał do Polski z Pułkiem Piaseczynskiego powiedaiąc potym ze przez Sęn y Naiawie iak by mu cos za uchem wołało odstąpiłes Boga. PasPam 70v.

● Przysłowia, sentencje, skrzydlate słowa: ● Bábá lecąc ze wschodu [= ze schodów] wołáłá/ co dalej to gorzej. RysProv 12. ● Iák muchá nie proszona w potráwę: ták natręt do káżdey spráwy, choć go nie wołáią. FredPrzysł C1.

WOŁAJĄCY
im. przym. czyn.

Formy: lp M. m wołający; ż wołająca; D. m wołającego; lm D. wołających; B. nmos wołających

Znaczenia:

hasło w opracowaniu - nie podano jeszcze definicji...senatorowie u rokoszu nie mogli sprawić, i owszem tym większy rozruch dział się miedzy ludźmi, uczyniwszy rady z nimi, posłał do rokoszu niektórych, rozkazując im srogo, aby żołnierza swojego rozpuścili, rozruchów i tumultów w Królestwie aby więcej nie czynili, do domów się swych wrócili, grzechów do grzechów do nieba wołających więcej nie przyczyniali, szkód ludziom nieznośnych, a nienagrodzonych w tym szerokim królestwie aby nie czynili, gdyż się ich już dosyć ludziom nawyrządzali... KrysPasCz II 54. Z prawa Bożego, iest to niesprawiedliwość od Bogá pomsty wołaiąca, odsądźić od korony człowieká (suppositó arcy godnego) tylko dla tego, że iestem Synem, álbo Kolligatem Krolewskim, iákoby to y w politycznych ákcyach szło, y ważne było peccatum originále:... RadzKwest 46. Z każdym czeladnikiem mieć umowę, co mu na rok należy, wpisać w Regestr, płacić punktualnie; á nie wytrącać z zasług, iezli nie chcący uczyni szkodę alias cięszki BOGU Pan taki da rachunek; gdyż to grzech o pomstę do BOGA wołaiący: merces defraudata operariorum. ChmielAteny III 370. DOstaie mi się w wielu czytać mieyscach o Częściach Ciała S. IANA Marszałka y Chrzciciela Chrystusowego, y częste słyszę w tey materyi dyskursy, ale nie fundamentalne: dalekie te głosy od głosu wołaiącego na puszczy... ChmielAteny1755 I 150. ...dwoch albowiem ze Szkocyi z Kupcami do Francyi zapłyneło Mnichow wołaiących: Si qui est avidus Sapientiae, veniat ad nos, et accipiat eam. ChmielAteny1755 I 391.

[więcej cytatów w Korpusie Barokowym]

WOŁANY
im. przym. bier.

Formy: odmiana złożona lp M. m wołany; ż wołana; wołanym; lm M. mos wołani

Znaczenia:

hasło w opracowaniu - nie podano jeszcze definicji...bo, naypierwey Krol Iego Mość nie gromádźił żadnego Senatu tą intencią áby P. Márszałká przyiał do łáski swey, ále Senatorowie sámi, Instáncyą Rzeczypospolitey osobliwie do tego przywiedźieni. á potym bespieczni o niewinnośći iego, iáko y oczywiśći Swiádkowie wielkich iego zasług; poszli z własnego instinktu, niebędąc wołáni do Krolá Iego Mośći. PersOb 70. Te słowa dzień y noc przez wszystek czas repetował, od Starszych pytany, coby to było? nie obiawił, bity, do Starosty Ierozolimskiego Albina wołany, coby był? nie wyznał, do więzienia wtrącony, bity, iak szalony wypuszczony;... ChmielAteny IV 491. Pisał tedy list książę kanclerz do Abramowicza, pisarza ziemskiego wileńskiego, barzo prosząc, ażeby sprawa nasza przeciwko niemu wołana nie była, a oraz grożąc, iż jeżeliby się inaczej stało, tedy tak wiele sposobów użyje, ażeby tenże Abramowicz był od pisarstwa ziemskiego wileńskiego odsądzony. MatDiar 556.

[więcej cytatów w Korpusie Barokowym]