W TRAKCIE OPRACOWANIA Data ostatniej modyfikacji: 02.06.2025
BABSKI przym. od BABA I
Słowniki:
SXVI, Kn, T, L (XVI-XVIII), SWil, SW, SJP notują
SStp nie notują
Formy: lp M. m babski; n babskie; B. m nżyw babski; ż babską; n babskie; N. n babskiem // babskim; Ms. n babskim; lm M. nmos babskie; D. babskich; C. babskim; B. nmos babskie; N. babskimi // babskiemi
Znaczenia:
1. »właściwy babie a. należący do niej«: Mámká [...] Już ią y ná swym bábskim łonie posádziełá zbyt płáczącą: y swymi rękomá drżącemi Uobłápiáłá. OvOtwWPrzem 409. Zrzuciwszy one Bábskie/ ktore ná sobie miał/ stroie mierzione/ Tákim się iey ukazał. OvOtwWPrzem 596. Bábski altweibisch. WojnaLust 121.
▲ Ustabilizowane połączenia wyrazowe: ▲ babskie bajki (sz. zm.): Dla tego y ty Práwosł: Czytel: zákochay się w teyże/ ládáiákich y bábskich báiek chroń się; czwicz śiebie sámego w spráwiedliwośći/ y z tych białychgłow wzor dobry bierz sobie/ ktore pobożnośći swoiey świádká świętego widźieć godnemi się sstały/ [...] KalCuda 138. ▲ serce babskie: ▲ babskie święto: Roku tego, w sam dzień święta świętéj Anny, w Krakowie wyszedł ogień straszny od OO. Jezuitów u świętego Piotra z browaru ich. Udawano, że ci ojcowie nazwawszy babskiém świętem ów dzień, mieli przymuszać piwowara ich do warzenia miodu i ztąd tak wielka klęska padła przez ogień. OtwFDziejeCzech 336.
2. »właściwy babie - znachorce«: Ktoby ie [rączki – ziele] przy sobie nosił/ temu nie mogą nic czáry y gusłá Babskie vczynić. SyrZiel 765.
▲ Ustabilizowane połączenia wyrazowe: ▲ panna babska: Tam dopiéro poznałem JMciéj Pana Skarszewskiego, ojczyma mego, który mię mile przyjął i zaprowadził do rodzicielki, natenczas leżącéj. A żem kilka lat (jéj) niewidział, pannę babską która natemczas po pokoju chodziła, przywitałem za matkę - z wielkim śmiéchem JMciéj Pana wojnickiego. WierzbKon 133.
3. »odnoszący się do baby - chłopki, wieśniaczki a. żebraczki«: Znáią mnie bábskie, dziadowskie szpitale [mówi śmierć]. DrużZbiór 433.
▲ Ustabilizowane połączenia wyrazowe: ▲ babskie baśnie:
[więcej cytatów w Korpusie Barokowym]
BABSKI m
w funkcji nazwy własnej
Formy: lp M. Babski
Znaczenia:
nazwa osobowa »- nazwisko«: A isz Babski, niepomniąc nic na Boga y na przystoyne swoie Szlacheckie y na takie dobrodzieystwo yakie wzyął odemnie, nie oddał mi tey maiętności [...] pilno w tę sprawę weyrzec [należy]. KoniecATest 221.
[więcej cytatów w Korpusie Barokowym]

*BABSKA ż
w funkcji rzeczownika
Formy: lp B. Babską
Znaczenia:
nazwa osobowa »- nazwisko«: Tam dopiéro poznałem JMciéj Pana Skarszewskiego, ojczyma mego, który mię mile przyjął i zaprowadził do rodzicielki, natenczas leżącéj. A żem kilka lat (jéj) niewidział, pannę babską któa natenczas po pokoju chodziła, przywitałem za matkę. WierzbKon 133.
[więcej cytatów w Korpusie Barokowym]

PO BABSKU
w funkcji przysłówka
Formy: po babsku (forma C. lp. w odm. niezł.)
Znaczenia:
»w sposób właściwy babie«: Bábskié/ v. Po bábsku. Kn 11. EN VIEILLE Aniliter POBABSKU. [...] Po staruszkowemu. DanKolaDyk II, 582. Po babsku. Babskie altweibischer Weise. envieille femme. T III 6.
[więcej cytatów w Korpusie Barokowym]

Patrz BABI.
Autor: PK