W TRAKCIE OPRACOWANIA
Data ostatniej modyfikacji: 21.11.2024
Warianty fonetyczne:
BAŁWOCHWALNIA, BAŁWOCHWAŁNIA
Znaczenia:1. »świątynia pogańska«: O żalu długo, o nieokrócony! Mało nie spłonął klejnot niewrócony: dom, starożytnych wielkich królów dary, mur ledwie został tak świątnice star(éj). Toż bałwochwalnią efeski(éj) Dyjany potkało, gdy jej śrzebne wkoło ściany na schwał pozoszcza stopieł prawie do dna, lecz pamięć jego i pióra niegodna.
MiasKZbiór 235.
Szermierz Wejani dał miecz doświadczony zawiesić wzgórę w bałwochwalni on(éj) Alkmeny syna z napisem wygranych szranków i zaraz korzyści pobranych, pojedynkowe żegnając turnieje i piasek, gdzie krew żelazem się leje. MiasKZbiór 337.
Abowiem jesliby kto ujrzał ćiebie ktory masz umiejętność/ w báłwochwálni śiedzącego; ázaż sumnienie onego ktory jest mdły/ nie będźie pobudzone ku jedzeniu rzecży báłwanom ofiárowánych? BG 1Kor 8, 10-11.
Báłwochwálnia/ Idolium [...] Delubrum [...] Fanum [...] Lararium [...].. Kn 13.
Dziwujże się tu inszym, a mianowicie tem, Co jakimkolwiek wziętym z rodziców impetem Kłaniają Plutonowi w jego bałwochwalni [...]. PotFrasz3Kuk II 596.
TOPASIUS Topaz kamień rodzący się, czyli znayduiący na wyspie Topazos na morzu czerwonym, vulgo na Golfie Arabskim. Ieden się tam znalazł na łokci 4. długi, z ktorego wyrobiono posąg albo statuę dla Arsinoi czyli samey Arsinoi żony Ptolomeusza Filadelfa, y postawione w Bałwochwalniey złotey, mowi Pliniusz. ChmielAteny III 347.
W Krolestwie Indyiskim Pegu, P. Mendosius, widżiał Bałwán Dei somni na 48. poduszkach głowę skłonioną maiącego, wysokiego na stop 90. W tymże Krolestwie iest Bałwochwalnia, w ktorey Bożek się znáy duie Centum et Decem Millium Deorum Dominus, y tyleż powiadaią bydź tamże Bałwanow. ChmielAteny1755 I 22.
Kolonie Ubiow ciż nazwali Coloniam Agrippinam, od Agryppy albo od Agrippiny Nerona Zony etc Kłaniáli się Germani Słońcu, Miesiącowi, y innym Plánetom, Bałwochwalnie im nie wystawuiąc, nie chcąc Bogow nieograniczonych, mieyscem iakim obeymować, czarne lasy, gaie im poswięcaiąc, Ludzi im zabiiaiąc na Ofiary. ChmielAteny IV 254.
Co wszystko, gdy dzisieysi Mexikani znaleźli, Miasto założyli, y Tunextetla, to iest Tunel drzewo na kamieniu, y Obywatele nazwali się Tunextetlani, potym Mexikani, zaraz Bałwanowi swemu wystawili Bałwochwalnią. ChmielAteny IV 571.
Bałwochwalnia. Götzen-Tempel. un temple des idoles; temple de faux dieux. T III 21.
2. »według wyznawców danej religii nowożytnej: świątynia wyznawców innej religii«: Meczet: Bałwochwałnia: Cerkiew Turecka. JaśDict 108.
Podnośi znáki; y zbáwienne krzyże Przy dostoieństwie Boskiego imięnia, Niechay z Chrześćian záwźięte Páryże Sławy szukáią; y wielkiego mięnia On przy Ołtarzách Páńskich pewień; y że Pogánow mnostwo, precz powykorzenia Y ktore mruczą błąd swoy báłwochwalnie, Poprzemięnia ie w Niebieskie błagálnie. ChrośTrąba Ev.
[więcej cytatów w Korpusie Barokowym]
Patrz BAŁWOCHWALNICA.