Etymologia: <tur. burkut, bürküt 'boski orzeł w mitologii turkijskiej'>
Znaczenia:
1.zool.»gatunek orła, duży ptak drapieżny z rzędu sokołów, żywiący się głównie rybami, używany niegdyś do polowania; Haliaetus albicilla«
◼ Przenośnie:
◼ Z kogoz tedy większy iest Oyczyznie Emolument czy z owego darmo chleb z iadaiącego Birkuta czy z młodego a ustawicznie pracuiącego za zdrowie iey ochotnie krew Leiącego Towarzysza.PasPam147v.
2.»strzała opatrzona na końcu orlimi piórami«: Rzucam do ciebie prezent obiecany. Ubogić wprawdzie, bom sam nie bogaty, Nie mam nic nad ten birkut i bułaty.MorszZWierszeWir I448. Od nich [tarcz Rzymian] się bowiem odrazały groty Dla zwykłey strzałom po wierzchu sliskosci, Parci mniemaiąc ze Rzymianin skłoty Gwoli ostatniey przyklęka słabosci, Rzuciwszy łuki, cięciwy, birkuty Vderzą w tabor dzidami zbliskosci Ale y owi zpod tarcz z krzykiem skoczą I Naieznikow pierwszych zrażą, ztłoczą.ChrośKon454. Biie na zaciąg y werbunek nowy, A stare pułki łata przez rekruty, Tym stroy, tym daie rynsztunek marsowy, Tarcze pałasze, zbroie y birkuty, Owym, ze skarbu posiłek zołdowy Ze Anton wszytkiem iakoby osuty Pobudza w sobie wspaniałego ducha Mieniąc się znowu w Marsa z niewiesciucha.ChrośKon471. Niewprzod porywczemi znamienitych maydanow do zamierzonego terminu Acastus szyie berkutami aż w Pożądaną metę dobrze stalowym ugodzi grotem.MikSil207.