Słownik XVII wieku

Słowniki:
SXVI, Kn, T, L, SWil, SW, SJP notują
SStp nie notują

Formy: lp M. biblioteka; D. biblioteki; B. bibliotekę; N. biblioteką; Ms. bibliotece; ~ lm M. biblioteki; D. bibliotek; B. biblioteki; Ms. bibliotekach

Etymologia: <gr. bibliotheke>

Znaczenia:

1. »uporządkowany księgozbiór będący własnością prywatną, klasztorną lub królewską«: Jest też tu w tym Klasztorze Bibliotheká dostátnia w Księgi drukowáne y pisáne. PruszczKlejn 49. Herod iáko człowiek obcy, niedowierny, á w ostátku świátowy, máło dbał o Księgi, nie zporządzał Biblyoteki. MłodzKaz IV, 426. Ptolome[us] Philadelph[us] załozył wielką bibliotekę w Alexandryi, y biblią Z Hebrayskiego na Ięzyk Grecki przetłumaczyć kazał. IntrHist 30-31. [Biskup Wawrzyniec] umieraiąc, Bibliotekę swoię dość w Xięgi liczną, konwentowi Płockiemu [...] odkazał. NiesKor II 77. Y tá Książká będzie ná to zápisem, y máłe książki wielkie Bibliotheki przyimuią ktore W. Mśći Pan w swoię uczoną głowę przenosisz, co dobrze znać po W. Mci. Páná uczonych rozmowách y listách, do ktorych też nie co y te moie służyć mogą hystoryie. TylkStrom 2 (dedyk.).

▲ Ustabilizowane połączenia wyrazowe: ▲ aleksandryjska biblijoteka: Upadły, Alexandryiska, Ateńska, y Carogrodzkie sławne Biblioteki. ChmielAteny II 114.

2. »zbiór dokumentów prawnych, archiwum«: Krol Dáryusz rozkazał áby szukano [wyroku Cyrusowego] w Bibliotece miedzy skárbámi tamże złożonymi w Bábilonie. BG Ezd 6, 1. ESTUDE [...] To Słowo Francuskie zle się mowi o Izdebce Pisarza álbo Patrona gdzie ma księgi y pápiery prawne, y ná sprawy się gotuie, ále się może názwać kancelarya Biblioteka. DanKolaDyk I, 555.

3. »budynek, sala, w której mieszczą się księgozbiory«: Pomnię zesmy zsobą mowili zstrony Bibliotheki Sierakowie, ktorey Mieisce miałoby się obrac w Klasztorze [...]. OpalKListy 27. Wyprawił Paulum Katerlam [...] aby praetextu alio otrzymawszy pozwolenie wnisc do bibliotheki, co potrzebował wypisał (bo ich Xięgi wszystkie na łancuszki przikowane są do ławki [...]. VorLetSkarb 89. Witnuriusz [...] chce, áby pryncypalnieysze Pokoie I Biblioteka pátrzyły ná wschod. Nie tylko dla rannego widoku. Ale że w księgach nietak prędko mol się lęze. BystrzInfArch B1-B1v. Ma PARYZ BIBLIOTEK kilka; Pierwszą Krolewską inkluduiącą Xiąg ná 50. tysięcy drukowánych, á manuskryptow ná 15. tysięcy. ChmielAteny II 48.

Znaczenia niepewne:

1, 2, 3: Są [w pałacu] pokoie, gabinety, biblioteka, apteczka. BystrzInfArch D2.

# Użycia metajęzykowe: # [Substantiva nomina] Biblia (a) Biblioteká Biret. WojnaInst 158