W TRAKCIE OPRACOWANIA
Data ostatniej modyfikacji: 28.10.2025
Słowniki:
SXVI (
błękacz),
Kn (
błąkacz),
T (
błąkacz),
L (
błąkacz ; XVIII),
SWil (
błąkacz, błękacz),
SW (
błąkacz, błękacz),
SJP (
błąkacz) notują
SStp nie notują
Znaczenia:1. »człowiek bezdomny, tułacz, włóczęga«: Biégun/ błąkácz/ wszędy był/ powśinogá. Erro [...] Multiuagus [...] Circumuagus [...] Vulgiuagus [...] Omniuagus [...] Ambulator et Ambulatrix [...] Omnis fortunae et loci mulieres [...] Lustrator orbis Hercules [...] Obbiegácz [...] Nie zágrzeie mieyscá [...] vide Hultay. Kn 27.
Błąkácz/ biégun/ Spatiator [...] Erro [...]. Kn 33.
Tułácz/ v. Hultay/ Biégun I. Błąkácz. Kn 1164.
FEU [...] MOWIĄ o człowieku bardzo ubogim nieznáiomym y tułaczu, wałkonie, błąkaczu, áni dymu áni dachu niemaiący pewnego. DanKolaDyk II, 26.
BATTRE le pavé [...] Totâ urbe, ou per totam urbem vagari [...] WŁOCZYC się błąkaczem być, y tułaczem, po mieście się błąkáć nic nie robiąc. DanKolaDyk I, 182.
BRANCHER quelqu'un [...] (Pendre un soldat, ou un vagabond á une branche d'arbre.) Aliquem de arbore suspendere [...] NA GAŁĄZ kogo oddać, obwiesić żołnierza, álbo błąkacza iákiego ná drzewie. DanKolaDyk I, 226.
Błąkacz, vagabond, errant. KulUszDyk 7.
Błąkacz. Landstreicher. homme vagabond; rodeur. T III 54.
Ieden człowiek bardziey szalony iak odważny, puścił się na morze, aby się po nim błąkał, odkrył część iedną naszey piwnicy, która nam była nieznana, z tamtąd mamy złoto, pieprz, i chorobę, którey dostać można obcuiąc z dziewczętami, a te zarażone, daią truciznę swoim kochankom. — Coż robił ten błąkacz po morzu? po co się tam puszczał? — Szukał pieptzu[!] i złota. KrajMPodol 57 nlb-58 nlb.
Błąkácz/ Erro [...] Landstreicher. DasHünDict Pp.
◼
Przenośnie:
◼
Tenże zelant wspomniony Skarga w obroku pod żywotem S. Antoniego Pustelnika, Heretykow gromiciela, mowi. W uściech ich Chrystus, Ewangelia, y Pismo brzmi, a w skutkach ich fałsze, swawolność, y cielesnośc. Czy można y słuszna tych Błąkaczow w Wierze chwieiących się, w Państwách Katolickich na opoce Wiary tot saeculis ufundowanych cierpieć? ChmielAteny IV 394.
2. »żołnierz samowolnie odłączający się od oddziału, zwykle w celach rabunkowych«: MARAUDEUR [...] BŁĄKACZ żołnierz zbieg álbo też rożnie po zdzierstwie wstępuiący co raz się od inszych odrywaiący dla porwania czego. DanKolaDyk II, 233.
[więcej cytatów w Korpusie Barokowym]