Słownik XVII wieku

Słowniki:
SStp, SXVI, Kn, T (w in. zn.), L (XVI w.), SWil, SW, SJP notują

Formy: ali

Znaczenia:

1. »spójnik współrzędny«

a) »przeciwstawny; ale, ale oto«: Cięszkośći swoiey przed nim vskarżyć się chcćiáłá/ Ali miásto rozmowy głośno záryczáłá: Ktorym hukiem srodze się sámá przestrászełá/ Srodze swym własnym głosem sámá się strwożełá. OvOtwWPrzem 37.

b) »łączny; a już, a zaraz«: Ledwie dwá dni minęły/ á onę krotofilę álbo igrzysko płodźili/ aż oná ich swawola y rospustá zły koniec wźięłá/ á że ták rzekę/ szyję złamáłá: Bo gdy żártując jednego z Towárzyszow swoich niby niejáką tłustą pieczenią do rożná przywiązáli/ y ku ogniu przystáwili/ jákoby miał bydź upieczony: áli śmiech y żárt w skutek śię obroćił: niespodźianie bowiem ná mieśćie tumult/ álbo rozruch jákiś powstał/ tákże oni Zbrodniowie poućiekáli/ á onego do rożná przywiązánego odbieżeli/ ktory nie tylko od ogniá márnie zginął; ále y dom śię jął y zgorzał [...]. GdacKon 4. Niechże się sejmik, niechże się sejm zjawi, Ali na koźle kornet za karetą, I bębenistę jegomość postawi; Dosyć rzęsisto zatrząsnął kaletą, Trzydziestom płaszcze gdy parobkom sprawi, PotFrasz1Kuk II 154.

c) »wynikowy; więc«

d) »rozłączny; albo, lub«: Nie uszła tu, pomyślę, natura erroru, Patrząc na błazna z mózgu, grzecznego z pozoru. Nie bierz miary na rozum z powierzchownej miny; Rzecze słowo: jakby kto przezeń mówił iny, Ali sowa z stodoły, z wijolisty gądek, Trzech słów dobrze nie powie, taki ma rozsądek. PotFrasz1Kuk II 60.

Słowniki:
nie notują

Najwcześniejsze poświadczenie: 1701-1719

Formy: ali

Znaczenia:

»a oto; aż tu«: W takich myślach i żalu kiedy zadumany Stoję, ali usłyszę głos niespodziewany, Ktory czyli bog, czyli geniusz życzliwy Jakiś wydał, i dotąd zostaję wątpliwy. TrembWierszeWir II 276. Ali, alić, aliśći, adv. sieche da. mais, voila. § alić widźi że sarna w śieći. T III 5.