Pobieranie

Informacja o "ciasteczkach" i przetwarzaniu danych osobowych

Ta strona przetwarza Twoje dane osobowe takie jak adres IP i używa ciasteczek do przechowywania danych na Twoim urządzeniu.

Z jednej strony ciasteczka używane są w celu zapewnienia poprawnego funkcjonowania serwisu (np. zapamiętywania filtrów wyszukiwania zaawansowanego czy ustawień wybranych w tym okienku). Jeśli nie wyrażasz na nie zgody, opuść tę stronę, gdyż bez nich nie jest ona w stanie poprawnie działać.

Drugim celem jest gromadzenia statystyk odwiedzin oraz analiza zachowania użytkowników w serwisie. Masz wybór, czy zezwolić na wykorzystywanie Twoich danych osobowych w tym celu, czy nie. W celu dokonania wyboru kliknij w odpowiedni przycisk poniżej.

Szczegółowe informacje znajdziesz w Polityce Prywatności.

Wyrażam zgodę na "ciasteczka":
Tylko niezbędne do działania serwisu
Wszystkie (także służące gromadzeniu statystyk odwiedzin)

PL EN
ELEKTRONICZNY SŁOWNIK JĘZYKA POLSKIEGO XVII I XVIII WIEKU
znajdź hasła
wyszukiwanie zaawansowane
A
B
C
Ć
D
E
F
G
H
I
J
K
L
Ł
M
N
O
Ó
P
R
S
Ś
T
U
V
W
X
Y
Z
Ź
Ż

TŁUSTY

przym.
W TRAKCIE OPRACOWANIA
Wersja do druku Jak cytować
Harvard Biuletyn PTJ bibtex CSL-JSON
Notowanie w słownikach
Słowniki nie notują
Najwcześniejsze poświadczenie: 1656-1688
Formy gramatyczne
lp M. m   tłusty
D. m   tłustego
B. m żyw   tłustego
lm D.   tłustych
B. nmos   tłuste
Znaczenia
1. »gruby, otyły; spasiony«
  • – Konie mieli srodze tłuste y rospirały sie im. PasPam 113.
  • – Dosyc tez iest Smaku w kuprze tłustego Kapłąna. PasPam 164.
  • – Drudzy tez y prawdziwie w chorobę powpadali z przelęknienia albo tez brzuch tłusty utrząsnął się. PasPam 231v-232.
  • – Woiewoda Malborski Denhoff Człowiek był Cięszko tłusty zginął. PasPam 264v.
2. »zawierający dużo tłuszczu«
  • – My przy tey okazyiey Zazyięmy Wielgo polskich Agnuszkow y tłustych gomołek. PasPam 200.
Ustabilizowane połączenia wyrazowe

  • błonka tłusta:
    • – Błonká tłustá, ktorá leży, pod skorą [...] iest złożoná z rożnych pęcherkow tłustych. KirchFac 12-13.
Związki niejednoznaczne względem znaczeń
Związki frazeologiczne

  • tłusty chleb:
    • »bardzo dobre, dostatnie życie, utrzymanie«
    • – Ia zas będąc inter incudem et maleum [między kowadłem a młotem] maiąc rowno zynszemi zasługi y bywszy godzięn wespoł z niemi tak tłustego chleba. Chciałęm bydz w związku. PasPam 120.
Związki nieprzyporządkowane do znaczeń
Ustabilizowane połączenia wyrazowe

  • zupełny tłusty:
    • »bardzo tłusty, tęgi«
    • – Podobnym był Woiewoda Malborski kompozycyią krolowi y tak zupełny tłusty. PasPam 266.
  • tłusty czwartek:
    • – Wczora tłusty czwartek bardzo był chudy, bom się tylko na godzinę zwlókł z łóżka do jmp. wojewody ruskiego; gdziem zastał i jmp. wojewodzinę kijowską, i p. wojewodzicową rawską, która się rozumiała być opętaną (i wszyscy tak twierdzili), ale nie jest. SobJListy 363.
    • – Z poczty krakowskiej pisano też tu rem curiosam, że tam w tłusty czwartek według zwyczaju swego owe baby, co wątroby smażone, pieczone na rynku przedają, poubierały się w srebrne łańcuchy i złociste suknie bławatne i bon tempo sobie wpół rynku krakowskiego z naporu czyniły, wina mając w konwiach, i kogokolwiek złapać mogły, jakiegokolwiek człowieka podobnego do tej kompanijej, i księdzom non parcendo, gwałtem brali onych i poili. SarPam 337.
    • – Po sejmiku następowały zapusty, a zatem i akt wesela Niemczewica, cześnika brzeskiego, z panną Korytyńską. Pojechałem tedy z Niemczewicem na tłusty czwartek do Boćków, ale tam nowa nastąpiła okoliczność, to jest, że Sapieżanka, podskarbianka nadworna lit., rozwódka z księciem Radziwiłłem, chorążym wielkim W. Ks. Lit., zakochała się w Mokranowskim, generale wojsk koronnych, tak mocno, że aż wariacja jej przypadła. MatDiar 323.
Więcej cytatów w Korpusie Barokowym 
Autorzy: SPas
Data ostatniej modyfikacji: 05.10.2008