Pobieranie

Informacja o "ciasteczkach" i przetwarzaniu danych osobowych

Ta strona przetwarza Twoje dane osobowe takie jak adres IP i używa ciasteczek do przechowywania danych na Twoim urządzeniu.

Z jednej strony ciasteczka używane są w celu zapewnienia poprawnego funkcjonowania serwisu (np. zapamiętywania filtrów wyszukiwania zaawansowanego czy ustawień wybranych w tym okienku). Jeśli nie wyrażasz na nie zgody, opuść tę stronę, gdyż bez nich nie jest ona w stanie poprawnie działać.

Drugim celem jest gromadzenia statystyk odwiedzin oraz analiza zachowania użytkowników w serwisie. Masz wybór, czy zezwolić na wykorzystywanie Twoich danych osobowych w tym celu, czy nie. W celu dokonania wyboru kliknij w odpowiedni przycisk poniżej.

Szczegółowe informacje znajdziesz w Polityce Prywatności.

Wyrażam zgodę na "ciasteczka":
Tylko niezbędne do działania serwisu
Wszystkie (także służące gromadzeniu statystyk odwiedzin)

PL EN
A
B
C
Ć
D
E
F
G
H
I
J
K
L
Ł
M
N
O
Ó
P
R
S
Ś
T
U
V
W
X
Y
Z
Ź
Ż

APOSTATA, APOSTAT

rzecz.
m
W TRAKCIE OPRACOWANIA
Wersja do druku Jak cytować
Harvard Biuletyn PTJ bibtex CSL-JSON
Notowanie w słownikach

Notowany w słownikach:
SXVI, L (XVI), SWil, SW, SJP

Nienotowany w słownikach:
SStp, Kn, T

Formy gramatyczne
liczba pojedyncza
M.   apostat ||   apostata
D.   apostaty
C.   apostacie
B. uż. żyw.   apostatę
N.   apostatą
Ms.   apostacie
liczba mnoga
M. uż. osob.   apostatowie
D.   apostatów
C.   apostatom
B. uż. osob.   apostaty ||   apostatów
N.   apostatami
Ms.   apostatach
Etymologia
łac. apostata, z gr.
Znaczenia
1. »odstępca od wiary, religii; duchowny po wyższych święceniach lub zakonnik po ślubach wieczystych, który opuścił stan duchowny«
  • – Bojarowie [...] poczęli powiedać pospólstwu, jako nazajutrz wszytkich dumnych Bojar [...] wybić miał, jeratykiem, rozstrygą (co się po naszemu rozumie: apostata), duszokrajcą nazywając go [Dymitra Samozwańca]. NiemPam .
  • – Vpatrzywszy tedy Mahomet occasią napisał ieden zakon w ktorymby wszyscy mogli mieć nieiaką cząstkę. Ratowali go w tym dwai żydowie Apostatowie y dway haeretikowie łotrowie. BotŁęczRel IV 146.
  • – Y gdyby swą wolą ktory [zakonnik] wyszedł/ takiemże własnie iest Apostatą/ y wtychże klątwach/ iako i inni wszyscy innych zakonow Apostatowie. SzemGrat 36.
  • – Marcin Luter przeklęty Apostata/ ktory iako smok zleciawszy z nieba zakonnego/ trzecią część gwiazd z Saxoniey/ z Daniey/ z Szwecyey/ zsobą zaciągnął do piekła. BirkNagr 43.
  • – Tenże [Melchior Mościcki] przeciw Ochinowi Apostacie dziwnie mądry y Swiątobliwy nauki pełny list pisał. PruszczKlejn 47.
  • – Naprzod prawu duchownemu należy sąd rozeznać roznicę około wiary S. Chrześciiańskiey o Heretykach y Schismatykach bluźniercach Bożych i Apostatach. WisCzar 10.
  • – To postanowił [wojewoda malborski], żeby zbiegow albo apostatow od wiary wydawano. NiesKor II 658.
  • – Marcin Luter [...] Z Zakonu bowiem y od Katolickiey Religii zostawszy Apostatą w tamtey uczył Akademii errorow. ChmielAteny II 241.
  • – ći [duchowni] wienkszey Wiary godni, niżeli BOgu/ y Kośćiołowi przeniewierzony Apostat/ ktory słuby [!] klasztorne/ wieczney Czystoty/ Ubostwa/ Posłuszeństwa BOgu uczynione/ a poprzyśienżone Swientokradcko oprocz wszego Wstydu zgwałtował. HackPraw 439.
  • – Wspomniycie sobie/ Panowie Nieunici/ one Apostaty z Czarogrodu/ y z Alexandryey/ ktorzy się Patryarchami y Exarchami czynili v was do was. BirkRus 4-5.
Ustabilizowane połączenia wyrazowe

  • Julian(us) Apostata (sz. zm.):
    • Iulian Apostata woiuiąc z Persami/ niebieską włocznią zamordowany iest. BirkEgz 5.
    • – Czytay o Julianie Cesarzu Apostacie historią kościelną. WisCzar 115.
    • Julianus Apostata Cesarz te Miasto [Damaszek] nazwał Urbem Jovis. ChmielAteny II 509.
2. »buntownik, zdrajca«
  • – Zmyślaią na mię, że przez Pana Zaboklickiego y przez Apostatę Choieckiego ten bunt w Woyskum vczynił. LubJMan 104.
  • – Nie myśl, by DAWID Jmię przyiął Apostaty, Dla nie łaski Krolewskiey, dla fortuny straty. DrużZbiór 63.
  • – Y tak niech będzie zmiennik Apostatą, Przecie on człowiek z nieśmiertelną duszą. DrużZbiór 522.