Pobieranie

Informacja o "ciasteczkach" i przetwarzaniu danych osobowych

Ta strona przetwarza Twoje dane osobowe takie jak adres IP i używa ciasteczek do przechowywania danych na Twoim urządzeniu.

Z jednej strony ciasteczka używane są w celu zapewnienia poprawnego funkcjonowania serwisu (np. zapamiętywania filtrów wyszukiwania zaawansowanego czy ustawień wybranych w tym okienku). Jeśli nie wyrażasz na nie zgody, opuść tę stronę, gdyż bez nich nie jest ona w stanie poprawnie działać.

Drugim celem jest gromadzenia statystyk odwiedzin oraz analiza zachowania użytkowników w serwisie. Masz wybór, czy zezwolić na wykorzystywanie Twoich danych osobowych w tym celu, czy nie. W celu dokonania wyboru kliknij w odpowiedni przycisk poniżej.

Szczegółowe informacje znajdziesz w Polityce Prywatności.

Wyrażam zgodę na "ciasteczka":
Tylko niezbędne do działania serwisu
Wszystkie (także służące gromadzeniu statystyk odwiedzin)

PL EN
A
B
C
Ć
D
E
F
G
H
I
J
K
L
Ł
M
N
O
Ó
P
R
S
Ś
T
U
V
W
X
Y
Z
Ź
Ż

WÓŁ

rzecz.
m
ZALĄŻEK ARTYKUŁU HASŁOWEGO
Wersja do druku Jak cytować
Harvard Biuletyn PTJ bibtex CSL-JSON
Notowanie w słownikach
Słowniki nie notują
Najwcześniejsze poświadczenie: 1618
Formy gramatyczne
liczba pojedyncza
M.   wół
D.   wołu
C.   wołowi
N.   wołem
Ms.   wole
liczba mnoga
D.   wołów
C.   wołom
B. uż. nosob.   woły
N.   wołami
Ms.   wolech
Znaczenia
hasło w opracowaniu - nie podano jeszcze definicji
  • – Więc teraz w wieńcu chodzą czworogranowitym, W jakim woły gdy orzą pługiem roli okrytym. ZrzenAnKontr 365.
  • – Proteus, który bydła Neptunowe pasie I morską wodą władnie, słysząc już po czasie, Na jako ostre przyszła jego dziewka sądy, Łamie wraz wszytkie prawa, wszytkie psuje rządy I straszne morskie dziwy, baleny z orkami Wyprawuje na wyspę wielkiemi stadami, Które nie tylko woły z trzodami mniejszemi, Ale i wsi pustoszą z mieszkańcy swojemi. ArKochOrlCz I 161.
  • – O dobrysz chleb/ gdy iest/ zsolą/ Dámy gośćiom zdobrą wolą A domowe z nim przysmáki Kapłon/ Gęś/ Wieprz/ z Wołu fláki. KochProżnLir 191.
  • – A tak, téj zimy ubito 11, więcéj ich byłoby, gdyby nie Moskwa przechodząca, która pokrytych po lasach szukając wołów pod podwody. hukiem swoim powyganiała. ZawiszaPam 160.
  • – Szlachćic każdy jako i Duchowny wolny jest od cła płacenia, od własnych zbóż na przedaż prowadzonych lub lądem, lub Wisłą, abo innemi Rzekami, ani od wołów własnych, skopów, owiec, wieprzów, wełny, byle nie były przekupne, na co powinien przyśiąc... ŁubHist 230.
  • – Irlandya w tym prawie samym iest powietrzu co Anglia, obfituie w lasy y pastwiska naylepsze w całey Europie: Woły Irlandzkie tak są zachwalone y sławne, iak konie w Anglii. SzybAtlas 79.
Związki nieprzyporządkowane do znaczeń
Przysłowia, sentencje, skrzydlate słowa

  • nie źie żaba wołu choć gębę na niego rozdźiewi. - prov. T III 2796.
  • Zak béz ksiąg chodząc do szkoły/ zgodzi się potem páść woły. KnAd 1297.
  • Kto się chce mieć dobrze ná dzień/ niech sobie gęś zárznie/ kto ná tydzień/ niech wieprzá zákole/ kto ná miesiąc/ niech wołu zábiie/ kto ná cáły rok/ niech żonę poymie/ á kto do śmierci/ niech Xiędzem zostánie. RysProv VII, 5.
  • Wół rogami, baba językiem kole. MatłBabBad 188.