– Iáko litery obiecadła zowią się elementa, iż z nich składáią się słowa, y cała każdego ięzyká konstrukcya. BystrzInfElem Q3.

– Kto pilno uważa co są cięmności, nic więcey nie znaiduie, tylko absencyą swiatła. BystrzInfElem R4v.

– O accydensach álbo przypadkach rzeczy materyalnych. BystrzInfElem Q4v.

– W Eucharystyi zostaią accydensa przyzwoite chlebu y winu bez substancyi chleba y wina. BystrzInfElem Q4v.

– Ciężkość iest accidens tákie, według ktorego rzeczy materyalne uciążáią ná doł, ku centrum ziemi. BystrzInfElem R2.

– Z tych exhalacyi y waporow iák z iakiego alembika, z ziemi wychodzących, zaczęły się rodzić mgły, chmury, pioruny [...] y wszystkie inne meteora. BystrzInfElem Cosm cj.

– Przez ustawiczne odetchnięnie do konserwacyi życia nad wszystkie apteki y codzienny aliment naywięcey służy [dobre powietrze]. BystrzInfElem T 1v.

– Alteracya kwalitatyw iest przemożenie iednego accydensu nad drugi przez intensyą, to iest pomnożenie iednego á drugiego dyminucyą. BystrzInfElem S2.

– W wielu rzeczach, antyperystatycznie ciepło się natęża y pomnaża przez zimno. BystrzInfElem S2v.

– Oprocz tey konnaturalney intensyi kwalitatyw iedney przez drugą podobną [...] znaiduie się inny Antyperystatyczny sposób natężenia kwalitatyw przez przeciwną sobie kwalitatywę. BystrzInfElem S2v.

– Aprosze iest ukosne ku fortecy kopanie wewnętrzney fossy, oraz wysypowanie z teyże ziemi zewnętrznych szańcow. BystrzInfElem K4v.

– Architektura [...] dzieli się na Architekturę Kościelną [...] pospolitą [...] woienną. BystrzInfElem C4v.

– Powietrze ná trzy części się dzieli nayniższą aerya, ktorą tchniemy. Szrednią, po ktorey się chmury unoszą y powietrzne meteora rodzą. Naywyższą aether nazwaną rozciagaiącą się aż ku Xiężycowi. Według nie ktorych. Atoli moim zdaniem termin iego iest firmament. Ktore dwie pierwsze kontygnacye powietrza, Atmosferą zowią. Odległości od ziemi Atmosfery zwyczainie liczą ná mil 13. Atoli nie záwsze iednakowa być musi iey distancya, dla obfitszych czasami exchalacyi, wyżyi w gorę się wynoszących. BystrzInfElem T2v.

– Do wody mięszaią się ziemne atomy, siarczyste, saletrzyste, wapniste, słone, gorące exchalacye. BystrzInfElem Q4.

– Ta kwalitatywa [ciepło] rodzi się, albo z elementu ognia [...] Lub przez gwałtowną attrycyą: iaka iest w krzesaniu żelaza o krzemień, drewna suchego o drewno. BystrzInfElem R1.

– Koncenta muzyczne brzmią po Kościołach, a w uważnym Audytorze do Swiętych affektow wzbudza się animusz. BystrzInfElem R4v.

– [...]płutno azbestowe zásmolone prania niepotrzebuie, w samym ogniu białości nábywa. BystrzInfElem S4.

– Azbestowy pápier w ogień wrzucony nie gore. BystrzInfElem S4.

– W [kwaterze obozu] mieścić się powinni inni Officyerowie, kancellarya, felcerowie, wozy y bagaże. BystrzInfElem L3.

– Baieczna relacya iest, iákoby Salamandra, Ogniki żyły ogniem. BystrzInfElem S3v.

– Ná samym dnie [fundamentu] według teyże szerokości y długości osadź choryzontalnie do pianu [!] ciesielskiego, kratę z balek zpoioną. BystrzInfElem A1v.

– Nieskazitelność ciał ludzi umarłych pochodzi, to z suchey komplexyi [...] To z balsamowania ciała. BystrzInfElem Elem U2.

