W TRAKCIE OPRACOWANIA Data ostatniej modyfikacji: 12.06.2024
ANTEPENDIUM rzecz. n
Warianty fonetyczne: ANTEPENDIUM, ANTEPEDIUM, ANTYPENDIUM
Słowniki:
SXVI (antependyjum), Kn (antependium), T (antependium), L (antependium; XVII w.), SWil (antepedjum, antependjum), SW (antepedjum, antependjum, !antypendjum ), SJP (antepedium) notują
SStp nie notują
Formy: lp M. antependium // antepedium // antypendium; D. antependium; B. antepedium // antependium; ~ lm M. antepedia; B. antependia // antepedia
Etymologia: <śr. łac. antependium>
Znaczenia:
»zasłona okrywająca dolną część ołtarza«: Antépendium/ Plagula quae altari imo appenditur [...]. Kn 7. Zakonnicy do skonczenia apparatu potrzebuią materyi jaki z Krakowa to iest na columnę y lisztwy do Antependium. OpalKListy 203. Do ktorey [kaplicy] Tabernaculum Venerabilis Corporis Christi, także Antepedium barzo kosztowne szczerosrebrne do Ołtarza sprawił. PruszczKlejn 7. Zasłonę do groba l. - Antependia 3 [wziął ksiądz]. KsPtaszUl 565. Obicia, Antependia. Ornaty [...] Kwiatem rozlicznym rzucone [...] iak haftem iakim ozdobione zrobić. SekrWyj 36. Rzeka [Warta] in Anno 1698 była tez w Katedrze y w Stallach, ale teraz cale ie zalała sięgaiąc do Ambony, y stoł także wysoko Ołtarza wielkiego zalała, y tak nagle przypadła, że nie ktore Antepedya musiały zostać w wodzie [...]. GazPol 1736 5 3 nlb. Antepedium, le parement devant lautel. KulUszDyk 2. A dopieroż wokabuły y nazwiska stroiu Biskupiego, Kapłańskiego, ceremonie Kościelne są Łacinskie ledwie nie wszytkie, naprzykład [...], kapa, Gremiale, Faldestarz, Patena, Ornat, Alba Stuła, Manipularz, Pontifikał, Missał, albo Mszał, Agenda; Krucifix, Antipendium. ChmielAteny IV 374. Antependyum. weisses Tuch um das Altar. le voile ou parement d'autel. T III 8.
[więcej cytatów w Korpusie Barokowym]
Patrz *antependia.
Autorka: KS