Pobieranie

Informacja o "ciasteczkach" i przetwarzaniu danych osobowych

Ta strona przetwarza Twoje dane osobowe takie jak adres IP i używa ciasteczek do przechowywania danych na Twoim urządzeniu.

Z jednej strony ciasteczka używane są w celu zapewnienia poprawnego funkcjonowania serwisu (np. zapamiętywania filtrów wyszukiwania zaawansowanego czy ustawień wybranych w tym okienku). Jeśli nie wyrażasz na nie zgody, opuść tę stronę, gdyż bez nich nie jest ona w stanie poprawnie działać.

Drugim celem jest gromadzenia statystyk odwiedzin oraz analiza zachowania użytkowników w serwisie. Masz wybór, czy zezwolić na wykorzystywanie Twoich danych osobowych w tym celu, czy nie. W celu dokonania wyboru kliknij w odpowiedni przycisk poniżej.

Szczegółowe informacje znajdziesz w Polityce Prywatności.

Wyrażam zgodę na "ciasteczka":
Tylko niezbędne do działania serwisu
Wszystkie (także służące gromadzeniu statystyk odwiedzin)

PL EN
A
B
C
Ć
D
E
F
G
H
I
J
K
L
Ł
M
N
O
Ó
P
R
S
Ś
T
U
V
W
X
Y
Z
Ź
Ż

GWOLI

przyim.
W TRAKCIE OPRACOWANIA
Wersja do druku Jak cytować
Harvard Biuletyn PTJ bibtex CSL-JSON
Warianty fonetyczne: GWOLI, KWOLI, GWOLEJ
Notowanie w słownikach

Notowany w słownikach:
SStp (gwoli), SXVI (gwoli, kwoli), Kn (gwoli), T (gwoli, ku woli), L (gwoli, kwoli, g woli, k woli, ku woli; XVI-XVIII), SWil (gwoli, g'woli, k'woli, ku woli), SW (gwoli, kwoli), SJP (gwoli)

Formy gramatyczne
  gwoli ||   kwoli ||   gwolej
Znaczenia
1. »dla kogoś, na czyjąś rzecz, zgodnie z czyjąś wolą«
  • – [...] na koniec Człowiekowi pospolitemu oprocz Bojarzyna niewolno i sobie g woli robic w Domu to, czym by się miał upic [...]. MasDiar 67.
  • – [Podkomorzy] nazad prętko kazał bywać, ale już na swoich ludziach, a moie w kroszynie zostawić roskazał [...] musiałem Czeladz rozprawić i potrzebną i dobrą kwoli Panu przy iednym tylko Pacholiku zostawszy [...]. MasDiar 133v.
  • – Ktorych [Cyklopów] naprzod misterstwo było okazáne/ Prze dwa sławne kierysy twárdo vstalone. Ktore oni ná roskaz Vulkanow: á k woli/ THETYDZIE y WENERZE byli vrobili. RoźOff C4.
  • – Miłował ią [Bradamantę] tak barzo Rugier ze własnego Serca tak niemiłował y zdrowia swoiego Od czasu y dnia tego w ktory obnazona Z szyszaka iemu gwoli została raniona [...]. ArKochOrl 36v.
  • – Gdyż człowiek nie sam sobie gwoli żyć ma/ ále naprzod gwoli naywyzszego Bogá/ ktorego rąk iest naczyniem/ potym k woli Oyczyźnie swey/ á nákoniec/ y k woli bliźniemu swemu/ w iednákowych pracách z nim postánowionemu. GostSpos B4.
  • – [O Matce Boskiej] Z tey, y dla tey wszytko pismo nápisáne, kwoli iey świát wszytek zbudowány, y tá łáski Bożey iest pełná [...]. BirkOboz 4.
  • – O Moskwę iák sie stáráli Iezuici áby onę z Kościołem kátolickim złączyć/ y iáko iusz byli kwoli národowi onemu/ y brody/ y włosy pozápuszczáli [...] dádzą o tym świádectwo ci/ co w Moskwie byli [...]. SzemGrat 33.
  • – Ieżelim gwoli Oycu krew twą ná sztych dáłá, Gwoli tobie serdeczną krew utoczę z ciáłá [...]. CorMorszACyd 190.
  • – Komuż kwoli [stroją się mężatki] czy Męzom? Nie wiem/ sámi osądźcie; ále to wiem/ że druga májąc Mężá swego w pomietlech/ bryżuje się kwoli inszym Chłopom. GdacPrzyd 46.
  • – Gdyby mię, rzekł Krol, był sromocił, tobym mu wam gwoli odpuścił; ále że Bogá bluźnieniem rozgniewał, przepuścić mu nie mogę. GdacPan 106.
Przysłowia, sentencje, skrzydlate słowa

