Słownik XVII wieku

Słowniki:
Kn, T, L (XVIII), SWil, SW, SJP notują
SStp, SXVI nie notują

Najwcześniejsze poświadczenie: 1621-1643

Formy: lp M. m bezkrwawy; ż bezkrwawa; D. ż bezkrwawej; n bezkrwawego; B. n bezkrwawe; lm B. mos bezkrwawych

Znaczenia:

1. »niewymagający, niepociągający za sobą rozlewu krwi«: Y lubo uspokoione w Kościele S. czasy, tego szczęścia mu nie pozwoliły, BOG iednak szczerą chęć iego przyiął, y nadgrodą Męczennikow bezkrwawych, ukoronował. KleczKal 2 [29]. W oczach Iego [biskupa Maygrot] prawie, za wiarę Katolicką zabity [ojciec Placyd], O. Anioł de Albana Reformat Prowincyi Rzymskiey, y nieustraszony widział, co iego samego czekało, dla miłości Boskiey y zbawienia bliźnich. Czyli zaś krwawego, czyli bezkrwawego przy pracach y trudach, (chętnie umierać pragnącemu) pozwolił BOG Męczeństwa, doskonałey wiadomości, taka mieysc odległość nie pozwoliła. KleczKal 15. W Brat IOZEF Reklewski na samym początku wstąpił do Reformy, w ktorey przy zachowaniu doskonałym Reguły, przy pracach ustawicznych, y modlitwie, aż do lat dziewięćdziesiąt wieku swego dociągnął, y oprocz Korony za bezkrwawe męczeństwo w Zakonie należącey, zasłużył sobie męczeńską nadgrodę. KleczKal 39.

▲ Ustabilizowane połączenia wyrazowe: ▲ ofiara bezkrwawa (sz. zm.) »ofiara sprawowana bez rozlewu krwi«: Podobieństwo Ceremonii Łacińskich z Greckiemi U Grekow zaś Msza S. zowie się Liturgia, iak się zwała za czasow Apostolskich: co się wykłada publicum Opus, Bez krwawa Ofiara, czasem zowią Ieiurgiam[!], toiest Sacrum Opus, albo Mystagogiam, toiest Naywyższą służbą. ChmielAteny IV 46. Figurował [Bóg] w tych Ofiarach, Nowozakonną Ofiarę Krwawą na Kalwaryi, y [ofiarę] bezkrwawą we Mszy S. ChmielAteny IV 484. [...] u ołtarzow kościelnych, żadna Boska bezkrwawa offiara, odprawować się nie może, tylko, pod Prezydencyą KRZYZA [...]. DębskiTryb D2. Iá zaś Iáśnie Wielmożnego IM. Xiędza Prezydenta Nászego, Arcy-Prałata, Dziekana Gnieznińskiego, ab ara Templi, od ołtarża bezkrwáwey ofiary ad aram judiciorum. DębskiTryb D2-D2v.

2. »nie mający krwi«: Bézekrwie/ bézkrwáwy/ vide Niekrwáwy. Kn 22. Niékrwáwy/ béz krwáwy. Incruentus [...] Incruentatus [...] Exsanguis [...]. Kn 503. Bezkrwawy. Blutlos. qui est sans sang. T III 36.