W TRAKCIE OPRACOWANIA
Data ostatniej modyfikacji: 11.06.2018
Warianty fonetyczne:
BAŁAMUT,
*BAŁAMONT,
*BAŁAMUNT
Etymologia: <
rus. bałamut>
Znaczenia: »ten, kto wprowadza w błąd, krętacz, oszust; człowiek niepoważny«: Ani oglądaycie się ná to by namniey/ co niektorzy báłámutowie báłámucą o roku przestępnym. SykstCiepl 151.
Owi nieumieią uszu swych záżyć [...] ktorzy rádzi słucháią chwał swoich [...]. Tácy wnet tráfią ná pochlebce/ ktorzy ich do hárdości przywiodą/ á potym zepchną/ iako z gory iákiey. Przestrzegł nas Izáiasz Prorok/ ábysmy się tymi báłámutami nie báwili. BirkNiedz 184.
Ty spiewasz Skowronku czy mi sie tak widzi Skowro[nek]: A spi spi bałamuncie a ze mnie nie szydzi. KodKon 123.
Błaznie z-wiekszą bedzie Twoią zgubą gdy Syna takiegosz miec bedziesz Iakos sąm iest domator bałamut y munka Ignorant y wroliey swey wszytek utopiony. OpalKSat 88v.
Pisząc to/ obá y ia y ty mym zdániem iestesmy Báłámonci/ ty żeniąc się/ rozumiesz żeś się z Zony doskonale ucieszył/ á ia pisząc spodziewam się/ że nie ucieszysz. ZłoteJarzmo A3v.
Te tylko są rozności głupstwa, że jeden błazen – cały człowiek złożony ze czterech liter, drugi bałamut prawy z jawnym głowy postrzałem, trzeci są z mądra głupi. OpalŁCoś 304-305.
Osman [...] Wieszczkow, wrożkow, Kuglarzow, Z Czarami y z Gusły Mataczemi nakoło osnuł się Powrusły Ktorym iako Aniołom tak wierzy uprzeymie [...] Nigdy nie miał Apollo tyla w Delphie sławy Co ci ubałamuta zaswoie oszusty Chociasz daleko mędrsze głowy są kapusty. PotWoj 75.
Aleś ty wielki w tey mierze báłámut/ że się wdałeś w dyskurs o tym czego sam [...] nie wiadomy. GorzWol 92.
Bałamut, jaseur, baveur. KulUszDyk 4.
Bałamut. Fasler [...] Possenreisser. badin; conteur de fornettes; babillard, goguenard. T III 20.
Francuzi [...] Diabłu się dają, I Bogu łają, gdy przysięgają. Bałamutami, choć już starcami. SarbNabDesBar I 442.
▲
Ustabilizowane połączenia wyrazowe:
▲
bałamut baba:
Delira mulier. BAYKA bayarka głupia bałamut baba. DanKolaDyk II, 447.
[więcej cytatów w Korpusie Barokowym]