  • Nie sobie gwoli kucharz potráwy zápráwuie. RysProv 55.
a) »na czyjąś cześć«
  • – Krol Polski pierwszy zbił pod Páńskie znáki/ Czechy/ Sásy/ Ruś/ Moráwce/ Prusáki/ Duńczyki/ á hołd w luby im niewoli Kazał dáć krzcząc się/ Bogu w Troycy kwoli. JurkPieś Dv.
  • – Káżdy z drogiey duszy/ Do oney to budki/ Bieży wziąwszy dudki. Chcący widzieć Páná/ Oddáie Báraná: Ná kozłowym rogu Krzyczy gwoli Bogu. ŻabSymf C3b.
2. »z jakiegoś powodu«
  • – Nie mogłem się rozszerzyć, chociem długo myślał, W kołom śrzodkam badurał, lada jakom kryślał, Bom też nie był pozytyw i tym sie to zstało; Przetoż gwoli tamtemu ten sie przypis dało. FraszNow 213.
  • – Wiedząc jednak o téj ambicyi kardynalskiéj królewic jmć, kazał ich prosić i ostrzedz dextere, aby sobie niewczasu nie zadawali wizytami królewicowemi, tém się exkuzując, że na krótki bardzo czas do Rzymu przyjachawszy, musiałby wszystek ważyć na przyjmowanie i oddawanie nawiedzin, a zatémby musiał odjechać z Rzymu nic nie widziawszy, nabożeństwa gwoli którego przyjachał nie uczyniwszy, i tak sobie pokój uczynił, tylko z synowcem papieskim, a z bratem (którego z kapucyna kardynałem papież uczynił był) widując się, i to rzadko na pałacu papieskim. PacOb 124.
  • – Amintas nadstawiał ucha, I widząc, że zła otucha, Phillis Daphnisa smakuje Daphnis Phillidę miłuje, Poszedł w gęstwę nieprzebytą I tam skargę swoję skrytą Już umrzeć będąc gotowym, Wyrył na dębie surowym: Kwoli okrutnej Phillidzie, Amintas już z świata idzie. NaborWierWir I 333-334.
  • – Ták przez kilká tegodni rozćiągniony ten Tryumf zacny/ á to gwoli Kápelli Mszy ofiárowáney/ ktora wprzod byłá odpráwowána wkościołku świętego Stánisłáwá Narodu Polskiego. RelNar A2-A2v.
  • – [...] senes radzi odmieniają obyczaie y morosi bywaią, gwoli czemu y iam affectował tego Woiewodztwa Poznanskiego abym zadney wobyczaiach odmianie nie podlegał. OpalKListy 453.
  • – O ogniu, gdy w serce się wkradniesz, Ciałem i duszą potajemnie władniesz, Tobie gwoli na spinecie I na cichym grawam flecie, Ty mnie daj z twych przyjemności Iskierkę jednę miłości. ZimSRoks 55.
  • – Stawamy die 27 Junii pod samem miastem, gwolej przeprawéj na Styrze rzece - w dzień wtorkowy. WierzbKon 80.
  • Summa proventus annui [...] fl. 2000. Z ktorey wytrąciwszy na dozorcę, ktory tam gwoli sądom chłopskim i dla dozoru tam i grobli być musi, fl. 200 [...] zostaje rzetelnej intraty wsi przerzeczonych fl. 1500. OpisKról 101.
  • – Okręt go [Dauleta] czeka co kwoli imprezie, Krola-Perskiego, do krwawey Bellony, Rozne wharcownym rynsztunki zelezie [...] Monarsze swemu nalezące wiezie. PotSyl 37.
  • – Nie jeden kwoli głupie rzeczonemu słowu Błaznem zrazu zostawszy, wieczne pośmiewisko I do śmierci onego słowka wziął przezwisko. PotFraszBrück II 369.
  • – [...] niedalekiego żałuję sąsiada, Słysząc, że mu się żona z pachołkiem przekrada. [...] śmierdzi cały dom, Kwoli jednej wszetecznej niewiasty niewstydom. PotMorKuk III 177.
  • – Narod żydowski gwoli swoim chłostom Ku Panu Bogu w pokorze się zwinie. ChrośAm E5.
3. »w jakimś celu«
  • – Owa iáko srodze Pastwiłá się [nad Jezusem] száráńcza/ vtrapieniu kwoli Mowić nie lza/ y cięszkie serce nie pozwoli. RożAPam 43.
  • – Było plus minus Czterdziescie tysięcy zaciągowego ludu, a licznei czeladzi gwoli apparencyi większei, pod osobliwemi znaczkami i chorągwiami pod titułem uoluntariuszow tilie więcei. VorLetSkarb 57.
  • – Pogrzeb odprawiwszy regali pompa, na odpoczynek i gwoli łowom iachac raczył Je[go] kro[lewska] mosc do Niepołomic mil trzi za krakow. VorLetSkarb 60.
  • – Na babożenia. W wielkim dla ciebie dzisia chodzę żalu, Żeś jajca zaprzedał kwoli szpitalu I dasz jej mięsa, kiedy się przepości, A baba tobie żyłowate kości. ZbierDrużWir I 98.
  • – Serdeczny tylko palec dwa pierścionki nosi. Gwoli prezerwatywom: bawoli i łosi. KorczWiz 92.
  • – [...] Krol cum Senatus consilio radzić musi gwoli obmyślenia sposobu uzpokoienia Rzptey y doyścia Seymow. KonSRoz 79.
  • – Skromność v nich [zwierząt] wielka/ iedzą tyle ile potrzebá/ to co im náturá nágotowáłá/ nic kwoli roskoszy sobie nie gotuią [...]. BirkNiedz 42.
Podhasła