– Ktorym dwiema defektom [wystawieniu obrońców na ogień nieprzyjaciela i możliwości ukrycia się nieprzyjaciela za wysokimi murami] teraznieyszey mody fortyfikacye zábiegły, ták dysponuiąc wały, ná nich kosze, narożnie beluardy, iż zakryty forteczny żołnierz [...] odstrzeliwać może natárczywego Nieprzyiaciela. BystrzInfElem Arch F3.

– Beluard: iest część fortyfikacyi graniasta y narożnia to iest wał bardziey wypuszczony. BystrzInfElem Arch F3-F3v.

– Ponieważ tey inwencyi być powinna forteca, áby nie tylko każda iey część obroną własną byłá, ále y iedna drugiey [...] broniłá. Więc dwie pryncypalne części ná to sporządzone temu zádosyć czynią [...] Pierwsze są z Francuska Bastyony Beluardy z Niemiecka Bolwerki. Drugie Kortyny. BystrzInfElem Arch F3.

– Front Beluarda: są te dwie ściany składaiące rog Wału naydáley wychodzący z linii wału. BystrzInfElem Arch f3v.

– Naymędrszego Salomona Pogańskie nałożnice Bałwochwalcą uczyniły. BystrzInfElem AstrZup (2)3v.

– Ktorego bałwochwalstwa [oddawania czci obrazom Antychrysta] kto z wiernych Chrystusowych czynić nie będzie chciał, będzie mordowány y zábity. BystrzInfElem Cosm H2-H2v.

– Naypierwey widáć wierzchołek masztu, y bándery, potym żagle, ná ostatek y sam okręt zbliżáiący się do portu. BystrzInfElem Cosm A3.

– Sieradzkie [województwo] má zá Herb puł lwa, puł orłá w koronie […] Dzieli się ná Powiaty Sieradzki, Piotrkowski […] y Ziemię Wieluńską: ktorey Herb Baranek z Chorągwią y Kielichem. BystrzInfElem Geogr I2.

– Ná tablicy wydzieloney ná rowne części, iednym końcem przywiąz baranią stronę. BystrzInfElemR 1v. BystrzInfElem ElemR 1v.

– Xięstwo Luxemburgskie [...] liczy [...] Baronatów kilkanaście. BystrzInfElem F4.

– Wymiar angułu beluardowego wychodzi z addycyi liczby 15. do połowy gradusow Angułu figury. BystrzInfElem Arch G1.

– Dwie części ze trzech długości frontu beluardowego gdy z tey linii odetniesz [...] mieć będziesz linią głowy pułxiężyca. BystrzInfElem Arch I 1v.

– Dwoiákie dzieło było wszechmocności Boskiey dnia tego szostego stworzenia światá. Pierwsze zwierzęta nierozumne, bestye, y gádziny czołgáiące się po ziemi. BystrzInfElem Cosm C4v.

– Ta bestya, to iest PseudoPapa. Pierwszey bestyi, to iest Antychrysta, wszelką władzą czynić będzie w obecności iego. BystrzInfElem Cosm H2.

– Diabeł wrzucony iest w iezioro ogniste y siarczyste gdzie bestya y falszywi Prorocy męczeni będą dzień y noc. BystrzInfElem Cosm A4.

– Co byli Indyanie Iapończykowie? ledwie że ludzie, bo bestyalskich obyczaiow. BystrzInfElem ZupRac VI/XV.

– S. Ambroży [...] Dwanaście znakow Zodyacznych nierozumnych bestyi imionami nazwanych sądzi: za rzecz nieprzystoyną y nikczemną. Aby bestyalskiey nátury miały pártycypowáć luminarze Niebieskie. BystrzInfElem ZupRac II / IX.

– Lepieyby według Ewangelii tákim malarzom y Inwentorom, rękę odciąć, oko wyłupić á niżeli żeby bezwstydnym malowaniem tylu niewinnych gorszyli. BystrzInfElem Arch C3v.

