Pobieranie

Informacja o "ciasteczkach" i przetwarzaniu danych osobowych

Ta strona przetwarza Twoje dane osobowe takie jak adres IP i używa ciasteczek do przechowywania danych na Twoim urządzeniu.

Z jednej strony ciasteczka używane są w celu zapewnienia poprawnego funkcjonowania serwisu (np. zapamiętywania filtrów wyszukiwania zaawansowanego czy ustawień wybranych w tym okienku). Jeśli nie wyrażasz na nie zgody, opuść tę stronę, gdyż bez nich nie jest ona w stanie poprawnie działać.

Drugim celem jest gromadzenia statystyk odwiedzin oraz analiza zachowania użytkowników w serwisie. Masz wybór, czy zezwolić na wykorzystywanie Twoich danych osobowych w tym celu, czy nie. W celu dokonania wyboru kliknij w odpowiedni przycisk poniżej.

Szczegółowe informacje znajdziesz w Polityce Prywatności.

Wyrażam zgodę na "ciasteczka":
Tylko niezbędne do działania serwisu
Wszystkie (także służące gromadzeniu statystyk odwiedzin)

PL EN
A
B
C
Ć
D
E
F
G
H
I
J
K
L
Ł
M
N
O
Ó
P
R
S
Ś
T
U
V
W
X
Y
Z
Ź
Ż

*BAKIER, *BAKR

rzecz.
m
W TRAKCIE OPRACOWANIA
Wersja do druku Jak cytować
Harvard Biuletyn PTJ bibtex CSL-JSON
Notowanie w słownikach

Notowany w słownikach:
T, L (XVIII), SWil, SW, SJP

Nienotowany w słownikach:
SStp, SXVI, Kn


Najwcześniejsze poświadczenie: 1636
Formy gramatyczne
liczba pojedyncza
B. uż. nżyw.   bakier
Ms.   bakrze
Etymologia
z fr. à bas coeur; z niem. back kehren ?
Znaczenia
»lewa burta statku lub łodzi«
  • – Tá to kompánia, tá nie owá, z ktorąś Wmść zwykł był siádáć ná bakrze y stymborku, z młodszych lat swoich. AndPiekBoh 78.
Podhasła

NA BAKIER

w funkcji przysłówka
Wersja do druku Jak cytować
Harvard Biuletyn PTJ bibtex CSL-JSON

Formy gramatyczne
Najwcześniejsze poświadczenie:
1636
Znaczenia
1. »bokiem, krzywo, na skos«
  • – Z tráfunku k Delu płynąc/ będę Chiey bliská/ Gdźie/ ná bákier/ do lądu poiázdámi nátrę: Lekko skoczę/ y w piasku wilgotnym się zátrę. OvŻebrMet 73.
  • – Ile wymyslonych przezwisk y rodzaiow Szat roznych tyle trzeba miec w skrzyniach do stroiu Kładąc ie na sie to tak to s[i]ak. To na bakier. OpalKSat 100.
  • – Łeb mu jako pudło aż pod ostatni włos wydupiłeś, kanią jakąś pohaną na bakier przykryłeś [wyprawa syna na służbę do pana]. MałpaCzłow 275.
  • Il porte sa robe de travers [...] Ná bakier suknią nosi. DanKolaDyk II, 551.
2.  przen.  »odwrotnie, niewłaściwie, źle«
  • – Wulkánie/ wysokiey żony Podły mąsz/ bywa wzgárdzony/ I ná bákier tám nieboże/ Bije pospolicie łoże. GawDworz 61.
  • – MOWI też niewłaśnie: umysł pod włos ieżowaty niedobrze pomiarkowany ná opak rozum, na bakier w głowie. DanKolaDyk I, 363.
  • – Wydała go natura ná świat z rozumem ná bakier, álbo ná ukoś danym. DanKolaDyk I, 543.