Data ostatniej modyfikacji: 09.11.2024
*ABECADŁOWY przym.
Warianty fonetyczne: *ABECADŁOWY, OBIECADŁOWY
Słowniki:
SXVI (obiecadłowy), Kn (obiecadłowy), T (obiecadłowy), L (abecadłowy, obiecadłowy; pod: abecadło, obiecadło; XVIII), SWil (abecadłowy, obiecadłowypod: abecadłowy, obiecadło), SW (abecadłowy, obiecadłowy), SJP (abecadłowy) notują
SStp nie notują
Formy: lp M. m obiecadłowy; N. m abecadłowym // obiecadłowym; obiecadłowem; lm M. nmos obiecadłowe; B. nmos obiecadłowe
Znaczenia:
1. »zgodny z porządkiem alfabetycznym; należący do abecadła«: Obiécádłowy/ aliter. Obiécádłá porządkiem idący/ iáko księgá/ réiéstr/ etc. Alphabeticus vulgo. Kn 565. Iż ná wierzchu kázdey Kárty Cyfry drukiem nie wyráźone: Więc kto te Kwestyie/ ktore śię tu położyły/ chce ná swym mieyscu náleść/ ten muśi litery Obiecádłowe/ A. B. C. etc. ná spodku wydrukowáne upátrowáć [...]. GdacPan Ddiiiv. O PANSKIM Y SZLACHECKIM, álbo, RYCERSKIM STANIE DYSZKURS, Po ktorym w osobliwym Szkrypcie nástąpi KWESTYJEY o POJEDYNKACH Jeśli kto kogo ná pojedynek wyzwáć, á wyzwány bez obrázy sumnienia nań stáwić się może etc. CONTINUATIO, álbo Konanie Spisane/ y świádectwy Zacnych Uczonych y Záwołánych Mężow przez wszytkie litery Objecádłowe objáśnione Od X. ADAMA GDACIUSA, Fárárza Kluzborskiego. GdacPan k. tyt.. Y przywodzi przez wszystkie litery Obiecádłowe wiele przykłádow ludzi stanu Páńskiego y Szlácheckiego, ktorych Bog wezwał y obrał [...]. GdacPan Sii. Obiecadłowy. Alphabetisch. alphabétique. T III 1092.
Ustabilizowane połączenia wyrazowe: abecadłowy porządek (sz. zm.): Obiecadłowem porządkiem spisowáć. Kn 595. Łatwo generalny porządkiem abecadłowym autorów [...] skombinuje się katalog. ZałBibl 31-32. Jeżeli choć na moment Małżonka zaniecha, Ach! iakaż do łaiania czeladzi pośpiecha? Gdy miasto worka gębą wytrząsaiąc płaci, Niesłychanemi Język nasz słowy bogaci Y gdy bym miáł przezwiska te obiecadłowym Porządkiem składać; mogłbym supplementem nowym (Knapiusza zbogacić... A to nie podobna! (Rzeczesz) żona do tego moia niesposobna! Wszakże swe wychowanie miała u Wizytek Toć też przeiąć musiała ich skromności wszytek Sposob... ZałJAPróba 56. Obiecadłowy. [...] § obiecadłowym porządkiem co spisać. T III 1092. Sposoby ustanowiéniá w kraiu statecznieyszégo i do natury stósownieyszégo zwyczaiu podaię dwa: piérwszy, xiążki dobrze drukowané, a náybardziéy Słownik narodowy, w którym wszystkié wyrazy dobrze pisané w porządku abecadłowym łatwo się znależć i obáczyć dadzą, przynáymniéy w swoiém Zrzódle czyli Temacie. KopczUkład 117.
2. »elementarny, podstawowy«: Obiécádłowy/ do obiécádłá naléżący. Elementarius, [...] Senex elementarius [...]. Literae elementariae. Kn 565.
[więcej cytatów w Korpusie Barokowym]
Patrz ABECADLNY.
Autorzy: MK-G, WG