– Czyli ow Ociec mogł iáko Syná kocháć? ktorego Cardanus [...] z Astrow osądził bękartem. BystrzInfZupRac VIII/XVI. BystrzInfElem .

– Sposoby uchronienia się piorunu są różne. Od tych ktore czasem pochodzą z násłania od Mocarstwa nad powietrzem, to iest biesa, chwalebne są krzyżem S. żegnania, wodą święconą kropienia... BystrzInfElem T1.

– Gdy słońce záiáśnieie widzi (oko ludzkie) co złoto, co błoto [...] co ziarno, co plewa; co kanak, bisior [et]c. BystrzInfElem Cosm I 3.

– Egipt, ktorego stołeczne miasto Kair, przedtym Swiętych pustelnikow stolica, teraz Bissurmańskiey sprosności. BystrzInfElem Geogr Dv.

– Graecia w całym świecie przedtym sławne Państwo, teraz w Bissurmańskiey włádzy, cale do siebie niepodobne. BystrzInfElem Geogr G3v.

– Z borzyszcza Dagonowego ustępowáć musiał [bies], gdy Arkę Pańską przy nim postawiono [...]. BystrzInfElem T1.

– Te názwiska planet Saturnus, Mars, Jowisz, Merkuryusz, Venus, iedyne to są Pogan bałwochwalskie imiona, ktorzy znacznieyszych ludzi z podchlebstwa między Bogi licząc, ná niebo ich imiona przenieśli. BystrzInfElem 2.

– Ziemi własna iest suchość y ciepło. Ktore kwalitátywy się naylepiey wydáią w farfurach glinianych, cegłach, w ktorych ziemia [...] zgodna iest do wytrzymania tęgiego ognia. BystrzInfElem Q4.

– Ta szklana rurka ma być przypięta do tákiey tablicy, ktora iest wydzielona na części rowne Ieden ná przykład cel łokcia rurki dzieląc ná części 12. to iest gradusow przypisywawszy liczbę do nich. BystrzInfElem R1v.

– O chameleoncie o ktorym [...] pospolita iest perswazya, iż samym powietrzem żyie, Theophrastes swiadczy iż rosą y okiem niedoirzanymi muszkami się karmi po powietrzu lataiącymi. BystrzInfElem T1v - T2.

– Dla tego zas Autor nátury Bog zimnem nadał powietrze. Aby wszystkie rzeczy żyiące, á pryncypalnie człowiek, dla ktorego konserwacyi stworzony świat, przy odetchnieniu chłodził zimnym powietrzem serce y inne wewnętrzne części: áby od ciepła náturalnego niewiędniały. BystrzInfElem Q3v.

– W naywiększe upały y we dnie umbra rzucona zásłonę y chłod dáie. BystrzInfElem S1.

– Do elementu wody redukuią się meteora wodne. Z ktorych piewrsza iest Chmura. BystrzInfElem T4v.

– Pierwszy kompozytor muzyki u Grekow był Mercurius. Tey stároswieckiey reformator był Aretinus Benedyktyn w roku 1024. Ta álbo iest Chorał, ktorą w Churze do Psalmodyi postanowił Grzegorz Papież. Albo Figurał: z not partytur y rożnych muzycznych figur złożona. BystrzInfElem R4.

– Rzekło się nieco o elementach w pospolitości. Teraz o każdym w szczegulności niektore ciekáwsze kwestye się rezolwuią, zgodne ták prywatney wiadomości, iáko y rozumnego á politycznego dyskursu. BystrzInfElem S3v.

– Alteracya kwalitatyw iest przemożenie iednego accydensu nad drugi przez intensyą, to iest pomnożenie iednego á drugiego dyminucyą. BystrzInfElem 52.

– Ta szklana rurka w końcu swoim dolnym ma być esowata, w samym końcu łamaniny ma mieć, gałkę z otwartym meatem: áby powietrze mogło wolno wchodzić y wychodzić. BystrzInfElem Rv.

