W TRAKCIE OPRACOWANIA
Data ostatniej modyfikacji: 08.05.2025
Warianty fonetyczne:
BARYŁKA, BAREŁKA
Znaczenia:1. »małe naczynie w kształcie beczki, służące do przechowywania płynów, ciał sypkich i innych towarów, także naczynie, pojemnik używany do różnych celów«: Wszystko [określone ilości korzenia dzięgielu, nasienia pietruszki, lebiody cerwonej, dyptanu kreteńskiego, dzięcieliny, cynamonu, szpiki indyjskiej] wespoł pomieszawszy z heblowánymi trzasczkámi Lesczyny/ [...] w báryłkę siedmi gárncową wsypáć. SyrZiel 96.
To wszytko [określone ilości listków senesowych, piołynu włoskiego, włosków Panny Marii, izopu suchego, imbiru białego, ziela tatarskiego, nasienia kopru włoskiego, gębki modrzewiowej] [...] włożyć w ośm gárncową Báryłkę álbo w dziewięć gárncową. SyrZiel 175.
Ośm gárści Zánklu z liściem y z korzeniem/ bukwice żołtey álbo białey/ [...]/ Przetárzniku/ Złomignatu/ po cztyry gárści. To drobno posiekawszy z Lesczynowymi trzasczkámi/ nabiiáią sześćgárncową fáskę/ álbo báryłkę. SyrZiel 250-251.
Fas 3 do gorzałki i 2 barełce. InwMarBęt 84.
Nad nim [chorym] drzewiány skopiec zakryty/ ábo też hántfos/ ábo też báryłká iaka będzie postáwiona/ v ktorych cżopek ábo rurká wpráwiona iest. SykstCiepl 183.
Wiele szyprom szkody w leguminach z baryłkami poczyniło [kołysanie podczas sztormu]. GawarDzien 167.
Posłałem beczkę wina młodego, starego baryłę w garcy 18 1/2 i baryłkę w garcy 5 1/4. ChrapDiar I 294.
Prochy w zamku Brodnickim. [...] glotow siekanych baryłek 42. OpisKról 51.
Kabliu zaś jedną baryłkę [...] niechajby wyprawił Aaron z Jarosławia. SobJListy 410.
Każ zrobić baryłkę cynową albo ołowną [...] pękatą na pół łokcia [...] która by do połowice brała wody ze 4 garnce. Wewnątrz [...] niech ma przegrodę [...] subtelnym kurkiem na wierzchu baryłki widomym snadniej pomiarkować miarę dziurki wodę przepuszczającej nad przegrodą. SolArchB 363.
Wojewodzina kijowska i Pisarzowa koronna, wsiadłszy na konie, prochu baryłki woziły. OtwFDziejeCzech 106.
Minkiewicz [...] Oddał [...] Sześć baryłek ostryg Solonych. SapADiar 132.
BARIL [...] BARYŁKA naczynie małe okrągłe nákształt beczki. DanKolaDyk I, 172.
a) »niejednolita miara objętości takiego naczynia«: Strzelba miejska: Hakownic 3 Rusznica 1 Kobył 39 Prochu
półtory baryłki Ołowiu kamieni trzy Kul kop 4 InwKunGęb 22.
Kupiłem w żelaznych kromach dwie baryłki gontalow po 50 kop. SapADiar 124.
2. »przedmiot lub element zdobny w kształcie beczki«: Baryłka Tamaryszkowa. ArchRadziw 1638 78, 63.
Baryłek Kryształowych z szrubkami y z obręczami pozłocistemi w pokrowcach 2. ArchRadziw 1638 176, 65.
Barełka złota. InwWilan 35.
▲
Ustabilizowane połączenia wyrazowe:
▲
w baryłkę,
w baryłki:
Łańcuch w baryłki, na którem są perły, waży czyrwonych ośmdziesiąt. KlejSanGęb 108.
Guzikow Aspisowych w baryłkę po iednym Rubinie Sześć. ArchRadziw 1638 176, 23.
[więcej cytatów w Korpusie Barokowym]
Patrz BARYŁKO.