Słownik XVII wieku

Znaczenia:

»przeprawiać się przez wodę o własnych siłach a. konno, bez użycia łodzi, tratwy itp.«: Ná woynie/ ktorą Selim I. zwiodł z Tomumbeiem/ nie dáleko Máttáreey/ ći Tátárowie/ ktore on miał z sobą/ przebywszy wpław rzekę Nil/ wiele mu pomogli do zwyćięstwá. BotŁęczRel I 163. Co kiedy vczyniłá [Europa], powoley z nią do brzegu przystępuiąc, puśćił się zátym [Jupiter] wpław w morze, y zániosł ná wyspę Kretę, y tám zamysłu swego dowiodł. OvOtwWPrzem 98. Jeden szlachcic zawiski, będąc zgoła łysem, Spuszczał zboże do Gdańska i bawił się flisem. A gdy sroga powstała naśród Wisły trwoga, Wszyscy się wpław gotują. PotFrasz4Kuk I 422. W gnoju, w kloace (Bóg dał, że nie śmierci) Po same uszy inszej nabył sierci I gdy przebywał wpław Wisłę nie z strachem, Ledwo nie zginął nieborak pod dachem. MałpaCzłow 206. Ruszywszy się z Spytkowic, jechałem na Rudzę karczmę, na wieś Gierałtowice, na Zieloną karczmę pana Pisarzewica, na Nidek pana Ptaszkowskiego, na Witkowice wieś wielu szlachty, pod którą Skawę rzykę bystro po kamieniach idącą wpław przebyliśmy, do Kęt miasta królewskiego, gdziem popasał. RadziwHDiar 160.

◆ Związki frazeologiczne: ◆ uderzyć wpław »skoczyć w wodę«: Woiewoda [...] go pyta iakos uszedł? Odpowie bom nie spał do tego konia trzymałęm wręku y zaraz uderzyłęm wpław. PasPam 90-90v.