W TRAKCIE OPRACOWANIA Data ostatniej modyfikacji: 14.03.2024
WRYĆ czas. dk
Słowniki:
Knpod: wryty, SJP notują
SStp, SXVI, T, L, SWil, SW nie notują
Najwcześniejsze poświadczenie: non ante 1622
Formy: bezok. wryć; ~ cz. prze. lp m 3. os. wrył
Znaczenia:
»ryciem wkopać głęboko«: Są szlaki miłosierdzia Twego i Twej chęci, Które Dawid, sługa Twój, wrył w ludzkie pamięci, Iżeś krwie niewinniejszej nie patrzył z rąk jego, Aleś szczyrze odpuścił, kiedy pragnął tego. ArciszLamBar I 381. To w serce moie chcesz wryć, tym chcesz mi błogosławić, w niem żywot, skarb mieć mam; to, by weselem moiem, w żalu zaś mym pokoiem było, z nieba przyniosłeś Sam. GusovZbiór 72.
Związki frazeologiczne: : Ják wrył stoi. KnAd 295.
[więcej cytatów w Korpusie Barokowym]
WRYTY
im. przym. bier.
Formy: lp M. m wryty*; ż wryta*; D. m wrytego*; B. ż wrytą*; n wryte; lm M. mos wryci*; nmos wryte*; N. wrytymi* // wrytemi*
Znaczenia:
»ryciem wkopany głęboko«: Sczkawce iest doświádczonym lekárstwem/ sámym pilnym/ á práwie wrytymi oczomá ná ten Sok tylko pátrząc: czemu sie nie trzebá dźiwowáć. SyrZiel 232. W ziemię patrzy, podobien do słupa wrytego, Gniew mu wargami trzęsie, wściekłość struchlałego Tyka serca, nie może pół słowa związany Język wstydem przemówić, jad w uściech zebrany Swe przykrości rozsiewa; potem zapalony Zazdrościwą miłością, biegł w odludne strony I po najżałośliwszych skargach, łzach obfitych Myśli jechać do krajów wschodnich znamienitych. ArKochOrlCz III 262. Mánná iest Duch ś. ktory zstąpił ná Bogárodźicę: á tablice Práwá/ ktore w sercu wryte/ záwsze nośiłá. Ktoremu práwu ták wiele dogadzałá/ iz Pánieństwá náwet swego/ które/ z Gábryelem mowiąc/ nád mátectwo prze- Adam nowy Chrystus. BirkOboz 16. Brał się poskoczyć: źiemia kazáłá mu zostáć: Zmilknął wryty/ y zbroyna zostáłá się postáć. OvŻebrMet 111. Tá iest Krew moiá. Ale stoią wrytemi/ iáko słup iáki/ Zony Lotowey. ŻochKol 28. Pięknaś, białaś jako śnieg i ze wszytkim grzeczna; Ale taż woda winna, żeś i niestateczna: Raz w pełni twoja łaska, drugi szczupło ciecze, Że ledwie znać, ledwie się po kamyczkach wlecze; Często wyschnie, że na twe patrzający czoło, Stanie jak wryte młyna mej nadzieje koło. PotPoczKuk III 402.
Ustabilizowane połączenia wyrazowe: :
Związki frazeologiczne: stać, trwać, siedzieć jak wryty: Część na dziwy z obozu wyciąga nas szyje, Część jako wryta stoi, trzecia się część bije. PotWoj1924 160. Modlą się obroceni ku słońcu, maiąc go zá Bogá, nie ktorzy dźień cáły, iák wryci ná tey trwáią modlitwie: czczą item Brumę, Wesnę, Butzen Bożkow, y innych 33. millionow Deastrow. ChmielAteny II 596. Coż! gdy przewodnik moy tchorzem podszyty Listka się boi, przed mrowką ucieka, Przed Lwem y Smokiem stanąłby iak wryty; A tu śmierć pewna przed oczyma czeka... DrużZbiór 151. Cna Pani! cosz wżdy czynisz? po tak długiey chwili Stanąwszy iusz u kresu gdzie się ządza sili, Aliści zamiast żebyś odbierała myto Twych prac, trudow, twych znoiow, stanęłaś iak wrytą? MetasZałJAHel 40.
[więcej cytatów w Korpusie Barokowym]
Autor: PK