W TRAKCIE OPRACOWANIA Data ostatniej modyfikacji: 27.03.2023
BOCIAN rzecz. m
Warianty fonetyczne: BOCIAN, BOCION
Słowniki:
SStp (bocian), Kn (bocian), T (bocian), SJP (bocian) notują
SXVI (?), L (?), SWil (?), SW (?) nie notują
Formy: lp M. bocian; D. bociana; C. bocianowi; B. uż. żyw. bociona; ~ lm M. uż. nosob. bociany; D. bocionow
Znaczenia:
»ptak brodzący o długim prostym dziobie«: Y bocian ná powietrzu zna ustáwione czásy swoje: y sinogárlicá/ y żoraw, y jáskołká przestrzegáją czásu przylecenia swego: ále lud moj nie zna sądu PAńskiego. BG Jr 8, 7. Tym się też brzydzić będzie z ptástwá, y jeść ich nie będziecie/ bo są obrzydliwością: jáko Orłá/ y Gryfá/ y morskiego Orłá/ Y sępá/ y Kánie według rodzáju ich. Káżdego Kruká według rodzáju jego: Tákże strusá/ y sowy/ y wodnej kánie y Jástrzębá/ według rodzáju ich. Y Puhaczá/ y Norká/ y Lelká/ Y Lábęciá/ y Bąká/ y Bocianá. Y Czáple/ y soiki, według rodzáju jch/ y Dudká y Nietopyrzá. BG Kpł 11, 13-19. Izaliś dał Páwowi piękne skrzydłá/ á pierze Bocianowi y strusowi? BG Hi 39, 16. Bociany nosem klekotały, Bażant piał, a bąk bączał, kraczą ślepowrony. MorszHBanSok 160. [W Tesalii] Bociani na berłach Krolewskich rzezano naznak poboznosci y roztropnosci. PotPrzyp 14v. Są y insze [ryby] cudowne bardzo co iak uptakow Skrzydła iak ubocionow nosy y głowy. PasPam 65. Kiedy iey [ryby] łeb z worku dziorą wytchnie przysiągł by drugi że bociona ma w worku. PasPam 65. Bocian. Storch. cigogne. T III 63.
Ustabilizowane połączenia wyrazowe: bocian naski: Bocian náski/ Ciconia. Kn 38. ▲ bocian cudzoziemski: Bocian cudzoziemski/ Jbá z Łácińskiego/ Ibis. Kn 38. bocian cudzoziemski; iba. schwartzer Storch; Egyptischer Storch. cigogne noire; ibis. T III 63.
Związki frazeologiczne: kontent jakby go bocian nosem iskał: Kontent iakby go bocian nosem iskał. er denckt es hat ihn ein Naase geleckt. il s'imagine d'avoir raison d'étre content; il croit avoir trouvé la pie au nid. T III 63.
[więcej cytatów w Korpusie Barokowym]
Autor: SPas