ZALĄŻEK ARTYKUŁU HASŁOWEGO Data ostatniej modyfikacji: 14.01.2022
ATEŃSKI przym. od ATENY
Słowniki:
nie notują
Najwcześniejsze poświadczenie: 1605
Formy: lp M. m ateński; ż ateńska; n ateńskie; D. m ateńskiego; ż ateńskiej; n ateńskiego; C. m ateńskiemu; ż ateńskiej; n ateńskiemu; B. m nżyw ateński; ż ateńską; n ateńskie; N. m ateńskim; lm B. nmos ateńskie; W. mos ateńscy
Znaczenia:
1. »związany z  → Atenami - starożytnym państwem«: V kogo nie wielkie dochody/ v tego iest pożyteczne rozrządzenie vżytku/ według zwyczaiu Atheńskiego. PetrSEk 13. Diomedes Wymowcá Atheński powiedział Krolowi Pfilipowi, kiedy Atheńskie woyska w Ceronei poráziwszy, od rádosci Sie upiwszy, z wieźniow się pośmiewał. StarPopr 84. U wielu nászych stárców, nie iest śiwizna znákiem rozumu, ále lat Stárych: zá czym też sobie od młodych powinną uczćiwość Athenską utrácili, wystepkami y abytnią swawolą. StarPopr 85-86. Tedy Páweł stánąwszy w pośrzodku Areopágu/ rzekł: Mężowie Ateńscy/ z káżdey miáry was widzę naáder nabożne. Abowiem przechadzájąc się/ y przypátrując wászym nábożeństwom/ ználazłem też Ołtarz/ ná ktorym napisano; Nieznájomemu Bogu. BG Dz 17, 22-23.
Ustabilizowane połączenia wyrazowe: trybunal ateński: W Atenách też Archon/ iákoby książę/ nád Haeleą/ to jest Trybunałem Atheńskim/ w którym wiele sędziów spráwy sądzili/ przeło[żo]ny będąc do żywotá trwał/ potym vczyniono áby do dziesiąci lat trwał ten vrząd/ potymm áby do roku... PetrSPolit II 74. ▲ wojsko Ateńskie: Po tych nád ludzi góruiących akcyach, blisko gor Greckich Thermopylae nazwanych od 4. tysięcy Woyska Ateńskiego [...] odniosł klęskę [Kserkses]. ChmielAteny II 581. ▲ biblioteka Ateńska: Upadły, Alexandryiska, Ateńska, y Carogrodzkie sławne Biblioteki. ChmielAteny II 114. ▲ ateński prawodawca: ▲ rzeczpospolita Ateńska: Zginęły Rzeczpospolite Rzymska, Karthagineńska, Atheńska, Lacedemońska przy swoich bałwochwalstwach, zginęłaby pewnie y nasza, ieżeli wszystka polityka w rządach krolestwa, nie będzie złożona in morali am scientia Ewangelyie Swiętey, nad ktorą ni etylko nic zbawiennieyszego, ale oraz nic rozumniejszego y potrzebnieyszego. LeszczStGłos 14. Areopag czyli naywyższy Sąd Rzeczypospolitey Ateńskiey ustawą Solona został do dawney powagi wrócony. OpisGrec 88. ▲ ateński senat:
2. »związany z  → Atenami - miastem«
[więcej cytatów w Korpusie Barokowym]
Patrz *atenieński.
Autorka: MBM