– Lepieyby według Ewangelii tákim malarzom y Inwentorom, rękę odciąć, oko wyłupić á niżeli żeby bezwstydnym malowaniem tylu niewinnych gorszyli. BystrzInfElem C3v.

– Owe [sc. kraje rodzą] wykrętarzow, Filutow, prożniakow, owe zaś pràcowitych y szczerych. BystrzInfElem .

– Opisuie rożne do gadania trąby. BystrzInfElem R4.

– To zaś [wilgotne powietrze] zaráźliwemi exchalácyami zgniłemi waporami, iádowitymi chumorami napełnione co moment poiąć [!] y nápychaiąc człowieka, wnętrzności zaraża, gnoi, do szkorbutu y rożnych symptomata przyprowadza. BystrzInfElem Tv.

– Każdy z przerzeczonych element, dwie naymniey sobie własne ma kwalitatywy. I ták ogniowi własne iest ciepło y suchość. Gdyż experyencya uczy iż ogień grzeie y wysusza. BystrzInfElem Q3v.

– [...] częstokroć z deszczem spadaią żabki, iaszczurki, robactwo. Iż z materyi seminalney w gorę wyniesioney z chmurami y mgłą [...] w chmurze te insecta się ożywiły. BystrzInfElem T4v.

– O alteracyi y intensyi kwalitatyw. BystrzInfElem S2.

– Umbra według niektorych Filozofow liczy się między negacyami, iż iest karencyą swiatła, dla interpozycyi rzeczy cięmney między swiatłem. BystrzInfElem R4v.

– Morza, Rzeki, y zrodła, rożnych są kolorow; to dla dna, ktorego korytem płyną. BystrzInfElem T4.

– Alteracya kwalitatyw iest przemożenie iednego accydensu nad drugi przez intensyą, to iest pomnożenie iednego á drugiego dyminucyą. BystrzInfElem S2.

– Piąty ogień iest, Smok lecący, pospolicie nazwany Latawiec: álbo koza skacząca: álbo kolumna: álbo miecz: álbo kosa: álbo mietła: etc. J iest exchalacya ognista zapalona ná powietrzu do tey lub owey rzeczy figurą swoią podobna. BystrzInfElem S4.

– [...] rzecz lubo ledka idąc w komparacyą z rzeczą inszą lekszą bardziey uciąża, y iák inne rzeczy bierze się do centrum ciężarow. J ták śniego, pierze, krople deszczu, lubo przez się ledkie: átoli ze cięższe á niżeli powietrze, ktorego mieysce zástępuią, lecą ná doł ku ziemi. Chmury zaś utrzymuią się nad dolnym powietrzem, iż są leksze niż to powietrze, ktorego mieysce zástępuią. BystrzInfElem R2-R2v.

– Zwyczainie się pokázuie [ogień] ná mieyscach bagnistych, po cmentarzach, przy figurach, szubienicach. Jż z trupow y libkiey á tłustey ziemi te exchalacye się rodzą. BystrzInfElem S4v.

– Ze álbowiem ten náuszczypliwe słowo gniewem się zapala, y z cholerą wybucha. Ow łágodnymi słowy w gniewie się łágodzi. BystrzInfElem R4v.

– Ta szklana rurka w końcu swoim dolnym ma być esowata, w samym końcu łamaniny ma mieć, gałkę z otwartym meatem: áby powietrze mogło wolno wchodzić y wychodzić. BystrzInfElem R-Rv.

– A lubo pierwey da się widzieć łyskáwica, á niżeli słyszeć grzmot, átoli pierwey się zápala exchalacya, á niżeli grzmot sprawuie. BystrzInfElem T.

– Cała inwencya nà tym zàwisła, àby potencya słabsza mogła iàkim sposobem przemoc ciężkość rzeczy, o czym traktuie Machica. BystrzInfElem Rzv.

– Wiele instrumentów nàuka Matematyczna Machica nàzwana do ulżenià ciężarow. BystrzInfElem R3r.

– Rana albowięm zarazliwe ewaporuiąc chumory, á nowe z powietrzem ciągnąc, z daleka przychodzące o de krwi własney medyczne przyimuie kwalitatywy, ktore uśmierzaią bol, y z wolna ranę goią. BystrzInfElem S3.

