Słownik XVII wieku

Słowniki:
Kn, T, L (XVII), SWil, SW, SJP notują
SStp, SXVI nie notują

Najwcześniejsze poświadczenie: 1619

Formy: lp M. bankietnik; ~ lm D. bankietników; B. uż. osob. bankietników

Znaczenia:

»ten, kto uczestniczy w uczcie, biesiadzie; ten, kto lubi brać udział w biesiadach, ucztach«: Poráchował Pan coś złego vczynił/ y co dobrego/ rozdźielił oboie/ y włożył ná Wagę/ przeważyło dobrze złe: dla tego Pan powiedac że zginiesz/ á krolestwo twoie rozszárpáią obcy; Tyle wytárgowáło ná Pánu iedno złe vżywánie naczynia kośćielnego/ ieden bánkiet nierządny/ że posłał rękę z niebá/ ktora wagę przed oczymá onych bánkietnikow ná śćienie nápisáłá. NajmProg D4. Ale y on naświętszy potomek Abráhámow Iezus Chrystus/ w ktorym są błogosławione wszystkie narody wszystkiego świátá. Vpewnia wszystkich bánkietnikow/ iż te ich wielkie vtrátj nie wezmą od Bogá zapłáty/ gdy mowi: GDY SPRAWVIESZ obiad álbo wieczerzą, nie wzywayże przyiaćioł twoich/ áni bráći twoiey/ áni powinowátych/ áni sąśiad/ áni bogátych/ bo mogą ćię záś do śiebie zaprośić/ y odczęstowáć/ y stánieć to zá oddánie. ZawieszPrzysmaki 71. Bánkiétnik/ co rad bánkiétuie/ Epulo [...] v. Biéśiádnik 2. Bieśiádny. Gość 1. Kn 14. AD. 1623 27 Ianuarij Iegomoscz Pan Simon Kopjtinskj powiedział ze był v IP Daniłowica Woiewodj Ruskiego na wigilią j iadł sczukę tak wielką co się w xieniec wlało szteri garce wina [...] przeto Rzeczypospolita babinska dała mu vrząd Bankietnyk Babjnsky. AktaBab 28. Bankietnik, bieśiadnik. 1) Schmauser, Gast beym Gastmahl. 2) Gastmahl-Geber, der gerne tractiret. 1) celui qui court les banquets; un convié; 2) maître de banquet. T III 22-23.

◼ Przenośnie: ◼ Tákie słowá od Duchá Swiętego wydáne Przez Iobá świętego są nam opowiedziáne: Prowadzą swe dni w dobrach, trzymáią w swych ręku Bębny huczne, y głosną cytrę, á przy dzwięku Weseląc się organow tańce wypráwuią; A w tym w iednym momenćie do piekłá zstepuią. Iść tych/ iá bánkietnikow świátá nie chcę śladem/ Ale tych/ ktorzy płáczą/ pragnę iść przykłádem. BesKuligHer 211.