W TRAKCIE OPRACOWANIA Data ostatniej modyfikacji: 17.05.2024
BEZKRWAWY przym.
Słowniki:
Kn, T, L (XVIII), SWil, SW, SJP notują
SStp, SXVI nie notują
Najwcześniejsze poświadczenie: 1621-1643
Formy: lp M. m bezkrwawy; ż bezkrwawa; D. ż bezkrwawej; n bezkrwawego; B. n bezkrwawe; lm B. mos bezkrwawych; nmos bezkrwawe
Znaczenia:
»nie mający krwi«: Bézekrwie/ bézkrwáwy/ vide Niekrwáwy. Kn 22. Niékrwáwy/ béz krwáwy. Incruentus [...] Inctruentatus [...] Exsanguis [...]. Kn 503. W oczach Iego prawie, za wiarę Katolicką zabity, O. Anioł de Albana Reformat Prowincyi Rzymskiey, y nieustraszony widział, co iego samego czekało, dla miłości Boskiey y zbawienia bliźnich. Czyli zaś krwawego, czyli bezkrwawego przy pracach y trudach, (chętnie umierać pragnącemu) pozwolił BOG Męczeństwa, doskonałey wiadomości, taka mieysc odległość nie pozwoliła. KleczKal 15. Y lubo uspokoienie w Kościele S. czasy, tego szczęścia mu nie pozwoliły, BOG iednak szczerą chęć iego przyiął, y nadgrodą Męczennikow bezkrwawych, ukoronował. KleczKal 29. TEGOZ DNIA W Brat IOZEF Reklewski na samym początku wstąpił do Reformy, w ktorey przy zachowaniu doskonałym Reguły, przy pracach ustawicznych, y modlitwie, aż do lat dziewięćdziesiąt wieku swego dociągnął, y oprocz Korony za bezkrwawe męczeństwo w Zakonie należącey, zasłużył sobie męczeńską nadgrodę. KleczKal 39. Bezkrwawy. Blutlos. qui est sans sang. T III 36.
Ustabilizowane połączenia wyrazowe: ofiara bezkrwawa »ofiara sprawowana bez rozlewu krwi«: [...] stánęły w ogrodách wiecznośći wszytkie męki/ i śmierći iego dekretá/ ktorych potym záraz od początku świátá/ w źiemstwie ludzkim/ czynił Bog roborácye/ iáko przez rożne figury/ tak przez obietnice swoie/ i rożne krwáwe/ i bezkrwawe ofiáry. SkibSnop 64. Figurował [Bóg] w tych Ofiarach, Nowozakonną Ofiarę Krwawą na Kalwaryi, y [ofiarę] bezkrwawą we Mszy S. ChmielAteny IV 484. [...] u ołtarzow kościelnych, żadna Boska bezkrwawa offiara, odprawować się nie może, tylko, pod Prezydencyą KRZYZA [...]. DębskiTryb D2v. Iá zaś Jáśnie Wielmożnego IM. Xiędza Prezydenta Nászego, Arcy-Prałata, Dziekana Gnieznińskiego, ab ara Templi, od ołtarża bezkrwawey ofiary ad aram judiciorum. DębskiTryb E.
[więcej cytatów w Korpusie Barokowym]
Patrz *bezkrewny, *bezkrwawny, niekrwawy.
Autorzy: BR-K, WM