W TRAKCIE OPRACOWANIA
Data ostatniej modyfikacji: 16.02.2024
Najwcześniejsze poświadczenie: 1621-1643
Znaczenia:1. »głos bee wydawany przez różne zwierzęta, (np. owce, barany, jelenie), beczenie«: Béczenie/ bék/ Mugitus boum, [...] Balatus ouium. Kn 19.
Iak się na złe odważa/ iak się rozpásuie Na krew ludzką okrutny? kto nożem katuie Gardziel wołowy/ ani bek go ruszy iego: Lub kto zniesie/ iák dziecie/ kłoc blekocącego Koziełka: lub ieść ptaka własnegoż chowania [...] OvŻebrMet 388 [379].
[...] wnet y mocne soki/ y członki iego [barana]/ w koćieł rzućiłá głęboki: Też soki/ y członkow/ y ćiáłá vmnieyszáły/ Y rogow/ y przy rogách látá wypaláły: Aż się ozwał młody bek z kotłá/ w máłey chwili. Czemu gdy się okrutnie wszyscy zádźiwili/ Wnet ztámtąd y wypádło iágnię/ y skakáło [...]. OvOtwWPrzem 268.
Owczych stad chore beki słycháć. OvOtwWPrzem 281.
Beczenie/ bek. Mugitus boum. Ianćiobluwis/ maumimas/ baubimas. SzyrDict 10.
Wiszą tłuste u rosłej prosięta samury; A cóż, gdy na kształt chmury Kilkaset czarnych dójek z ugorów się garnie Do przestronej owczarnie? Matki jagniątek różnym Wabią bekiem, lecz próżnym.
PotNabKuk I 523.
Cóż osłowi po uszu, po urodzie człeku Głupiemu? Tamten, oprócz źrebięcego beku, Nic nie rozumie, a ten, choćby mu do głowy Łopatą kładł, gdy rozum będzie miał osłowy; Ach, trudnoż być ludzkiego rozumu kowalem! PotFrasz1Kuk II 145.
W tym upádszy do nog Paná mego/ Wołám/ wyię/ y rycżę/ iak zwierz k tobie Pánie; A grzechámi się brzydzę. Z tąd ma me wołánie Bydź nie ná ksztáłt ludzkiego głosu/ álbo krzyku/ Lecż na kształt zwierzęcego beku/ wyćiá/ ryku. BesKuligHer 66.
Ba, jużci okrutne zamieszanie we wsi, kwik, bek, gdak, hałas, lament, gwałt, trzask, puk, grzmot, opresyja przebijają obłoki. MałpaCzłow 281.
Beczenie, Bek. das Geblöcke. bêlement, bêler, meuglement, mugissement, buglement. § bek owiec skopow, koz, krow, ieleni. T III 31.
Bek, vid. Beczenie. T III 31.
Zdarzało się w poślednieyszym nie co czasie Poetom spotykać się na dzieła swe, w ktorych wyprawianiu certowali o lepsze. Ten, ktory plac otrzymał, miał sobie przysądzonego kozła zwyczayną Bachusa ofiarę, (ktory to Bog był miany za Patrona Tragedyi) uczeni niektorzy rozumieią nawet, że od tego kozła pochodzi nazwisko Tragedyi [...] Tragodia, iakoby, bek kózła [!]. CzartAKPannaPrzedm 15.
Przyday i te: Broni szczęk, Miedzi brzęk. Trąby dzwięk, wrzaskliwy odgłos. Koni tęt, tępt, tętęt, tup. Owiec bek, bęk, beczenie. DudzZbiór 21.
2.przen. »głośny płacz«: Kupidyn w beki, krzyki, wrzeszczy, płacze, Matka go porwie, iak zparzona skacze. JabłEzop 16.
Tu płakać wszyscy poczeli; aż na to, Jozef im powie y przed tym y ninie. Mścić się naymnieyszey chroniłem przyczyny. Y dziś daruię wszystkim z serca winy. Gdy się to dzieie u Jozefa w domu, Dwor Faraonow z zgiełku z beku z ryku Y z tak bliskiego przy pałacach gromu O Jozwowych się braci dowie szyku. ChrośJóz1745 P3.
Porwą ią [żonę Putyfara] tedy, trą, trzezwią, ruszaią, Kobiety w lament, w krzyk, w płacz w zgiełki, beki, Ci suknie owi, piersi rozpinaią. Aby ią wiatrek, mogł obwinąc lekki, Po wodki iednych, co w skok posyłaią, By ich co prędzey, nániesli z apteki. ChrośJóz1745 F4-F4v.
Zu/ nehmlich schreiten/ sich begeben zu etwas. à, c’est à dire, commencer, se mettre, passer à qu. ch. § [...] Kupido w beki, w krzyki. T III 2473.
# Użycia metajęzykowe:
#
[...] barszczyk bek bez bluszcz bobek bol bruk budynek [...] in u genitivum terminant; ut ádámászek ádámászku, ánimusz ánimuszu etc. WojnaInst 29-30
#
Perdunt (e) in omnibus casibus, nomina bez ceber chrzest flader [...] His adde desinentia in ec, ek, el, eł, en, eń: item cukier iáskier lagier owies pies szwágier. (p) Excipiuntur piec bek ćwiek człowiek Grek przysiek sąsiek [...]. WojnaInst 32
[więcej cytatów w Korpusie Barokowym]