Słownik XVII wieku

Warianty fonetyczne: BARBARZYŃSKI, BARBARZYNSKI

Słowniki:
Kn, T, L (XVIII bez cyt.), SWil, SW, SJP notują
SStp, SXVI nie notują

Najwcześniejsze poświadczenie: 1621-1643

Formy: lp M. m barbarzynski // barbarzyński; D. m barbarzyńskiego; lm M. mos barbarzyńscy; ~ odmiana niezłożona lp C. m albo n po barbarzyńsku

Znaczenia:

1. »dla starożytnych Greków i Rzymian cudzoziemski, obcy (dla Greków niegrecki, dla Rzymian nierzymski i niegrecki); znajdujący się, żyjący poza starożytną Grecją i Italią«: Bárbárzynski/ Barbaricus [...] Barbarus [...] Barbara patria. Bárbárzynski kray/ lud. Barbaria. Kn 14.

2. »nieucywilizowany, dziki, surowy, okrutny; (dla chrześcijan) pogański ; niewykształcony, niewychowany, prostacki«: A Cicero powiedział [...] Wszyscy dobrzy y cnotliwi ludzie Szláchectwu sprzyjáją ; á też niemász Narodu ták bárbárzyńskiego y grubego, coby nie miał szláchty swojey. GdacPan 8. [Do kobiet noszących wstęgi na rękach] Obawiáć się trzebá/ by wam snadź kiedykolwiek Turcy/ Tátárzy/ álbo inni barbárzyńscy Narodowie rąk wászych powrozámi nie powiązáli / y was w niewolą záprowádzili. GdacPrzyd 42. Barbarzyński. grob, unartig barbarisch. barbare, incivil; ignorant. T III 23.