W TRAKCIE OPRACOWANIA
Data ostatniej modyfikacji: 16.06.2020
Warianty fonetyczne:
BLAMAS,
*BLAMAN
Słowniki:
T (
blamas),
L (
blamas; 2. poł. XVIII w.),
SWil (
blamas),
SW (
blamas),
SJP (
blamanż, blemas) notują
SStp,
SXVI,
Kn nie notują
Etymologia: <
fr. blanc-manger>
Znaczenia: »potrawa (galareta?) z migdałów, może być też rybna«: ROZDZIAŁ III. Gotowánia Stá Potraw Mlecznych, Pasztetow, Tortow, y Ciast. W Tym Roździale wystáwuie do twego Páńskiego Stołu/ Trzecie Sto Potraw w ktorym masz polewki rożne/ Jaiecznice Pasztety/ Ciástá/ z rożnemi nazwiskámi/ Blámáni/ Gálárety/ Bianki Mleká rożne... CzerComp 71.
XC. Blámás. Gdy blámás będziesz chciał mieć; tákimże sposobem zrobisz: polewkę weźmiy Migdałow ochędożonych/ ktore bárdzo dobrze vtłuczesz w Mozdzierzu/ y vwiercisz w donicy/ y rospuścisz tą polewką/ ktorą wprzod przepráwisz przez gęstą Serwetę/ á potym przez worek lać będziesz ná misę wprzod iednák tę polewkę zápráwisz według smáku/ Cytryn świeżych/ Wina/ Cynámonu całkiem/ Goździkow/ Pizmá/ y z tym przywárzywszy rospuścisz Migdały. CzerComp 88-89.
XCI. Blámás ná post. Weźmiy Szczupaká pułmistowego/ y Liná/ ochędoż pięknie/ wymocz/ wstaw w gárncu pięknym/ w wodzie/ warz dobrze nakrywszy/ [...] gdy vwre/ odley polewkę osobno w piękne naczynie/ [...] przyley Winá/ Cytryn wycisniy według smaku/ Cukru według potrzeby/ Cynámonu całkiem/ Gozdzikow/ Pizmá; warz to społem/ á przywárzywszy dobrze/ weźmiy Migdały vtłuczone y vwiercione dobrze/ rospuść tą wszytką polewką/ [...] warz ná węgłách przez ćwierć godziny wyley ná misę/ á wynieś ná zimno... CzerComp 89.
Napomnienie. Proszę przezacny Czytelniku/ nie rácz bydź tego rozumienia/ że w trzecim Rozdziale/ kiedyć wystáwnie trzecie sto potraw/ włożyłem też Galárety/ Kontuze/ Blámásie/ Arkás/ Obárzánki migdałowe/ Mákárony ec. żebym to dla niedostátku potraw álbo sposobow vczynić miał/ á tymi liczbę konczył. CzerComp 92.
Blamas. Fisch oder Mandel-Gallerte. gélee d'amendes ou de poisson. T III 55.
[więcej cytatów w Korpusie Barokowym]