Słownik XVII wieku

Warianty fonetyczne: BARWENA I, BARWANA

Słowniki:
SXVI, Kn, T, L (XVII, XVIII), SWil, SW notują
SStp, SJP nie notują

Formy: lp M. barwena // barwanna; ~ lm M. barwenny; B. barwany // barweny

Etymologia: <łac. barbus 'brodaty'>

Znaczenia:

1.zool. »mała słodkowodna ryba z rodziny karpiowatych, brzana; Barbus«: Brzana/ Bersana [...] vide Barwena. Kn 38. Insze tegoż rodzaju [ryby] są/ Okuń/ Płocica/ Parma/ (Barwena). KomDobrOrb 79. Warta [...] Poławia certy, barwany, Sandacze, Węgorze. BystrzInfGeogr K4. BARBILLON [...] Barbulus [...] BARAMKA Brzanka mała barwena ryba rzeczna. DanKolaDyk I, 171. Barwanna ryba, barbeau. KulUszDyk 4. MULLUS inaczey Barbo, Barbus, Barbatus, po Polsku Barwena ryba morska, ále się znayduiąca y w rzekach, iako to w Warcie, tak nazwana à barba, niby od brody podobieństwa, alias od skory wiszącey przy wierzchniey wardze. Nad wszystkie ryby nayżarłocznieysza. ChmielAteny III 310. Berzana, Barwena. Barbe ein Fisch. barbeau un poisson. T III 33.

2.zool. »morska ryba okoniokształtna, która po wyłowieniu szybko ginie, zmieniając kilkakrotnie kolor ciała, tępogłów; Mullus«: Barwena/ ryba. Barma [...] Parma [...] Brzana [...] Toporek [...] Mullus barbatus. Kn 15. Są [...] trzy ryby, ktore się zowią Barwenny srebrne, ułożone na kształt nałęcza. NiesKor II 628. MULET de mer [...] BARWENA ryba [...] Petite mulet de mer [...] Barwenka mała. DanKolaDyk II, 287.

Słowniki:
nie notują

Najwcześniejsze poświadczenie: 1660

Formy: lp M. barwena

Znaczenia:

bot. »rodzaj trawy, brzanka, tymotka; Phleum«: Barwena pijaństwa do głowy nie dopuszcza/ womitow porusza. HercBan 37.