1.»dostosowywać, dopasowywać kogo, co do czego, formować, kształtować«:
Rekcja: kogo, co; z czym || ku czemu || do czego
Iesliby ie [mury obronne] też popsowano/ łacno y prętko może ie naprawić/ y łacniey ie może accommodować/ ku rozmaitym sposobom obrony y szkodzenia.BotŁęczRel III56. Odpisałęm list obięcuiąc się że iadę Akkomodowałęm go tez tak że by był pisany Terminami za terminy.PasPam74v. Ma [afekt] iednak swoy cel [...] do ktorego choc w odległosci [...] swoie zyczliwe zwykł akkomodowac intencyie.PasPam80. Umiał tęn Wodz swoię tak akkommodowac rękę, że nigdy na karanie nie zarobiła.PasPam205v-206. [Turcy] tylko Tatarami a Brancami [wojują] ktorych zynszych narodow biorąc akkomoduią do Woyny.PasPam261v. Iego [kuchmistrza] iest powinność [...] zrozumieć stoł, a według stołu, Bankie[t] akkomodować.CzerComp7. Jmioná y názwiská Liniy, Angułow, y Figur, tákem ákkomodował, áby nie trudniły własnego ich wyrozumięnia, áni pámięci nie fátygowáły: iakie są zebráne porządkiem obiecádła w Zábáwie pierwszey.SolGeom I12 nlb.. SYntaxys z Greckiego, po Fr[ancusku] la Syntaxe iest część Grammatyki, która uczy terminy z terminami akkomodować, nap: nie mówić smaczna chleb.MalGram174. [Profesor] trzymając intra media sua wysokiej teologiji, filozofiji i wszytkich inszych sciencyi trudność i zawiłość, z miłości nieudolnego alamentarysty, jako sposobność pojąć może, sposobi mu i akomoduje prościuchną sylab albo abecadła naukę.MałpaCzłow224-225. Odiąwszy od ognia, położ lijek szerokim końcem na garku, a rurkę akomoduy w ucho, aby przezeń para w niego szła.PromMed102. Bojaźń Bożą w nich [dzieciach] wszczepiać [...] do wszego dobrego akkomodować.OrdPoznKutrz259. CUKROWE trzciny [...] są mięsiste, cięszkie, ktore tłuc y [...] warzyć potrzeba aż zbieleią a potym w głowy akommodować formą na to zrobioną.ChmielAteny1755 II, 539.
2.»pozyskiwać, zadowalać; podejmować kogo z przychylnością, względami«:
Rekcja: kogo
Panow Siestrzencow accomodowałem z Oyczymem.OpalKListy464. Starać się o to będziemy, aby ich [Węgrów] tak akomodować, jakoby się to wszystko na pożytek całego mogło obrócić chrześcijaństwa.SobJListy580. Młyn na Zawadzie, jeśliby poddanym skąd inąd nagrodzić było, a młyn mógł mleć, ma jegomość pan starosta akkomodować ich, jakoby kontenci byli, a więcej z supplikami nie chodzili do księdza jegomości.ActScabVet96. Iedlismy obiad u tego Gubernatora dobrze nas barzo accommodował siedzielismy u okrągłego Stołu z Imcią.SobTDzien34v. Ponieważ p. komornik żadnego profitu nie czynił i nie
czyni skarbowi iuxta antiquam ordinationem, jako sama res patet, kiedy żadnej nie produkował konserwaty, przez co ma skarb detrimentum, więc go od tego dyspensuję urzędu, zalecając im. p. podżupkowi, aby na jego miejsce zechciał akomodować, który by był obrotniejszy i wiary godny, iniungendo serio obranemu, ażeby
należycie przestrzegał, aby sole kradzione po drogach jako i po
różnych miejscach, nikomu nie folgując ani się uwodząc korupcyją,
a do skarbu one oddając, przy tygodniowej schadzce kalkulacyi,
sub amissione diaryi i urzędu.InsGór170874.
3.»załatwiać, uzgadniać«:
Rekcja: co
Tam [w Warszawie] zdarzy Pan Bog zwykłem swym blogoslawienstwem ze accomoduiemy negotium z P. Podskarbim.OpalKListy228. Pretensyje wszytkie wojskowe dawniejszych komputów o zasługi stare [...] na trybunałach radomskim pośledniejszym i komisyi łuckiej likwidowane oraz przez repartycyje asygnowane a dotąd [...] nie wypłacone [...] aby [...] akomodowane i uspokojone semel pro semper I. K. M., p. m. m., urgentissime instare raczy.InsOtwRzecz259-260.
1.»dostosowany, dopasowany; uformowany we właściwy sposób«: Forteca barzo obronna, mur i wały, fosy gruntowne. Intus barzo piękne w pałace poważne, wyśmienite i ozdobne, obfite w ulice przestronne, pięknym barzo porządkiem i dyspozycją. Tak akomodowane, iż jeden drugiemu pałac ex opposito sobie będące korespondują podobieństwem i wielkością, iż dwa pałace ulicę czynią całą, a ozdobną. BillTDiar269. Po skończonych tych Ceremoniách, poszli do stołow, ktore ták akkomodowáne były. Dwá stoły długie przez całą szopę, o podal od siebie stały, miedzy ktorymi trzeći máły ták ustáwiony, że się rogow iego, támte obádwá stoły, rogámi dotykáły.DiarNeg A2. [...] przybył KROL Imść in apparatu Ducali, to iest w Páludámenćie gránatowym Axamitnym, suto złotemi y srebrnemi accomodowánym kwiátámi podbitym gronostáiámi [...]. RelWjazdKról A4v. Częstował nas król eadem die w szopie, która z brzeziny wiązane ściany pokojów miała dobrze akkomodowane.ZawiszaPam52. [...] Nad Portretem Order S. Jędrzeia y Korona wielka Cesarska ná Gzymsie akkomodowane oczy spektatorow wabiły.GazPol1736832 nlb.
2.»załatwiony«: Zaczyna się Seym, instat zamną Rzeczposp: y Posłowie, aby moia sprawa ante omnia accomodowana była.LubJMan142.