W TRAKCIE OPRACOWANIA Data ostatniej modyfikacji: 16.02.2016
ATEMPEROWAĆ czas. ndk
Słowniki:
nie notują
Najwcześniejsze poświadczenie: 1676
Formy: bezok. atemperować; ~ cz. prze. lp m 3. os. atemperował; ~ im. wsp. atemperując
Etymologia: <łac. attemperare>
Znaczenia:
»dostosowywać, powściągać«:
Rekcja: kogo, co, czym
Szukał dotąd I. M. M. Pan N. i oto się starał zawsze, aby wszytkie powolności swoie [...] usłodził wm. M. Paniey lubo to wonnymi rozmarynami/ wszytkie swoie chęci zaszczycaiąc, lubo siebie samego, urodzeniem cnoty Chrześcianskimi [...] prawie ad gustum amicitiae atemperuiąc. PisMów II 232-233. Bog przy takiey luminarzow wielkości, tak ich ciężkość attemperował, iż coraz wyższe, coraz mnieyszą nadał ciężkością. BystrzInfCosm C2.
[więcej cytatów w Korpusie Barokowym]
ATEMPEROWANY
im. przym. bier.
Formy: odmiana złożona lp B. m atemperowany; N. ż atemperowaną; lm M. nmos atemperowane
Znaczenia:
»powściągany«: Zygmunt zaś August, widząc w nim [Firleju] wielki dowcip, niemnieyszą rostropnością attemperowany, do Karola V [...] posłem go swym wysłał. NiesKor II 155. Czterma humorami, attemperowane wewnętrzne części: to iest krwią, żołcią, melancholią, y flegmą. BystrzInfCosm D1.
[więcej cytatów w Korpusie Barokowym]
Autorka: DL