– Ogien tákże z dymem się łącząc, mieć musi po części ziemnych, powietrznych wodnistych pártykuł. A to dla sposobnieyszey generacyi y konserwacyi czyli to meteorow ná powietrzu, czyli minerałow w ziemi, czyli żywiołow ná ziemi, y wszelkich mixtur pártycypuiących z tych 4. elementow, y własnych im kwalitatyw. BystrzInfElem Q4.

– Kolory iedne są tylko ná pozor, łudzące oko ludzkie. Ktore pochodzą z promieni słonecznych lub innego swiatła rożną refrakcyą swoią czyniących pozor y miniaturę rzeczy, ktora nie iest wrodzona samey rzeczy lecz przypadkowa. BystrzInfElem Sv.

– Tę zaś mixturę pokázuie figura nástępuiąca: w ktorey liniiki pochodzące od pierwszych kolorow okázuią iáki z nich wynika kolor. Popielaty Wodnisty. Sniady. Cielisty. Zielony. Ceglasty. Płowy. Złocisty. Purpurowy. Modrawy. Biały. Zołty. Czerwony. Modry. Czarny. BystrzInfElem Sv.

– Gdyż zimne powietrze mrozi wodę, w grad y lod obraca, przeciwko wrodzoney rzadkości wody. BystrzInfElem Q4.

– Co z tąd pochodzi: iż dzwięk muzyki w ucho wpadáiąc, podobnąż rezonancyą błonki, żyłek, y muszkułow, wzbudza witalne duchy, subtelne chumory y krew wzrusza rozrzedza, zágrzewa, lub álteruie; y według rożney incytácyi, wolney, lub prędkiey, lub pomiarkowaney, do proporcyi dzwięku y wzruszonych chumorow rożne w człowieku sprawuie affekta. BystrzInfElem R4.

– O konsonancyi zaś głosu y dzwięku traktuie Musurgia, podáiąc iey, fundámenta, reguły y instrumenta. BystrzInfElem R4v.

– Ktorym dwiema defektom [wystawieniu obrońców na ogień nieprzyjaciela i możliwości ukrycia się nieprzyjaciela za wysokimi murami] teraznieyszey mody fortyfikacye zábiegły, ták dysponuiąc wały, ná nich kosze, narożnie beluardy, iż zakryty forteczny żołnierz [...] odstrzeliwać może natárczywego Nieprzyiaciela. BystrzInfElem Arch F3.

– Przez ustawiczne odetchnięnie do konserwacyi życia nad wszystkie apteki y codzienny aliment naywięcey służy [dobre powietrze]. BystrzInfElem T 1v.

– Azbestowy pápier w ogień wrzucony nie gore. BystrzInfElem S4.

– Zapach pártycypuie z suchości lub wilgoci y ciepła. BystrzInfElem R2.

– Ogień także z dymem się łącząc, mieć musi po części ziemnych, powietrznych y wodnistych pártykuł. BystrzInfElem Q4.

– Ta [muzyka] álbo iest Chorał [...] Albo Figurał: z not partytur y rożnych muzycznych figur złożona. BystrzInfElem R4.

– [...]płutno azbestowe zásmolone prania niepotrzebuie, w samym ogniu białości nábywa. BystrzInfElem S4.

– Czasem cáłe miásta się zapadáią, gory klęsną, przepaści się otwieraią, obszerne ieziora wynikáią. iedne insuły w morze się pogrążaią, inne wysypuią wysypują. BystrzInfElem Uv.

– Jmpuls zaś iest rzeczom przypadkowy, według ktorego w każdą stronę rzecz dąży, w ktorą impuls popędza, czyli w gorę przeciwko konnaturalności rzeczom ciężkim, czyli ná doł, czyli choryzontalnie, w lewą lub w prawą. BystrzInfElem R4v.

– Architektura [...] dzieli się na Architekturę Kościelną [...] pospolitą [...] woienną. BystrzInfElem C4v.

