W TRAKCIE OPRACOWANIA Data ostatniej modyfikacji: 26.03.2020
ACHILLES rzecz. m
Warianty fonetyczne: ACHILLES, ACHILES
Słowniki:
SWil notują
SStp, SXVI, Kn, T, L, SW, SJP nie notują
Najwcześniejsze poświadczenie: 1607
Formy: lp M. Achilles; D. Achillesa; C. Achillesowi; B. uż. żyw. Achillesa; N. Achillesem; Ms. Achillesie; W. Achillesie; ~ lm M. uż. nosob. Achilesy; B. uż. osob. Achillesów
Znaczenia:
1.mit. nazwa własna »bohater grecki słynny z męstwa i urody«: Onego Hectora Konmi Koło Troi Włoczeł Achilles mezny na hanbe Oycowską. OpalKSat 81. Stuczny Ulisses Pan ieden Grecki, takowy sposob wymyslił dostania Achillesa. PotPrzyp 6.
2.przen. »mężny rycerz«: Wászych Przodkow zwyćięstwá/ Włoszy/ fráncuzowie/ Hiszpáni/ y Trákowie/ niech wznowią Afrowie/ Niech Azya/ Europá/ ich moc wielką sławi/ Niech świat wszytek z Słowienskiey mocy strách swoy práwi. Przeszli śmiáłe Hektory/ duże Herkulesy/ Y sztuczne Vlissesy/ mężne Achilesy. JurkWan D2. Więc i ty [synu] [...] Przez me ręce: chciey przyiąc Polski Achillesie Wielkosc Domu twoiego ktory wierzchem siąga Hemu niedostępnego. PotWoj XIIIv. Te starożytne limfy w sercach udzielnych książąt [...] osobliwe dotąd rościły swych godności delektacyje [...] ile kropel, tyle mężnych Herkulesów i odważnych wydając Achillesów [mowa o rodzie Wielopolskich]. HugLacPrag 20. Biezy napomstę iako dzik zpostrzałem, Achilles sercem: białagłowa ciałem [królowa Tamirys]. PotSyl 102. Dźwigał ścianę południową od Wołoch, przy nieśmiertelney sławy Janie Karolu Chodkiewiczu Achillesie Litewskim [zmarły J.S. Sapieha]. DanOstSwada V, 118.
[więcej cytatów w Korpusie Barokowym]
Patrz achill.
Autorka: KS