Pobieranie

Informacja o "ciasteczkach" i przetwarzaniu danych osobowych

Ta strona przetwarza Twoje dane osobowe takie jak adres IP i używa ciasteczek do przechowywania danych na Twoim urządzeniu.

Z jednej strony ciasteczka używane są w celu zapewnienia poprawnego funkcjonowania serwisu (np. zapamiętywania filtrów wyszukiwania zaawansowanego czy ustawień wybranych w tym okienku). Jeśli nie wyrażasz na nie zgody, opuść tę stronę, gdyż bez nich nie jest ona w stanie poprawnie działać.

Drugim celem jest gromadzenia statystyk odwiedzin oraz analiza zachowania użytkowników w serwisie. Masz wybór, czy zezwolić na wykorzystywanie Twoich danych osobowych w tym celu, czy nie. W celu dokonania wyboru kliknij w odpowiedni przycisk poniżej.

Szczegółowe informacje znajdziesz w Polityce Prywatności.

Wyrażam zgodę na "ciasteczka":
Tylko niezbędne do działania serwisu
Wszystkie (także służące gromadzeniu statystyk odwiedzin)

PL EN
A
B
C
Ć
D
E
F
G
H
I
J
K
L
Ł
M
N
O
Ó
P
R
S
Ś
T
U
V
W
X
Y
Z
Ź
Ż

*MYŚL

rzecz.
ż
W TRAKCIE OPRACOWANIA
Wersja do druku Jak cytować
Harvard Biuletyn PTJ bibtex CSL-JSON
Notowanie w słownikach
Słowniki nie notują
Najwcześniejsze poświadczenie: 1607
Formy gramatyczne
liczba pojedyncza
M.   myśl
B.   myśl
N.   myślą
liczba mnoga
D.   myśli
N.   myślami
Znaczenia
1. »myślenie; umysł, rozum«
  • – Znowu tedy nachyliła się mysl do dey [tej] perswazyiey. PasPam 75v.
  • – Niech komu Nadzieia Sciele Roznych fortun na mysl wiele, Ia iuz będę Tryumfował kiedym Szczęsliwie stargował. PasPam 224.
Związki frazeologiczne

  • wpadło, wlazło komuś na myśl:
  • »ktoś pomyślał«
    • Wpadłomi to przecię na mysl żem musiał zawołać Boże nieday nąmginąc. PasPam 67.
    • Wlazło mi y owo na mysl co warta iuz była zprowadzona. PasPam 144.
    • – Iakas mię radość ogarnęła y wpadło mi na mysl że to iuz nieprosty Xiądz ale musi bydz osoba Swięta. PasPam 279v.
2. »rezultat pracy umysłu, wynik myślenia, pomysł, zamiar, wyobrażenie«
  • – Wiedney godzinie napadnie mysl że by zostać, wdrugiey tego nie czynic. PasPam 73v.
  • – Dopierosz tych trochę mysli moich investigarunt [odgadli] kompania y iuz mi wszystko wymawiali. PasPam 73v.
  • – Dobre Sumnienie y niewinność iest to [...] iako by iaka approbacyia y utwierdzenie mysli naszych dobrze o swoich uczynkach trzymaiących y onich prawdziwe Swiadectwo daiących. PasPam 148v.
Związki frazeologiczne

  • pasować, wodzić się z myślą (myślami):
  • »nie móc się zdecydować, namyślać się, wahać się«
    • – Tak owi thorzowie y dobrym Pachołkom byli serca zepsuli że nieieden wodził się z myślami. PasPam 54.
    • Passuię się tedy z owemi myslami iako zNiedzwiedzięm. PasPam 73v.
    • Wodzę się tedy z myslą iako mąm kwadrować Moię Gratulacyią. I komu winszować. PasPam 273.
Związki nieprzyporządkowane do znaczeń
Związki frazeologiczne

