Słownik XVII wieku

Warianty fonetyczne: ALAMODA, *ALAMUDA

Słowniki:
L (XVII), SWil, SW notują
SStp, SXVI, Kn, T, SJP nie notują

Najwcześniejsze poświadczenie: 1650

Formy: lp M. alamoda; B. alamodę; N. alamodą; Ms. alamudzie; ~ lm D. alamod

Etymologia: <z fr. à la mode>

Znaczenia:

1. »nowy zwyczaj, nowa moda zwłaszcza na wzór francuski«: Zwyczáie dawne w żárt y śmiech: Alámodá w kochániu, y w wadze. LubJMan 34. Czemuż nie crimen, świeżo do Polski wprowádzone, przedtym niewidáne nigdy ná wielu Herbách Korony, Mytry, Laury? czemusz nie crimen, Ministrorum, Statistow oraz z Alámodą wprowádzone do Polski tituły. LubJMan 125. Westchnie głęboko: włosy drogie moie Ná ktorychem trawiłá wszytkie czásy swoie Monstrách prożnych/ y coráz inákszym tráfieniu z Cudzoziemskich álámod. TwarSPas 115.

◆ Związki frazeologiczne: ◆ stroić alamodę »zachowywać się zgodnie z modą«: Więc stroi alamode Nauczy sie tancowac nauczy pilnowac Cudzych zonek [powracający z Francji]. OpalKSat 87v.

2. »suknia damska«: Zapisuię Pannie Iagnieszce [...] Alamodę muchaeru Tureckiego Uzÿwaną ktorąnosiłam. DekrŻmud 173. Białegłowy chodzą w takim muchajerze, Jak i żona moja ma na alamudzie [!]. PotFraszBrück II 67.