Pobieranie

Informacja o "ciasteczkach" i przetwarzaniu danych osobowych

Ta strona przetwarza Twoje dane osobowe takie jak adres IP i używa ciasteczek do przechowywania danych na Twoim urządzeniu.

Z jednej strony ciasteczka używane są w celu zapewnienia poprawnego funkcjonowania serwisu (np. zapamiętywania filtrów wyszukiwania zaawansowanego czy ustawień wybranych w tym okienku). Jeśli nie wyrażasz na nie zgody, opuść tę stronę, gdyż bez nich nie jest ona w stanie poprawnie działać.

Drugim celem jest gromadzenia statystyk odwiedzin oraz analiza zachowania użytkowników w serwisie. Masz wybór, czy zezwolić na wykorzystywanie Twoich danych osobowych w tym celu, czy nie. W celu dokonania wyboru kliknij w odpowiedni przycisk poniżej.

Szczegółowe informacje znajdziesz w Polityce Prywatności.

Wyrażam zgodę na "ciasteczka":
Tylko niezbędne do działania serwisu
Wszystkie (także służące gromadzeniu statystyk odwiedzin)

PL EN
A
B
C
Ć
D
E
F
G
H
I
J
K
L
Ł
M
N
O
Ó
P
R
S
Ś
T
U
V
W
X
Y
Z
Ź
Ż

BABILON I
rzecz
m
, *BABILON II
rzecz
ż

W TRAKCIE OPRACOWANIA
Wersja do druku Jak cytować
Harvard Biuletyn PTJ bibtex CSL-JSON
Notowanie w słownikach

Notowany w słownikach:
L (XVI-XVII), SWil

Nienotowany w słownikach:
SStp, SXVI, Kn, T, SW, SJP


Najwcześniejsze poświadczenie: 1606
Formy gramatyczne
liczba pojedyncza
M. m albo ż   Babilon
D. m   Babilonu
C. m   Babilonowi
B. m albo ż uż. nżyw.   Babilon
N. m   Babilonem
Ms. m   Babilonie
W. m   Babilonie
ż   Babilon
liczba mnoga
M. m albo ż uż. nosob.   Babilony
D. m   Babilonów
Etymologia
łac. i z gr. Babylon
Znaczenia
1. nazwa geograficzna »starożytne miasto i państwo«
  • – Krol Dáryusz rozkazał áby szukano [wyroku Cyrusowego] w Bibliotece miedzy skárbámi tamże złożonymi w Bábilonie. BG Ezd 6, 1.
  • – Prorok w niewolą záprowádzonym ukázuje, jákoby się spráwować mieli w Babilonie. BG Jr 29, streszcz.
  • – Szykujćie wojská przećiw Bábilonowi zewsząd/ wszyscy co ciągniecie łuk: strzelajćie do niego/ nie żáłujćie strzał/ bo przećiwko PANU zgrzeszył. BG Jr 50, 14.
  • – I tak się rozgorgolili, Jakby Babilon walili. Miasto pod ich gwarem wrzało. DolNowKontr 317.
  • – Niech bies bierze Babilon z tobą Niewiesciuchu A tu mu bystry Andzar chce utopic w brzuchu. PotWoj 29.
  • – Więżniowie […] z niewoley Litewskiey iako Żydowie z Babilonu wypuszczeniu pułkami ciągnęli. DrobOpow 82.
  • – Cyrus [...] Babilon obiął: Lydow wklubę wprawieł, Wziął Massagety do berła swoiego. PotSyl 101.
  • – Wiára wzdycháła, żeś ią do słabości Przywiodła, rozum częstokroć się wstydził, Zgorszenieś dáła wszystkim z twey letkości, Stworca cię, y nas ták sobie obrzydził, Ják ow Babilon, zbor niecnot wszelakich, Słow złych, uczynkow, myśli ládaiakich. DrużZbiór 201.
  • – W tym iednym położ gruntowną nádzieię, Gdyź to, co świat dał, wiatr z plewą rozwieie. Przebież obszerny okrąg ziemie cáłey Uyrzysż ruiny w machinie nietrwáłey. Pyszny Babilon, wyniosłe kolossy, Ze były, słyszysz, oczy widzą stossy. Miasta, Fortece, Zámki niedobyte, W twárdych opokach, w żywych skáłach ryte, Spytay kto zburzył, kto rozsypał w prochy ? DrużZbiór 359.
  • – Co się działo Roku po stworzeniu swiata 3456. Ciała ich teraz leżą pod trzema kamieniami, przeciw Babilonu miasta w Zamku Kurkuk u Jakobitow w Azyi. ChmielAteny III 196 sup.
  • – Dzieła Architektury te ſławne w ſwiecie |po potopie; wieża Babylońſka, miaſto Babylon, wielka Niniwe, ogrody wiszące y Pałace Semiramidy, Pyramidy Memfickie, Kościoł Salomonow, z ktorego Greccy Architekci naylepszą wzieli formę architectandi, według Willapanda. ChmielAteny III 352 sup.
  • – Wielkość Babylonu nie skąpym Autorowie opisáli piorem, bo też hoyną Monárchów był erygowány ręką. ChmielAteny1755 I 101.
Ustabilizowane połączenia wyrazowe