  • wodzić się z myślą, myślami:
  • wlazło coś komuś na myśl:
  • z myślą chodzić jak za pasy:
    • – Tu zwyczajnie pod te czasy z myślą chodzisz, jak za pasy Darmo się człowiek sforcuje, co inszego obiecuje. [...] Kiedy zaś Bóg wolą skłoni, już jej człowiek nie przełomi. StanTrans 139.
  • wysoko z myślą latać:
  • »mieć wysokie mniemanie o sobie«
    • – Bowiem kto to wysoko nazbyt z myślą lata, A ono wiotchem goni, tak iż suknią łata; Rzekłbym, że świadkiem głupstwa jest samemu sobie [...]. GrochWiersze 324.
  • pod niebo z myślą latać:
  • »mieć wysokie mniemanie o sobie«
    • – Panowie słuchajcie, Pod niebo z myślą nazbyt nie latajcie. Nie pogardzajcie bracią swą ubogą, Chcecieli pewną do nieba iść drogą. GrochWiersze 193.
  • latać myślami || myślą latać:
  • »być rozproszonym«
    • – Niemyślemy zupełnym sercem upokorzyć się przed nim [...] Ale myślą latamy co wiedzieć kędy/ uśiłuiąc pacierz iako nayprędzey zmowić/ á znowu się [...] do domu wrocić. StarKaz 1649.
    • latać myślami. mit Gedancken herum flattern. étre distrait; promener ses pensées en divers endroits. T III 718.
Przysłowia, sentencje, skrzydlate słowa

  • Wolna myśl iedná roskosz v człowieká. RysProv 82.
  • (wariant I):
    – Vtracisz pierdoło Staraiąc sie tam y sam lataiąc myslami Po niebie po powietrzu a zadek wpopiele [...]. OpalKSat 19.
  • (wariant II):
    lata myślami po niebie, a zadek w popiele. er denckt hoch hinaus, und hat hoch kein Vermögen. il a le coeur haut & la fortune basse. T III 718.
Podhasła

GMYŚLI, KU MYŚLI

w funkcji przysłówka
Wersja do druku Jak cytować
Harvard Biuletyn PTJ bibtex CSL-JSON

Formy gramatyczne
Najwcześniejsze poświadczenie:
1621-1643
Znaczenia
»zgodnie z czyimś życzeniem«
  • Gmyśli/ ku myśli/ wédług żądánia. Ex voluntate mea id accidit. Radem temu [...]. Kn 196.
  • – Nié g-myśli mi/ ábo komu co/ nié w-smák mu. Praeter sententiam aliquid euenit [...] v. Niéposzło mu to. Kn 502.
  • – Po woli swey/ po swey woli [...] Pax non sponte ducum fuit. Nié g-myśli hétmánom [...]. Kn 721.
  • – Agdy co nie ku mysli P. staroscie uczynieł [Grodecki], wielie razy iak miesczanina liedaiakie[go] do kuny y do kabata w Ratuszu wsadzac kazał [...]. TrepNekLib 112.
  • Gmyśli/ Ex voluntate, ex sententia, ad votum [...]. SzyrDict 70.
  • – [...] Miller tuszył ze sobie w nagrodę Za Owych Oycow dáwnych ná swobodę Wszytko miał spráwić ku Mysli w klasztorze [...]. OblJasGór 70.
  • – Krol [...] widząc godnego Rzekł [do Żegoty] ząday sobie Herbu ku mysli iakiego [...]. KomonDziej 186.
  • Gmysli, ku myśli. nach eines Sinn; nach eines Geschmack; nach Wunsch. à sa fantaisie; à son goût; û souhait; selon ses voeux; selon la volonté de qu. § nie gmiśli mi to. gmyśli mu rzeczy płyną. alles gehet ihm nach Wunsch. tout lui rit; tout lui réüssit. T III 389.
Przysłowia, sentencje, skrzydlate słowa

  • Nié záwsze człéku wszystko g-myśli/ powoli. KnAd 731.
  • Nié káżdemu będzie gmyśli/ ná co iédno więc pomyśli. KnAd 721.