Pobieranie

Informacja o "ciasteczkach" i przetwarzaniu danych osobowych

Ta strona przetwarza Twoje dane osobowe takie jak adres IP i używa ciasteczek do przechowywania danych na Twoim urządzeniu.

Z jednej strony ciasteczka używane są w celu zapewnienia poprawnego funkcjonowania serwisu (np. zapamiętywania filtrów wyszukiwania zaawansowanego czy ustawień wybranych w tym okienku). Jeśli nie wyrażasz na nie zgody, opuść tę stronę, gdyż bez nich nie jest ona w stanie poprawnie działać.

Drugim celem jest gromadzenia statystyk odwiedzin oraz analiza zachowania użytkowników w serwisie. Masz wybór, czy zezwolić na wykorzystywanie Twoich danych osobowych w tym celu, czy nie. W celu dokonania wyboru kliknij w odpowiedni przycisk poniżej.

Szczegółowe informacje znajdziesz w Polityce Prywatności.

Wyrażam zgodę na "ciasteczka":
Tylko niezbędne do działania serwisu
Wszystkie (także służące gromadzeniu statystyk odwiedzin)

PL EN
A
B
C
Ć
D
E
F
G
H
I
J
K
L
Ł
M
N
O
Ó
P
R
S
Ś
T
U
V
W
X
Y
Z
Ź
Ż

*ŻYCIE

rzecz.
n
W TRAKCIE OPRACOWANIA
Wersja do druku Jak cytować
Harvard Biuletyn PTJ bibtex CSL-JSON
Notowanie w słownikach

Notowany w słownikach:
SStp, SXVI, Kn, T, L (XVI-XVIII), SWil, SW, SJP

Formy gramatyczne
liczba pojedyncza
D.   życia
B.   życie
N.   życiem
Ms.   życiu
Znaczenia
hasło w opracowaniu - nie podano jeszcze definicji
  • – Dawszy pokoy [opisowi] tamecznych Prowincyi [...] Poniewasz ia tu nie Historyie ale Cursum zycia mego opisać proposui [postanowiłem]. Wracam się iednak do odbiegłey materyiey. PasPam 71.
  • – Zachoway mię Boze raz w zyciu moim takiey Choroby. PasPam 78v.
  • – A teraz chwalebni Tumulanci [tumultandi = zmarli] w wiekuistą zabrawszy sie kompaniią zegnaią przez mnie Woysko wszystko iako swego Palaestram, [szkołę] życia. Zegnaią Chorągiew Matkę [...] zegnaią wszystkich krewnych. PasPam 87.
  • – Kto mi bierze Sławę dobrą bierze mi Zycie. PasPam 185.
  • – Co tez to te przyiacielskie usługi mnie w zyciu kosztuią Sąm tylko Pan Bog wie. PasPam 249v.
Ustabilizowane połączenia wyrazowe

  • póko życia:
    • – Panie Boze Dobrotliwy racz takich lat uzyczać łaskawie poko zycia mego stawac będzie. PasPam 277v.
  • kończyć życie:
  • »umierać«
    • ~ Przywieziono tez y kazimierza za Francyiey choc z nami niechciał zycia swego konczyc a postaręmu po Smierci do nas przyiechał. PasPam 247v.
Związki frazeologiczne

  • na azard życie łożyć;
  • na azard życie nieść;
  • puścić na azard życie:
  • »ryzykować życie; ryzykować życie; ryzykować życie«
    • – A lubo tam Hetman na Azard zycie swoie łozył y męznie się potykał iednak niedobre Woysko strasnie uciekac poczeło tak dalece że ledwie sam Hetman po tym dwa konie rosparszy Mogł uskrobac zdrowo aż do Minska. HistBun 32v.
    • – Tenże J. O. X. JMci nielituiąc zdrowia y fatygi na ażard życie niosąc z ludzmi swemi Nadwornemi [...] poszedłszy za rabuiącemi Haydamakami podiazdem [...] tychże Haydamakow [...] rozgromił. RadziwUDiar B4-B4v.
    • Puscił na azard dla Oyczyzny zycie swoię nieiaki Skrzetuski y przebrawszy się po chłopsku pobrał listy od Wodzow do Krola. HistBun 12v.
  • ostatni akt życia:
  • »umieranie, śmierć«
    • – Z táką rekollekcyą z tego świátá zeszłá [księżna de Oranges]/ że wszytkim/ ktorzy około tego ostátniego Aktu iey życia byli/ dziwowáć się przyszło/ y oraz zbudowáć z meżnego y rostropnego vmysłu tey Xiężny przy ták strászney przepráwie. MerkPol 82.
Związki nieprzyporządkowane do znaczeń
Ustabilizowane połączenia wyrazowe

  • życie hazardować:
    • – [...] gdy obaczył że nikt Mu na posiłek nie przybywa, więc westchnął do Nieba na to patrzącego, iako życie ażardował dla Oyczyzny, azatym się nazad do swoich reiterował okopow. HistBun 16.