Słownik XVII wieku

Znaczenia:

1. »pochodzący z baranka - młodego barana«: Oczom czerwonym płynącym bywa osobliwy[m] rátunkiem/ popioł z owczey ábo báránkowey nie płokáney wełny/ z wodką Kopru Włoskiego. SyrZiel 393. Nie z Egiptu, lecz z piekła, gdzie czart ludzi topi, Wywodzi, kto serce krwią barankową kropi. PotFraszBrück II 16.

2. »zrobiony z futra z baranka«

▲ Ustabilizowane połączenia wyrazowe: ▲ czapka barankowa »czapka ze skóry baraniej«: Czapka barankowa nowa darowana IP. ArchRadziw 1638 163, 14. Za drugie czapkie Barankowe Dałe[m] iemu [synowi] z[łotych] 10. KunReg 73.

3. »dotyczący Jezusa Chrystusa«: Zatym widziáłem drugą Bestyą występującą z ziemie: á miáłá dwá rogi podobne Báránkowym; ále mowiłá jáko Smok. BG Ap 13:11. A mur miástá [Jerozolimy] miał gruntow dwánaście: á ná nich dwánaście imion dwunastu Apostołow Báránkowych. BG Ap 21:14. Nie rozumiey miły Rábinie, áby Wilk y Lámpárt odpoczywáć mieli wespoł z Báránem, ále to że opuściwszy srogość swoię, y przestawszy od prześladowánia Kościołá Bożego, náśládowáli pokory Báránkowey. KorRoz 105.

▲ Ustabilizowane połączenia wyrazowe: ▲ księgi żywota Barankowe, księgi żywota Barankowego: ▲ pieśń Barankowa: ▲ krew Barankowa: ▲ wesele Barankowe: Weselmy się, y ráduymy się, y daymy mu chwáłę, iż przyszło wesele báránkowe, á małżonká iego nágotowáłá się. NT Ap 19, 7. ▲ boża i Barankowa wieczna światłość: ▲ wieczerza wesela Barankowego:

◆ Związki frazeologiczne: ◆ małżonka Barankowa: ◆ oblubienica Barankowa (sz. zm.): ◆ stolica Boża i Barankowa:

◼ Przenośnie: ◼ Kiedy tenże Báránek co dotąd był cichem, Záłosnym, zá grzech świátá przebodziony sztychem, Oblecze Lwá nie w miękkim Báránkowym runie: Ale rykiem iáki grzmot, bywa przy piorunie. Ná lewey ręce Kozłow, postáwionych zgromi Odeydźcie precz, bezbożni. PotPocz 99.

BARANKOWE
w funkcji rzeczownika

Formy:

Znaczenia:

»danina wielkanocna składana w pieniądzach (na baranka) lub w naturze«: Biskupów Wileńskiego i Zmudzkiego i całe Duchowienstwo oppressit [Sapieha, wielki hetman litewski] woyskami, przez lokacye Woysk w Dobrach Duchownych przez wybieranie wielkich pieniędzy na Hiberny [...] Barankowe, Kopytkowe, wychodne, i insze wymyslne roznych tytułów exakcye. OtwEDzieje 41. Marszałek sejmowy Leduchowski wydał raz na zawsze assygnacye hibernowe wojsku całemu [...] zniósłszy ustawy gospodne, trzydniówki, barankowe, kopytkowe i insze wymyślne exakcye, których przedtem zażywało wojsko. OtwEDziejeCzech 308. OtwFDzieje 41. Marszałek sejmowy Leduchowski wydał raz na zawsze assygnacye hibernowe wojsku całemu [...] zniósłszy ustawy gospodne, trzydniówki, barankowe, kopytkowe i insze wymyślne exakcye, których przedtem zażywało wojsko. OtwFDziejeCzech 308.

[więcej cytatów w Korpusie Barokowym]