GWOLI

w funkcji przysłówka
Wersja do druku Jak cytować
Harvard Biuletyn PTJ bibtex CSL-JSON

Formy gramatyczne
Najwcześniejsze poświadczenie:
1607
Znaczenia
»zgodnie z czyjąś wolą«
Ustabilizowane połączenia wyrazowe

  • gwoli komuś być;
  • gwoli komuś czynić (sz. zm.):
  • »postępować zgodnie z czyjąś wolą; postępować zgodnie z czyjąś wolą«
    • Gwoli być komu/ Dare se alicui [...] Tradere se totum alicui Mácie m po woli [...]. Kn 220.
    • gwoli bydź komu. einem zu willen leben. avoir de la complaisance pour qu; vivre au gré de qu. T III 441.
    • – Dogadza[m] komu/ gwoli czynię/ Gratificor alicui, respondeo, satisfacio, commodo, morigeror [...]. SzyrDict 48.
    • Czinie kwoli Complaceo SłowPolŁac 8.
  • gwoli komuś uczynić:
  • »postąpić zgodnie z czyjąś wolą«
    • ~ Gwoli tobie uczinię Vide/ Usłucham cię. ManTobPhr 35.
Przysłowia, sentencje, skrzydlate słowa

  • Kto chcé drugich mieć powoli/ ma iem też sam czynić g-woli. KnAd 371.
Podhasła

GWOLI

w funkcji predykatywnej
Wersja do druku Jak cytować
Harvard Biuletyn PTJ bibtex CSL-JSON

Formy gramatyczne
Najwcześniejsze poświadczenie:
Znaczenia
»sprawia przyjemność«
Przysłowia, sentencje, skrzydlate słowa

  • Ręká gdzié boli/ oko gdzié gwoli. KnAd 238.
  • Cudze niészczęście podczás gwoli. KnAd 109.
  • I gwoli i boli. KnAd 280.