ZALĄŻEK ARTYKUŁU HASŁOWEGO
Data ostatniej modyfikacji: 18.01.2024
Najwcześniejsze poświadczenie: 1631-1661
Znaczenia:1. »mebel do siedzenia z oparciem«: Którym czasem bogini, gdy się te ochoty Dzieją w mieście i monstry, stół sprowadza zloty, Obstawiwszy takiemiż w koło go krzesłami. TwarSRytTur 126.
Ktory to stoł/ po wszytkim świećie sławny miał bydź/ ze szczerego złotá vrobiony/ y ná káżdy dźień kosztownemi potráwámi/ ná złotych misách zástáwiony/ kędy káżdemu wolno było przyszedszy śieść ná złotym krześle/ y ieść potráwy one do vpodobánia swego... StarKaz 75.
Próżne panegiryki, wielbienia klemencyi pańskiej, ojcowskiego około dobra pospolitego pieczołowania, fatyg, odwag i zdrowia na nie dyspensowania i tam inszych atrybutów naładują mowę. Ustawiczne dygi, zadków od krzeseł i drążków podnoszenia i owe za każdym punkcikiem, aż słuchać przykro, ciągnące się „Najjaśniejszy, miłościwy Panie, Panie a Panie nasz miłościwy” inwokacyje, zatrudnią czas i zabiorą, aż tandem skończy się rzecz zbawienna na niczym. MałpaCzłow 174.
W tym Gabinecie komin murowany. — Krzesło stare, prostej roboty, kobiercową robotą obite
obite. ZamLaszGęb 34.
Zmięszał się tym Fleming. Począł się rzucać, gniewać, a szlachta tym żwawiej na niego hałasowała. Raz wyrywała spod niego krzesło i wraz go z impetem krzesłem barzo ciasno do stołu przypierała. MatDiar 419.
2.przen. »tron, stolec będący symbolem zajmowanego stanowiska, sprawowanego urzędu, godności«: Wszytkich mianować panow, ktorzy w krześle Radą a ręką w rycerskim rzemieśle Drugim przodują, wojska i starszyny Wyliczać czyny, Nie mej to głowy; niech kto z tych ożyje, Ktorych popioły włoska ziemia kryje A ich pamiątki bluszcz obtoczył w koło Kamienne czoło.
MorszZWierszeWir I 500.
Zasiadali Biskupi Wrocławscy w Senacie krzesło po Biskupie Krakowskim prawie do roku 1295. BystrzInfGeogr K2v.
Iedni byli AEDILES CURULES, że Krzesła toczącego się zażywali: y to ich było Godności Insigne: Inni się Cereales nazywali, od Cerery, alias prokurowania chleba, mięsa, wina y wszelkich żywności, dla tak osiadłego Rzymu. ChmielAteny1755 I 455.
O Religii Zydowskiey y błędach z Talmudow
1 Rabbi Wida plecie, że B BOG na dwoch Krzesłách sądzi świat, wstaiąc co ráz z krzesłá Sprawiedliwości, ná krzesło Miłosierdzia.
ChmielAteny1755 I 1072.
...wziąwszy tedy Buczyńskiego, szlachta zaniosła na ręku do kościoła augustiańskiego i mało co dawszy zagaić Tarkowskiemu, kasztelanowi brzeskiemu, osadziła na krześle marszałkowskim — i tak Buczyński bez żadnej kontradykcji został marszałkiem sejmikowym. MatDiar 230.
W Krzesłach przy Królu swoje decyzye daje, dla tym wygodnieyszey, i spokoynieyszey deliberacyi i Rady dania Oyczyznie. ŁubHist 158.
[więcej cytatów w Korpusie Barokowym]