  • zaprowadzenie do Babilonu:
    • – A ták wszystkiego pokolenia od Abráhámá áż do Dawidá jest pokolenia cżternaśćie: á od Dawidá áż do záprowádzenia do Bábilonu/ pokolenia cżternaśćie. BG Mt 1, 17.
2.  bibl.przen.  »zło w Apokalipsie«
  • – Upadł Bábilon, ono miásto wielkie! bo winem gniewu wszetecżeństwá swego nápoił wszystkie narody. BG Ap 14, 8.
  • – A oná niewiástá przyoblecżona byłá w purpurę y w szárłat […]. A ná cżele jey było imię nápisáne; Tájemnicá/ Bábilon wielki/ mátká wszetecżeństw i obrzydliwośći Źiemie. BG Ap 17, 5.
3.  przen.  »siedlisko zła, często w odniesieniu do starożytnego Rzymu«
  • – Pozdráwia was/ Kościoł/ ktory iest w Bábylonie [w Rzymie] spolnie wybrány, y Márek Syn moy. NT 1P 5, 13.
  • – Hieronim Rzym Babilonem zowie, dla złych obyczajów Rzymian. BarSkarRocz 312.
  • – Jam [Marcin Luter] lżył potomki stolice Piotrowej, Chcąc jej wziąć klucze od nauki zdrowej. Jam Rzym nazwał Babilonem. ZrzenAnKontr 378.
  • – Ktoż lepiey wiedźiał pismá? czy Augustyn miły/ Czy Luderski kálwinski czy Bezy łep zgniły? […] O Babilon brzydliwa/ zamieszánie gęste/ W nawiętszych Artykułách á ták bárzo częste. Vćiékayćie z pośrzodká Bábilonu tego/ By nie przyszło zá czásem ná was co gorszego. TajRad Bv- B2.
  • – Pozdrawia was społwybrány zbor ten ktory jest w Bábilonie y Márek syn moj. BG Jk 1P 5, 13.
Ustabilizowane połączenia wyrazowe

  • Nowy Babilon:
    • – Turka oczekawać – to jest własna pokora nurców rakowskich, nowego Babilonu w Polszcze. ApenZawKontr 338.
4. »(wieża) Babel«
  • – Na których [na synodach innowierczych] nigdy nie masz między nimi zgody. Właśnie turym Babilon chcą znowu murować, Co materiej nawożą, to muszą popsować. SynMinKontr 200.
5.  w lm  »Babilończycy«
  • – Król perski, którego wy kozulbaskiem zowiecie, walecznych Medów, potężnych Babilonów i inszych, którzy o sobie siła trzymali, moc częstokroć skracał. SynMinKontr 146.
Odsyłacze

BABILON III

rzecz.
m
W TRAKCIE OPRACOWANIA
Wersja do druku Jak cytować
Harvard Biuletyn PTJ bibtex CSL-JSON
Notowanie w słownikach
Słowniki nie notują
Najwcześniejsze poświadczenie: 1704
Formy gramatyczne
liczba pojedyncza
M.   Babilon
D.   Babilona
C.   Babilonowi
Znaczenia
nazwa osobowa »nazwisko«
  • – Na Kalwariey gdy Exorczysta Czartow z iedney Baby wyganiał Wołał Czart ze ma dług w Zywczu V Babilona. KomonDziej 164.
  • – Znowu potym przydało sie Walentemu Babilonowi Bratanczowi [!] iego gdy takze z Oyczem Krzystofem po Wełne do Krakowa chodził, iż Ociec Słuzbistey Dziewcze [...] Grosza nie chciał dac. KomonDziej 164.