Pobieranie

Informacja o "ciasteczkach" i przetwarzaniu danych osobowych

Ta strona przetwarza Twoje dane osobowe takie jak adres IP i używa ciasteczek do przechowywania danych na Twoim urządzeniu.

Z jednej strony ciasteczka używane są w celu zapewnienia poprawnego funkcjonowania serwisu (np. zapamiętywania filtrów wyszukiwania zaawansowanego czy ustawień wybranych w tym okienku). Jeśli nie wyrażasz na nie zgody, opuść tę stronę, gdyż bez nich nie jest ona w stanie poprawnie działać.

Drugim celem jest gromadzenia statystyk odwiedzin oraz analiza zachowania użytkowników w serwisie. Masz wybór, czy zezwolić na wykorzystywanie Twoich danych osobowych w tym celu, czy nie. W celu dokonania wyboru kliknij w odpowiedni przycisk poniżej.

Szczegółowe informacje znajdziesz w Polityce Prywatności.

Wyrażam zgodę na "ciasteczka":
Tylko niezbędne do działania serwisu
Wszystkie (także służące gromadzeniu statystyk odwiedzin)

PL EN
A
B
C
Ć
D
E
F
G
H
I
J
K
L
Ł
M
N
O
Ó
P
R
S
Ś
T
U
V
W
X
Y
Z
Ź
Ż

AUDIENCJA

rzecz.
ż
W TRAKCIE OPRACOWANIA
Wersja do druku Jak cytować
Harvard Biuletyn PTJ bibtex CSL-JSON
Warianty fonetyczne: AUDIENCJA, *AWDIENCJA
Notowanie w słownikach

Notowany w słownikach:
SXVI, Kn, T, L (XVII w.), SWil, SW, SJP

Nienotowany w słownikach:
SStp

Formy gramatyczne
liczba pojedyncza
M.   audiencyja
D.   awdiencyjej ||   audiencyjej
  audiencyi
C.   audiencyjej
B.   audiencyją
  audiencyję
N.   audiencyją
Ms.   audiencyjej
  audiencyi
liczba mnoga
M.   audiencyje
B.   audiencyje
Ms.   audiencyjach
Etymologia
łac. audientia
Znaczenia
1. »uroczyste posłuchanie udzielone komu przez osobę na wysokim stanowisku, przyjęcie kogo przez tę osobę«
  • – Tegoż tedy dnia pomieniony pułkownik z rotmistrzami swemi audyencyą mając, wojska imieniem wszystkiego cesarza witał. DembPrzew 24.
  • – Tak się skonczeła ona audiencija mało co albo nyc nie ubłagawszy luckich animuszow. OssJŻyw 35v.
  • – Daię audyencyą/ vide Sluchać posłow/ Audyencyą dać. Kn 111.
  • – Słuchanie/ v. Słuch 2. Audyencyia/ Vsłuchanie. Kn 1024.
  • – Płakał sąm Pąn na audiency ze mną na ktorey Stawił mi się plus quam pater. OpalKListy 375.
  • – 1. Augustus wiżdżał [poseł moskiewski] do samego J. K. M. dla Audientiey y Poselstwo odprawiał. GollPam 25.
  • – Prywatnie na audiencyach, przez kartki, Posełki, creditmy reputacyą moię usilnie psowano. LubJMan 44.
  • – Tu w Koronie znaydują się też posłowie cudzoziemscy, którzy od niemałego czsu czy na audientią czy na odprawę czekają. MarkZap 58.
  • – Więm że mi przy niewinnosci zadne niezaszkodzą Impostury Iuzem to powiedział przypierwszey Audyencyiey że wolno kurcie y Na Bożą mękę szczekać. PasPam 144v-145.
  • – Zabrałęm [żebrałem] prospektu y Audyencyiey [...] Wiedząc y to iako iest Pana przeciwko poddanym, poddanych przedciwko Panu Ogniwo Nierozerwane Miłość. PasPam 149v.
  • – Niewinność sama opponowała się przy mnie Ia tez przy Niewinnosci A tym czasem zawsze W kMSCi Pana M.Młgo zabrałęm [żebrałem] prospektu y Audyencyiey [...] Wiedząc y to iako iest Pana przeciwko poddanym, poddanych przedciwko Panu Ogniwo Nierozerwane Miłość. PasPam 149v.
  • – Tedy była tak rezolutka owa baba nałaiawszy krolowi przyiechała do Niego na zaiutrz y prosiła o Audyencyią [...] Był tak pocciwy krol ze ią zaraz kazał puscic. PasPam 199.
  • – Ja dziś daję audiencję posłannikowi moskiewskiemu. SobJListy 449.
  • – Leć że się już namówili [swaci], aby drudzy ustąpili, Więc proszą awdyjencyjej w prywatnej konferencyjej. StanTrans 140.
  • – Trzej mnie potkali [...] Poslowie [...] prosząc przy kredensach od Iowisza, Neptuna y Plutona, o łaskawą audientią. AndPiekBoh 69.
  • – Sułtanowie tym ktorzy do nich na Audyencyą przychodzą, zawsze ręce trzymać kazą. IntrHist 90.
  • – Po skończoney audyencyi JJ. WW. Ichmść PP. Posłowie do pocałowania Ręki Pańskiey przystąpili. GazPol 1735/36, 3.
  • – [...] Poseł Perski [...], u Nayiaś: Imperatorowy Ieymci [...] miał audyencyą przy zwykłey temuż Aktowi ceremonij [...]. GazPol 1735/39, 4 nlb..
  • Die 7. Praesentis będąc ia, y Rezydent Cesarski y Imć P. Baron Tallmann na audyencyi u Wezyra, tośmy w interessie Jm Pana Stadnickiego sprawili, że go nam uwolnić akkordowano [...]. GazPol 1736/95, 6 nlb..
  • – Poseł Cesarski dotąd bez Audyencyey zostawa/ czekaiąc na Respons. MerkHist 134.
Ustabilizowane połączenia wyrazowe

