Słownik XVII wieku

Słowniki:
Kn, T, L (XVIII), SWil, SJP notują
SStp, SXVI, SW nie notują

Najwcześniejsze poświadczenie: 1621-1643

Formy: lp M. abrewiacja; B. abrewiacją; Ms. abrewiacjej; ~ lm D. abrewiacyj; N. abrewiacjami

Etymologia: <łac. abbreviatio>

Znaczenia:

1. »system znaków i skrótów mający charakter szyfru, służący do szybkiego zapisania tekstu; także znak należący do tego systemu«: Abréwiácya/ z tytlámi pismo prędkie. Abbreuiatio, vulgo Abbreuiaturae IC. breues notae [...]. Pismo taiemne. Kn 3-4. Abrewiáciy vżywam/ z ábréwiácyámi piszę. vide Piszé prętko. Kn 4. Skoropis [...] Abrewiácyia/ Włoczka. Kn 1007. Tytél/ v. Abréwiácyia. Kn 1169.

2. »skrót, skrócenie«: Procesu abrewijacyja od ichm. panów deputatów do tego naznaczonych uważnie i z wielką pilnością koncypowana. AktaKrak II/1 277. Pisali się przedtym Fon Hohendorff, ale potym przez abbrewiácyą Hondorfami iuz teraz zawołani. NiesKor II 369.

3.mat. »skracanie ułamków«: O Abbreuiácyey ábo Zkraczániu [...] gdy ia nápiszę w łamaney liczbie tak wielą numerow złamánie/ ná przykład 144/288 á rozumiem ią potym po Skroczeniu przez te numery to iest 1/2. GorAryt 58. A będziéli záś mnieysza [sorta] ná wierzchniey [rydze]/ to ábbrewiowáć ábo zkrócić/ iáko náukę masz o tym w Rozdziále 3 o Abbrewiácyey [...]. GorAryt 97.

4. »krótkość, skrótowość, zwięzłość«: Nicem godnego powiedzieć nie mogł/ bym był na dzisieysze [...] nie tráfił słowo. Jednoć w prawdzie/ átoli tákie/ ktore [...] powadze namniey derogowáć nie będzie w Lakoniśmie i Abrewiácyey swoiey. PisMów II 362.

# Użycia metajęzykowe: # Substantiva nomina. Abbreviaya Absoluya Akademia Akademik Akces [...] WojnaInst 157