– Táż alteracya kwalitatyw y chumorow w ciele ludzkim iest przyczyną tylu paroxyzmow, ná reszcie y smierci. Jeżeli bowiem temperatura pierwszych chumorow się powaryuie: weźmie gorę ciepło nad zimno, gotowe gorączki, maligny. BystrzInfElem S2v.

– Tákże płutno Azbestowe zásmolone prania niepotrzebuie, w samym ogniu białości nábywa. BystrzInfElem S4.

– Jeżeli bowiem temperatura pierwszych chumorow się powaryuie: weźmie gorę ciepło nad zimno, gotowe gorączki, maligny. BystrzInfElem S2v.

– Jákie są ciężkość, ledkość, dzwiek, impuls, swiatłość, umbra, kolor, y tylość rzeczy iákiey. BystrzInfElem R2.

– W tym zaś waga nad szale lepsza, iż waga iednym cięzarem ná przykład funtem lub kámieniem może wiele rożnych od siebie kupi rożnie uciążaiących odważyć. BystrzInfElem R3.

– Trzecia iest Tęcza: y iest arkus ukoloryzowany od słonecznych promieni przeciwnych chmurze, przez onychże rożną reflexyą. BystrzInfElem T3.

– Ołow roztopiony iż gołą ręką bez lezyi ciała, może kto bráć, y nim iák wodą się umywáć, wielu swiadczy, w ten sposob. Byle tylko pierwey ręce námaścił sokiem Merkuryalnym, Portulaki, y Malvavisku z białkiem iaia zmięszanym. Atoli rádziłbym tey experyencyi pierwey zprobować choć ná kociey łápie, á nie własney ręce. BystrzInfElem Uv.

– Oczy urokliwe, trucizny z zdrowiem ludzkim. BystrzInfElem S3v.

– Wachlarzem popędzone powietrze chłodzi. BystrzInfElem T2 v.

– Powietrze wáchlarzem wzruszone ziębi nie grzeie. BystrzInfElem Q3 v.

– Jż maścią álbo proszkiem sympatycznym osobliwie z witryolu proparowanym posypana krew ludzka ná szabli lub chustce będąca, gdy ná słońcu álbo w cieple się rogrzeie, waporuie z siebie exchalacye z medyczną tego proszku kwalitatywą. BystrzInfElem S3.

– To wszystko pochodzi z kommocyi rożnych chumorow, ktore tytyllacyą serca y wellikacye rożnych muszkułow części ciałáczyniąc, przez uczucie żyiącey duszy, proporcyonalne wzbudza áffekta w człowieku. BystrzInfElem R4v.

– To wszystko pochodzi z kommocyi rożnych chumorow, ktore tytyllacyą serca y wellikacye rożnych muszkułow części ciałá czyniąc, przez uczucie żyiącey duszy, proporcyonalne wzbudza áffekta w człowieku. BystrzInfElem R4v.

– Wiele instrumentow [...] zainwentowała do ulżenia ciężarów. Czyli to w windowaniu ich do gory czyli spuszczaniu ná doł. BystrzInfElem R3.

– Każde zwierzę ciepłem náturalnym y witalnymi duchy nadane musi mieć w sobie nie co ognia, lubo nie formalnie, przynaymniey w potencyi y co do ekwiwalencyi. BystrzInfElem Q3.

– Jż maścią álbo proszkiem sympatycznym osobliwie z witryolu proparowanym posypana krew ludzka ná szabli lub chustce będąca, gdy ná słońcu álbo w cieple się rogrzeie, waporuie z siebie exchalacye z medyczną tego proszku kwalitatywą. BystrzInfElem S3.

– ...gwałtownym obrotem kołá wozowego oś się pali... BystrzInfElem Q4v.

– J ták wilgotnym náturom Flegmatykom sucha aerya pluzy: suchych zaś w gorączki y suchoty wprawuie. BystrzInfElem T2.

– W wielu rzeczach, antyperystatycznie ciepło się natęża y pomnaża przez zimno. BystrzInfElem S2v.