Słownik XVII wieku

Słowniki:
notują

Formy: lp M. atrament; D. atramentu; B. uż. nżyw. atrament; N. atramentem; Ms. atramencie

Znaczenia:

1. »barwny, czarny a. czerwony płyn służący do pisania«: Inkaust/ [...] átráment/ [...] káłamárz/ tynkturká ábo dykturká. [...] Czernidło pisárskie. [...] Atramentum [...] Sepia [...]. Kn 252. Co w szkole atramentem na papierze vszykował to na nieprzyiacielskich kaskach wyraził. WojszOr 178 marg. Napisany Instrument po Łacinie y po Grecku kolumnami; Łacinską Kolumne Papiesz [...] Latini Ritus, a Kolumnę Greckim pisaną ięzykiem, podpisał Cesarz Grecki, atramentem Purpurowym. ChmielAteny II 176.

◼ Przenośnie: ◼ Dziś ten Nieprzyiaciel (śmierć mowię) czarnym atrame[n]tem/ by lugubrny[m] płaszczem okrywszy/ vpałem swym wysuszyła [herbowe pole]. WojszOr 52. ◼ Potrzeba było ten kamień vrodzeniem ozłocony/ tarczą y palmą otoczyć/ atramentem y krwią zalać/ szyszakiem y wieńcem przyozdobić. WojszOr 233.

2.chem. »tlenek żelaza używany w medycynie«: Wziąć [...] czarney gorney siarki/ ktorą Atramentem kruszcowym/ albo kopanym zowią. SyrZiel 1268.