W TRAKCIE OPRACOWANIA Data ostatniej modyfikacji: 13.11.2025
BŁĄKANIE SIĘ rzecz. n
Słowniki:
L (; pod: błąkaniny, błąkliwy; bez cyt. ), SWil, SW, SJP notują
SStp, SXVI, Kn, T nie notują
Formy: lp M. błąkanie się; D. błąkania się; B. błąkanie się; N. błąkaniem się; Ms. błąkaniu się; ~ lm M. błąkania się
Znaczenia:
»tułanie się, wałęsanie się, błądzenie; gubienie się«: Záczym ia bacząc tákową twoię łáskáwość/ odstąpić niechcę nigdy ćiebie/ státeczny chcę być w służbie twoiey/ y lubo nędze záżyć przy tobie/ lubo też od iakiey inszey przygody śmierc by przyśpiáłá/ będę przy tobie IEZV kochány: dość bo iuż było błąkánia się y przewodnie z nieprzyiaćielem. HinPlęsy 472. [...] znákiem [zaangażowania się w sprawy doczesne] mi iest ckliwość/ i krotkość báwienia się z-Bogiem: znákiem mi iest niespokoyność myśli/ i rozerwánie sercá mego/ i błąkánie się pámięći moiey po rozlicznych rzeczkách i zabáwkách w-ten czás/ gdy się rzekomo vdam ná zabáwę z Bogiem. DrużbDroga 145. [...] Moia Duszeczko/ moia kochana gospodyni y towarzyszko ciała/ wychodzisz teraz na błąkanie się po mieyscach/ zimnych y straszliwych/ nie będziesz mi więcey zartow stroiła/ jakos zwykła y niebędę miał z ciebie krotofile. DrelPoc 17. Z tey Wyspy [Rhodis] znowu ich Turcy A 1522 rugowali, a karol v. Cesarz Onym [Kawalerom Rhodyjskim] po długim błąkaniu się Roku 1530 Wyspę malta nazwaną oddać kazał [...]. IntrHist 81. Ta Wyspa iest naypierwsza wynaleziona od Kolumba za drugą iego bytnością, názwáná Desiderada od niego ná pamiątkę wielkiego uprágnienia znalezienia Ziemi po długim żeglowaniu y błąkaniu się po Morzu, y po długich groźbach ktore odebráł od Marynarzow. ŁubŚwiat 651. ERREUR [...] Ulissis errores [...] BŁĘDY błąkania się Ulyssesowe w długiey iego peregrynacyi po morzu. DanKolaDyk I, 526-527. Siestrzeniec móy, pewnie nie wiedzący iak się we mnie wzmogła chęć błąkania się po świecie, przyszedł namawiać mię do przedsięwzięcia tey z sobą drogi, a to właśnie w tedy, kiedy poczynałem sam układać sposoby przedsięwzięcia nowey żeglugi. DefoeAlbRobin 25. [...] czas paszy schodzi na samym niepożytecznym błąkaniu się tam y sam bydła. DuhBrzPDzieło 556.
Przenośnie: [...] daleka iesteś od gorzkiego y szczerego ięczenia nad tym, co nazywasz nierostropnościami swemi [...] Nie zostaie mi więc, tylko ięczeć nad twoim błąkaniem się, y wołać dzień y noc do oyca miłosierdzia, prosząc go usilnie, ażeby ci raczył otworzyć oczy: siostra twoia y Margrabia są tegoż wcale ze mną zdania nad stanem twoim. LepListy 67. ◼ [...] szanuię go [związek filantropiczny], i za pożyteczny Kraiowi uznaię, ale tego chcę, aby Mowca mowiąc o nim, od rzeczy swoiey nie zbaczał. Nareszcie po długim błąkaniu się, trafia Autor na ścieszkę, choć boczną, przecież niedaleką od celu, wystawuiąc gorliwość Filantropiczną w rozdawaniu nadgrod i pochwał użytecznym cnotom. SiarczDmochZakus 67-68. ◼ Wiek nasz doniesie to potomnym, z iak wielą przesądami walczyć potrzeba było, iak wiele zacieśnionych dróg rozprzestrzenić; niżeli wyszliśmy na koniec na owe iasne pola, gdzie iuż bez boiaźni błąkania się torem równym do nauk prawdziwie pożytecznych dążemy. KarpińFWymowa 4.
[więcej cytatów w Korpusie Barokowym]
Patrz błąkanie, *błąkanina.
Autor: WM