Słownik XVII wieku

Słowniki:
L (XVII-XVIII), SWil, SW, SJP notują
SStp, SXVI, Kn, T nie notują

Najwcześniejsze poświadczenie: 1606-1608

Formy: lp M. m błotnisty; ż błotnista; D. m błotnistego; ż błotnistej; B. m nżyw błotnisty; ż błotnistą; N. m błotnistym; ż błotnistą; Ms. ż błotnistej; n błotnistym // błotnistem; lm M. nmos błotniste; D. błotnistych; B. nmos błotniste; N. błotnistemi; Ms. błotnistych

Znaczenia:

1. »pokryty błotem, pełen błota, z błota; o rzekach, jeziorach, stawach: mające na dnie szlam, osad, brudne«: [Pierwsi i starzy ludzie] Ná żadnym mieyscu/ poki [...] wątrobom się ich [upolowanych zwierząt i ptaków] pilnie przypátrzywszy/ iesli z napoiow y wod támtego mieyscá/ nie błotniste y czarne/ nie pruchniste/ álbo bombelowáte y chropowáte nie były/ sádowić się tám y mieszkáć nie ważyli. PetrJWod 1-2. Wodá dziwney mocy/ ktora żelázá w miedź obraca [...] Miąszeysze żelázá zá kilká dni iákoby błotem obtaczá y spryszcza/ co pewnych godzin z onego żelázá wścieráią/ áby wodá skuteczniey żelázá one przeymowáłá; te błotniste ocierki w piec kłádą/ y miedź máią [mieszkańcy miasteczka Smolnicz]. PetrJWod 6. Lin y Karáś zgodnie z sobą ále w plugáwey wodzie y błotnistey żyią. HercBan 38. Wody się Styru błotnistego wloką. KochProżnLir 16. Márs [...] teraźnieyszą Zimę, nie mroźną, wietrzną, słotliwą y błotnistą zrobi. DuńKal E2. BOUE [...] Qui est de bouë. Luteus, Lutea, Luteum. Ovid. Co iest z błota błocisty błotnisty. DanKolaDyk I, 216. BOUEUX [...] Qui est couvert de bouë) Lutosus. Coenos. Cic. Colum. BŁOTNISTY, BŁOTNISTA, błotem okryty. DanKolaDyk I, 216. BOUEUX [...] (Sali de bouë) [...] BŁOTNISTY, błotem splugawiony. DanKolaDyk I, 216. W Idumei Zrżodło iest imieniem Job. [...] trzy Miesiące [w roku] ma kolor mętny, błotnisty. ChmielAteny1755 I I, 639.

2. »podmokły, wilgotny, grząski, bagnisty«: Dręczył też i niewczas z ciasnego mieszkania w miescu błotnistem. NiemPam 229. Koło [jeziora] [...] chłopstwá grubego niemáło/ Chrost/ witle/ rokicinę/ y łozę rzezáło. Iákiey nád błotnistemi mieyscy bywa siełá. OvOtwWPrzem 231. Ciáło iego [pewnego bogatego człowieka] w iednę błotnistą przykopę wrzucono/ y zásypano piaskiem z wierzchu. StarKaz II, 482. Grunt y mieysca do stanowienia obozow, aby niebył Mokry kleiowaty błotnistÿ, ani tesz piaszczysty. NarArch 99. Rzeczna [woda]/ tá iż przez rożne mieyscá y krainy bágniste/ błotniste/ rudáwiste/ piaszczyste/ bieży/ rożną też ma własność według gruntu. HercBan 7. Morele: Potrzebuią ziemie rzadkiey [...] nie lubią zaś błotnistey y lipkiey. DuńKal F. Przeciwko Babylonu Miastá, iest mocny Zámek Kierkuk między błotnistemi mieyscami ná pogorku stoiący. ChmielAteny II 515.

Znaczenia niepewne:

1 a. 2: Błocisty/ Błotnisty/ Coenosus, Limosus, Luteus, Lutosus, Lutulentus, a, um, Paluster, vel Palustris, é, kaatig/ kothig/ mosslachtig/ kathig/ voll mosslachen/ schleimig. DasHünDict Ppv.