W TRAKCIE OPRACOWANIA Data ostatniej modyfikacji: 28.06.2013
ŚRÓD rzecz. m
Warianty fonetyczne: ŚRÓD, ŚRZÓD
Słowniki:
SStp (śród, śrzód), SXVI (śrzód; korpus), Kn (śrzód), T (śrzód), L (śrzód; XVI), SWil (śród, śrzód), SW (śród), SJP (śród) notują
Formy: lp M. śrzód; B. uż. nżyw. śród // śrzód
Znaczenia:
»środek«: W tym gdy ku wieczoru Skłoni się: do świetnego Książę wiedzie Dworu. Gdzie w Gmachu przeźroczystym Sale srzod wesoły/ Wieczerza sowitemi zastawiona stoły [...]. TwarSLeg 69. W drogę się puszcza Kornifikus z niemi, W srzod bierze tych, co niemogli nacierac I z bitwy morskiey byli zebranemi [...]. ChrośKon 424. Zeby od Słońcá, Miesiąc, zásłonił środ Niebá? Cáłey ziemie, do tego zaćmienia potrzebá. PotPocz 68. W pół lata nie doszło, ruszył się król szwedzki insperate z Wołynia i poszedł do Saksonii przez śród Polski z licznemi wojskami swojemi [...]. OtwFDziejeCzech 96.
[więcej cytatów w Korpusie Barokowym]
ŚRZÓD, ŚRÓD
Znaczenia:
1. w odniesieniu do miejsca »pośrodku, pomiędzy, w otoczeniu kogoś lub czegoś«: Káżdy z nich [Cyklopów] tylko iedno oko miał śrzod czołá/ Z czego sie twarz ogromna y strászliwa zdáłá. RoźOff D2. Z cudzego koniá/ y śrzod błotá z siáday. RysProv 89. Srzod czégo/ w-śrzod. In medio foro [...] Medio campi [...]. Kn 1057. Bogini urodzáiow/ wprzągszy w woz dwá smoki/ y włożywaszy im w gęby wędzidłá/ iák trzebá/ Pobiegłá przez powietrze/ śrzod ziemie/ y niebá. OvOtwWPrzem 211. [...] toby się im zdało Zeby po naszych Posłach, w ich obozie mało Ale srod Marsowego, rozbic Namiot Pola Niechay ze tam traktuią [...]. PotWoj 165. Tenże August, gdy po swey przechadza się sięni, Widzi palmę wyrosłą z muru, środ kamieni. PotPocz 6. Dármo wárty koło drzwi, u stołu credensy, W świątości Krolow truią, środ Szwáycarow kolą [...]. PotPocz 138. Srzod, w śrzod czego, pr. g. in der Mitte. au milieu de. § śrzod pokoiu, śrzod rynku [...]. T III 2146.
2. w odniesieniu do czasu »pośrodku, w czasie trwania czegoś«: Mając szpiegow do nas moskwa kiedy się Towarzystwo do koła roziechało a wiedząc też żeśmy straży niemieli około siebie napadli na nas srzod białego Dnia. MasDiar 108v-109. Nie takbyło przed laty, gdzie nie pierwey Młody Do szabelki przypadał: asz od Woiewody Albo Krola samego srod walnego Festu Do niey był przypasany: koło lat dwudziestu [...]. PotWoj 34. Srzod, w śrzod czego, pr. g. in der Mitte. au milieu de. § [...] śrzod lata, zimy, roku. T III 2146.
[więcej cytatów w Korpusie Barokowym]
Patrz wśród, naśród, pośród, wpośród, spośrzód.
Autorka: RB