Słownik XVII wieku

Znaczenia:

bot. »gorszy gatunek prosa; Panicum italicum«: Pokarm názbyt wilgotny y zimny zły: gruby do skazenia, do zátkánia zył skłonny, do strawienia trudny. Iáko bywa chleb gruby z ościámi nápoły ieczmienny, ábo ze bru. PetrSInst B3. BER/ tákże iáko y Proso/ od Theofrástá iest miedzy zbożá poczytány/ w trzecim mieyscu. SyrZiel 1009. O Bru y kászywie iego Roździał 33. Panicum, Panica, Elymus Helymus, Melyne, [et] Melinu Mel Frugum. SyrZiel 1009. Y zwierzchu do zágrzewánia części oziębionych/ przystoynieysze Proso/ y lepsze niżli Ber. SyrZiel 1009. Druga [kostrzewa] ktorą dzikim Brem názywamy/ źdźbłá ciénszego. SyrZiel 1013. Bér/ Panicum. Kn 20. Prętko iako bru namnozełosię. TrepNekLib 166. Toż rozumiemy o Jágłách z Prosa y Bru zrobionych y iedzonych. HercBan 9. Dobra ze bru, dobra jest i jęczmienna kasza, Tamta do kosy, a ta gorączkę przygasza. PotFrasz4Kuk I 385. Ogród wielki, w ktorym nie masz pożytków, tylko kapusta, ostatek jęczmieniem, prosem, konopiami, brem zasiany. InwKal I 127. Ber die Welsche Hirse. WojnaLust 97. Żyto co rok stokłosi, pszenica się śmieci, Groch, choćby najpiękniejszy, wyczy, jęczmień owsi, Czyste bry wyłubieją, że zgoła nic po wsi. PotPoczKuk III 477. Ber, (Panicum) Fench, Fuchs-Schwantz; Aehren-Hirse. panis, sorte de blé [...]. T III 33.

▲ Ustabilizowane połączenia wyrazowe: ▲ ber myszy (sz. zm.): Niektorzy Myszy Ber chcą mieć/ Manną ábo trawą Mánny/ Ale omylnie. SyrZiel 814. Bér myszy/ phalaris. Kn 20. Ber [...] ber myszy ziele, (Phalaris) Canarien-Kraut. A'piste. T III 33. ▲ ber indyjski, ber modry indyjski: PRoso álbo Ber Indiyski/ niedawnemi czásy z Hiszpániey w te strony iest przyniesione. SyrZiel 1011. BER Indiyski błękitney álbo modrey bárwy/ korzonki puscza według wzrostu swego nie wielkie. SyrZiel 1014. Ber modry Indiyski/ Rozdziáł 35. Panicum caerulum Indicum. SyrZiel 1014.