Słownik XVII wieku

Słowniki:
L (XVIII), SWil, SW notują
SStp, SXVI, Kn, T, SJP nie notują

Najwcześniejsze poświadczenie: 1683

Formy: lm D. bałwochwalników; B. uż. nosob. bałwochwalniki

Znaczenia:

1. »poganin«: Rzekł [Eliasz] Jey [wdowie], aby chleb upiekła mu mały, Przepowiedaiąc że iey będą trwały, Mąka z oliwą, że ich nie ubędzie [...] wdowa z tey nowiny Cudowney rada, ktora choć z krainy Bałwochwalnikow, na ulgę sie sili Proroka, co mu żydzi odmowili. Tak ten ochotny postępek tey wdowy, Znaczył Poganow w przyszłey Chrystusowey Wierze, a opak żydostwo niewierne. FontNLeszczHist 329.

2.ekspr. »wyznawca islamu«: Przeklęty płodzie, zły Máchometowy Polskie nád sobą znay politowánie Y w ciemne kąty vchodŹ y párowy Wlekąc zá sobą płácz y nárzekánie [...] Budowne Moschy, y sprosne Meczety Przemieniaycie się w świętne [!] Bázyliki Wesołe hymny; zbáwienne mutety Spiewaycie; depcąc swe báłwochwalniki Do pierworodney iuż przyszedszy mety W rzymskich fontánách zmyicie swe fábryki. ChrośTrąba D2.