Słownik XVII wieku

Słowniki:
L (w in. zn.) notują
SStp, SXVI, Kn, T, SWil, SW, SJP nie notują

Najwcześniejsze poświadczenie: 1667-1669

Formy: lp D. aspru

Etymologia: <z łac. asper 'chropowaty, szorstki'>

Znaczenia:

»rodzaj kamienia«: Byłem w kościele S. Agnetis fora di Citta, gdzie iey ciało lezy, tam z Porphiru słupy Pedestał, na ktorym stoi Effigies S. Agnetis z syciliyskiego Aspru sama statua. WojszDiar 133v-134.

Słowniki:
SXVI, L (asper -XVIII), SWil (asper, aspr) notują
SStp, Kn, T, SW, SJP nie notują

Formy: lm D. ż asper; aspr; B. m albo ż uż. nosob. aspry

Etymologia: <gr. áspra 'białe [pieniądze]'>

Znaczenia:

»drobna moneta turecka srebrna lub złota«: Stroy Bulgarskich białychgłow. Z Turskich Aspr pleciona. Na iey głowie Missura/ taftą vściągniona. TwarSLeg 50. Kiedy iachał [książę], dawano Aspry ubogim. TwarSLeg 75. Widziałbyś Poganskich aż do uprzykrzęnia Łbow od ciał oderznionych [...] Cosz iedwabnych Kaftanow: albo Koszul szytych Albo cienkich bawełnic z Zawoiow rozwitych Srebrnych y Złotych Asper, ktore Zołnierz swieży Karakaszow w iedwabne nawszywał odzieży. PotWoj 138. Dał wybić [aga] w Belgrádzie Trzykroć sto Tysięcy Aspr/ ktore ledwo trzecią część miáły w sobie srebrá/ á dwie części cyny. Te kazáł porozdawáć miedzy Rzemieslnikow/ y ludzi z codzienney prace żyiących/ á złotem od nich odbieráć/ Czerwony złoty zá sto sześćdziesiąt Aspr/ iáko zwyczáynie zá dobre pieniądze idzie. RicWielJMon 14. Cesarz Turecki: przed ruszeniem swego woyska [...] każdemu [janczarowi] zwykł darować po 1000 asper, to iest groszy! SolGeom III 95. Kreuiąc go [muftego] Cesarz daie mu bogatą Sobolą szubę [...] tysiąc aspr codzienney mu Pensyi naznaczaiąc. ChmielAteny1755 I II, 485.