  • publiczna audyjencyja (sz. zm.):
    • – Nazaiutrz miał Ociec S. Consystor/ przy ktorym Akcie Kardynałowie mieć Audyencyą publiczną/ y Rada taiemna bywać/ zwykła. MerkPol 92.
    • – Posłowie […] publiczną u JKMCi mieli Audiencyą. GazPol 1735/60, 2.
  • audyjencyja prywatna (sz. zm.):
    • – Pąn Hetman przyiachawszy pod Smolensk pierwey na prywatney audientiey dawał sprawę KIM owszytkim. ŻółkPocz 46.
    • – Poseł hiszpański, który tak bardzo pragnął audiencji i już to był u mnie otrzymał, że na audiencji i już to był u mnie otrzymał, że na audiencji prywatnej miano mu dać stołek, teraz się nie odzywa. SobJListy 527.
    • – Przed samym wieczorem miał u Króla J[ego]Mci audientią privatną Włoch ieden, Joannes Baptista, Kawaler Maltański. DiarSejm 1672, 7.
  • gromadna audyjencyja:
    • – Annibal [...] wyprawił jednego poufałego [...] do Kartageny [...] prosto na ratusz [aby] kiedy się rada odprawowała przyszedł i w poszrodku gromadnej senatu i pospólstwa audyjencyjej rzekł: "Posłał mię pilno Annibal". LubSArtDąb IX, 632.
  • partykularna audyjencyja:
    • – Pan Ferdynand Plater Łowczy W. W. X. Litt. przy partykularnej Audyencyi J. K. Mci złożył podziękowanie. GazPol 1735/72, 3.
Przenośnie
  • Tomaszu dai się iedno namowić do Pana, iużeśmy konferencyie nasze z nim odprawili, czas i tobie na audyencyią, czas niedowiarstwo porzucić.MłodzKaz 30
2. »miejsce rozprawy sądowej«
  • AUDIENCE [...] Forum [...] Mieysce słuchania, rozprawiania się, Ratusz, sąd. abere forum. Zasiadać na audyencyi na sądach. DanKolaDyk I, 149.
Użycia metajęzykowe
  • - Substantiva nomina [...] Audyencya. WojnaInst 157-158