Data ostatniej modyfikacji: 27.01.2023
*ABRAHAMOWY, ABRAHAMÓW przym. od nazw. ABRAHAM
Słowniki:
L (; pod: Abraham; XVI, XVII) notują
SStp, SXVI, Kn, T, SWil, SW, SJP nie notują
Najwcześniejsze poświadczenie: 1632
Formy: lp M. ż Abrahamowa; n Abrahamowe; D. m Abrahamowego; ż Abrahamowej; n Abrahamowego; C. m Abrahamowemu; B. n Abrahamowe; N. m Abrahamowym; n Abrahamowym; lm M. mos Abrahamowi; D. Abrahamowych; N. Abrahamowymi; Ms. Abrahamowych; ~ odmiana niezłożona lp M. m Abrahamów
Znaczenia:
»należący do Abrahama, właściwy Abrahamowi, stworzony przez Abrahama«: SYnowie Abráhámowi: Jzáák/ y Jsmáel. BG 1Krn 1, 28. Záwárł bowiem był Pan cále káżdy żywot domu Abimelechowego/ dla Sary, żony Abráhámowey. BG Rdz 20, 18. Ale się to bárzo niepodobáło w oczách Abráhámowych/ dla syná jego. BG Rdz 21, 11. A Bátuel spłodził Rebekę: ośmioro tych dzieci urodziłá Melchá Nachorowi Brátu Abráhámowemu. BG Rdz 22, 23. Y stáło się/ gdy usłyszał sługá Abráhámow słowá jich/ pokłonił się áż do ziemie PANU. BG Rdz 24, 52. Potem był głod na ziemié/ po onym głodzie pierwszym/ ktory był zá dni Abráhámowych: y poszedł Jzáák do Abimelechá do Krolá Filistyńskiego do Gerár. BG Rdz 26, 1. AFRYKA názwała się albo od Afra Syná Herkulesowego, albo Syná Abrahámowego z Cetury, według Jozefa Autorá. ChmielAteny II 626.
Ustabilizowane połączenia wyrazowe: bibl. bóg Abrahamowy, bóg Abrahamów: A iż umárli zmartwychwstáną/ y Mojżesz pokazał przy onym krzu/ gdy zowie PAná Bogá/ Bogiem Abráhámowym y Bogiem Jzáákowym/ y Bogiem Jákobowym. BG Łk 20, 37. PRzetoż posłowie szli z listy od Krolá y od książąt jego po wszystkim Jzráelu/ y Judzie/ z rozkazániem Krolewskim/ mowiąc: Synowie Jzráelscy/ náwroćcie się do PANA Bogá Abráhámowego/ Jzáákowego/ y Jzráelowego/ á on się náwroci do ostatkow/ ktore z was uszły z rąk Krolow Assyryjskich. BG 2Krn 30, 6. Książętá narodow przyłączyły się do ludu Bogá Abráhámowego: álbowiem Boże są tarcze ziemskie: z kąd on zacnie jest wywyższony. BG Ps 47, 10. ▲ bibl. nasienie Abrahamowe: A jesliście wy Chrystusowi/ tedyście nasieniem Abráhámowym á według obietnice dziedzicámi. BG Ga 3, 29. ▲ bibl. naród Abrahamowy: MEżowie brácia/ synowie narodu Abráhámowego/ y ktorzy się miedzy wámi Bogá boją/ wamci słowo zbáwienia tego posłáne jest. BG Dz 13, 26. ▲ bibl. pokolenie Abrahamowe: A przeto dzisia do obłudnych Pharyzeuszow mówi [Chrystus]/ ktorzy się zakonem Moyzeszowym szczycąc/ y z pokolenia Abrahamowego Analogią pokazuiąc/ zwali się szlachtą Jzraelską. StarKaz II, 174. ▲ plemię Abrahamowe: Postaremu nąm Pan Bog dał Piasta [...] ze by Bog iego Plemię rozkrzewił iako niegdy Abrachamowe. PasPam 246v-247. ▲ bibl. baran Abrahamów: Báran Abráhámow. Kiedy iuż iuż, Abráhám ná Ofiárę Bogu, Miał rznąć Syná? pokaże Báran mu się w głogu, Vwikłány zá rogi, z kąd prosto do palu [...] Prosto idzie ná ogień, miásto Izááká. PotPocz 96.
Związki frazeologiczne: bibl. łono Abrahamowe »miejsce odpoczynku sprawiedliwych po śmierci«: Y stáło się, że umárł on żebrak/ y odniesiony był od Aniołow ná łono Abráhámowe; umarł też i bogacz/ y pogrzebiony jest. BG Łk 16, 22. Umárł Bogacz, á z ciáłem y z duszą pogrzebiony iest w Piekle, umárł Łazarz, á od Aniołow świętych zániesiony iest ná łono Abráhámowe. DanOstSwada V, 20.
[więcej cytatów w Korpusie Barokowym]
Patrz abrahamowski, *abramowy.
Autor: WG