Słownik XVII wieku

Słowniki:
SXVI, L (XVIII bez cyt.), SWil, SW, SJP notują
SStp, Kn, T nie notują

Formy: lp M. barbaryzm; D. barbaryzmu; ~ lm N. barbaryzmami

Etymologia: <łac. barbarismus, -i, z gr.>

Znaczenia:

1.jęz. »wyraz łaciński użyty niegramatycznie, niewłaściwie«: Nasmiesnieysza gdy owo łacinę mieszaią [ci, którzy uważają się za mądrych i uczonych] Wpolski iezyk y głupie y zle y niewczesnie Nie pomniąc ze tam tylko łaciny potrzeba Zazyć gdzie Polskie słowo nie ma tey y takiey Aenergii iak trzeba V nich to naymędrsza Macaronice mowic a siać soloecysmy Z barbarismami oraz. OpalKSat 44v.

2. »niekulturalny, prostacki, wulgarny język, słowa«: Dyszkurs przystole Niech będzie ascetyczny albo polityczny, Ieśliś iest student ma byc dyskurs scholastyczny […] Przetoż Salernitańskiey miey akademij , Wiersze wpamięci lub co z roznych historyij. Broń Boże nieuczciwych rozmow barbaryzmu, Słyszeć, Lecz Swięty dyskurs niech co zkatechizmu. Zkazania. MikSil 242-243.

# Użycia metajęzykowe: # Substantiva nomina Bákáłarz Bánnicya Bárbáryzm Bászá Bázyliká. WojnaInst 158