W TRAKCIE OPRACOWANIA Data ostatniej modyfikacji: 02.10.2025
BŁĘKITNO przysł.
Słowniki:
L (XVIII), SWil, SW, SJP notują
SStp, SXVI, Kn, T nie notują
Najwcześniejsze poświadczenie: 1613
Formy: błękitno
Znaczenia:
»w kolorze niebieskim, błękitnie«: [...] w śrzodku rozmáićie fárbiste [kwiaty kosaćca]/ żołto/ źielono/ z bládá Białe/ szárłatno/ Błękitno. SyrZiel 2. Item, weźmi [...] Napárstnice błękitno kwitniącej/ Wężowych ięzyczkow/ Wierzby czerwoney liśćia młodego po puł gárśći. SyrZiel 283. [...] przecię znac że insza tego a insza tamtego Morza Natura iest Bo uwazałęm bez to, że czasęm iedno się wydaie błekitno drugie czarno. PasPam 63. Naywyższego Mistrza Zakonu Maltańskich Kawalerow, Płaszcz Czarny z Táiemnicami Męki Pański wyszywanemi biało y błękitno. KolaTrakt H. Działek dwie na jednym lawecie, półfuntowe. Lawet błękitno i biało malowany, z całym okowem i potrzebami należącemi. ZamLaszGęb 38. Znaczy też [kolor błękitny] Nobilitatem ztąd Agathyrsow Nacya na znak Szlachectwa, błękitno sobie twarz farbowali; teste Alexandro ab Alexandro. ChmielAteny1755 I 1042. INSIGNE tego Orderu z piękną inwencyą, iest Ośmorog, Krzyż złoty biało y błękitno szmelcowany; na ktotego[!] z iedney strony iest TROYCA Nayswiętsza, a pod Nią Panna bez zmazy poczęta MARYA Herbowna Kapituły Lwowskiey, stoiącá nad Lwem, Herb Lwowa dezygnuiącym. ChmielAteny1755 I 1057. Swerwekuesis, Symannes, Schervis, Schervos, lud brodaty (co tam raritas) od głowy do kolan błękitno malowany, także y białogłowy tym się smaruią kolorem, od głowy po naturalia. ChmielAteny IV 574. Inni byli, ale niższey prerogatywy, błękitno malowani, stroy ich dystyngwowany; bo tylko piersi ich zbroyne, y na szyi iakieś obwicie skórzane, aż do usz. ChmielAteny IV 595. Obicie na płótnie błękitne i kredens błękitno malowany, z kwaterami szklannemi, miejscami nadpsuty. InwKal II 342. Potym długo sławni byli pod Imienlem[!] Piktow. Nazwani zaś byli od Łacinnikow Picti czyli, że błękitno włosy farbowali, iako twierdzi Plinius. KleczPocz 15. Prawdziwa pobożność, ani na mince, ani na szarzyznie nie zasadza się. Większa część Dewotow rozumie, niewiem dla iakiey przyczyny, że kolor ciemny bardziey się podoba Duchom Niebieskim, niżeli iasny. Ztym wszystkim Aniołów zwyczaynie maluią, albo biało, albo błękitno. KlemMeszListy 29. MELISSA ziele rozmaitego gatunku, iedna sieie się w Ogrodach corocznie, druga daleko okazalsza, raz posiana trwa ná zawsze, lubi mieysce cieniste, kwitnie biało y błękitno. ŁadSHist 105.
[więcej cytatów w Korpusie Barokowym]
Autor: WM