Słownik XVII wieku

Słowniki:
T, L (XVI), SWil, SW, SJP notują
SStp, SXVI, Kn nie notują

Formy: lp M. ateusz; C. ateuszowi; B. uż. żyw. ateusza; ~ lm M. uż. osob. ateuszowie; N. ateuszami

Etymologia: <łac. atheus, z gr.>

Znaczenia:

»człowiek niewierzący w istnienie Boga lub wręcz zaprzeczający istnieniu Boga«: Abo to nie Atheuszowie, ktorzy porzuciwszy słowo Boże, ludzkie pisma y wymysły miasto bałwanow chwalą? BirkNiedz 131. Chrystus Pan [...] do nas to Kapłanow wszytkich mowi/ abysmy sami godnie do ołtarza iego świętego przystępuiąc/ godnym tylko [...] ten Naświętszy Sakrament rozdawali/ nie iawnym lichwiarzom/ cudzołożnikom/ abo tyranom/ ktorzy do Kommuniey świętey/ tylko dla obyczaiu przystępuią/ aby sie nie zdali bydź Heretykami niezbożnymi/ abo niewiernymi Atheuszami. StarKaz II, 52. Kto kradnie skarb publiczny, umie sie opasać; Nieludzki, nieużyty, u siebie ostrożny; Galantomem się niesie ateusz bezbożny; Uczonym i wiadomym ksiąg kłamca wierutny. PotFraszBrück I 417. ATHE’E [...] ATEUSZ bez Boga, człowiek co wiary nie ma. DanKolaDyk I, 135.